kahānajainaśāstramālā] ṣaḍdravya–paṁcāstikāyavarṇan
adharmasvarūpākhyānametat. yathā dharmaḥ prajñāpitastathādharmopi prajñāpanīyaḥ. ayaṁ tu viśeṣaḥ. sa gatikriyāyuktā– nāmudakavatkāraṇabhūt; eṣaḥ punaḥ sthitikriyāyuktānāṁ pr̥thivīvatkāraṇabhūtaḥ. yathā pr̥thivī svayaṁ pūrvamev tiṣṭhaṁtī paramasthāpayaṁtī ca svayev tiṣṭhatāmaśvādīnā mudāsīnā–vinābhūtasahāyakāraṇamātratven sthitimanugr̥hṇāti tathā‘dharmā‘pi svayaṁ pūrvamev tiṣṭhan paramasthāpayaṁśca svayamev tiṣṭhatāṁ jīvapudgalānāmudāsīnāvinābhūtasahāyakāraṇamātratven sthitimanugr̥hṇātīti..86..
do vi ya mayā vibhattā avibhattā loyamettā ya.. 87..
dvāvapi ca matau vibhaktāvavibhaktau lokamātrau ca.. 87..
-----------------------------------------------------------------------------
ṭīkāḥ– yah, adharmake svarūpakā kathan hai.
jis prakār dharmakā prajñāpan kiyā gayā, usī prakār adharmakā bhī prajñāpan karane yogya hai. parantu yah [nimnoktānusār] antar haiḥ vah [–dharmāstikāy] gatikriyāyuktako pānīkī bhān̐ti kāraṇabhūt hai aur yah [adharmāstikāy] sthitikriyāyuktako pr̥thvīkī bhān̐ti kāraṇabhūt hai. jis prakār pr̥thvī svayaṁ pahalese hī sthitirūp [–sthir] vartatī huī tathā parako sthiti [–sthiratā] nahīṁ karātī huī, svayamev sthitirūpase pariṇamit hote hue aśvādikako udāsīn avinābhāvī sahāyarūp kāraṇamātrake rūpameṁ sthitimeṁ anugrah karatī hai, usī prakār adharma [adharmāstikāy] bhī svayaṁ pahalese hī sthitirūpase vartatā huā aur parako sthiti nahīṁ karātā huā, svayamev sthitirūp pariṇamit hote hue jīv–pudgaloṁko udāsīn avinābhāvī sahāyarūp kāraṇamātrake rūpameṁ sthitimeṁ anugrah karatā hai.. 86..
anvayārthaḥ– [gamanasthitī] [jīv–pudgalakī] gati–sthiti [ca] tathā [alokalokaṁ] alok aur lokakā vibhāg, [yayoḥ sadbhāvataḥ] un do dravyoṁke sadbhāvase [jātam] hotā hai. [ca] aur [dvau api] ve donoṁ [vibhaktau] vibhakta, [avibhaktau] avibhakta [ca] aur [lokamātrau] lokapramāṇ [matau] kahe gaye haiṁ. --------------------------------------------------------------------------
te ubhay bhinna–abhinna che ne sakaḷalokapramāṇ che. 87.