Panchastikay Sangrah-Hindi (iso15919 transliteration). Gatha: 88.

< Previous Page   Next Page >


Page 139 of 264
PDF/HTML Page 168 of 293

 

kahānajainaśāstramālā] ṣaḍdravya–paṁcāstikāyavarṇan

[
139

ṇa ya gacchadi dhammatthī gamaṇaṁ ṇa karedi aṇṇadaviyassa.
havadi gadi ssa ppasaro jīvāṇaṁ puggalāṇaṁ
ca.. 88..
na ca gacchati dharmāstiko gamanaṁ na karotyanyadravyasya.
bhavati gateḥ saḥ prasaro jīvānāṁ pudgalānāṁ ca.. 88..

dharmādharmayorgatisthitihetutve‘pyaṁtaudāsīnyākhyāpanametat.

yathā hi gatipariṇataḥ prabhañjano vaijayaṁtīnāṁ gatipariṇāmasya hetukartā‘valokyate na tathā dharmaḥ. sa khalu niṣkriyatvāt na kadācidapi gatipariṇāmamevāpadyate. kuto‘sya sahakāritven pareṣāṁ -----------------------------------------------------------------------------

gāthā 88

anvayārthaḥ– [dharmāstikaḥ] dharmāstikāy [na gacchati] gaman nahīṁ karatā [ca] aur [anyadravyasya] anya dravyako [gamanaṁ na karoti] gaman nahīṁ karātā; [saḥ] vah, [jīvānāṁ pudgalānāṁ ca] jīvoṁ tathā pudgaloṁko [gatipariṇāmameṁ āśrayamātrarūp honese] [gateḥ prasaraḥ] gatikā udāsīn prasārak [arthāt gatiprasārameṁ udāsīn nimittabhūt] [bhavati] hai.

ṭīkāḥ– dharma aur adharma gati aur sthitike hetu hone par bhī ve atyanta udāsīn haiṁ aisā yahān̐ kathan hai.

jis prakār gatipariṇat pavan dhvajāoṁke gatipariṇāmakā hetukartā dikhāī detā hai, usī prakār dharma [jīv–pudgaloṁke gatipariṇāmakā hetukartā] nahīṁ hai. vah [dharma] vāstavameṁ niṣkriy --------------------------------------------------------------------------

dharmāsti gaman kare nahī, na karāvato paradravyane;
jīv–pudgalonā gatiprasār taṇo udāsīn hetu che. 88.