Panchastikay Sangrah-Hindi (iso15919 transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 148 of 264
PDF/HTML Page 177 of 293

 

] paṁcāstikāyasaṁgrah
[bhagavānaśrīkundakunda
dharmādharmākāśānyapr̥thagbhūtāni samānaparimāṇāni.
pr̥thagupalabdhiviśeṣāṇi kuvaityekatvamanyatvam.. 96..

dharmādharmalokākāśānāmavagāhavaśādekatve‘pi vastutvenānyatvamatroktam.

dharmādharmalokākāśāni hi samānaparimāṇatvātsahāvasthānamātreṇaivaikatvabhāñji. vastutastu vyavahāreṇ gatisthityavagāhahetutvarūpeṇ niścayen vibhaktapradeśatvarūpeṇ viśeṣeṇ pr̥thagup– labhyamānenānyatvabhāñjyev bhavaṁtīti.. 96..

–iti ākāśadravyāstikāyavyākhyānaṁ samāptam.

-----------------------------------------------------------------------------

gāthā 96

anvayārthaḥ– [dharmādharmākāśāni] dharma, adharma aur ākāś [lokākāś] [samānaparimāṇāni] samān parimāṇavāle [apr̥thagbhūtāni] apr̥thagbhūt honese tathā [pr̥thagupalabdhiviśeṣāṇi] pr̥thak–upalabdha [bhinna–bhinna] viśeṣavāle honese [ekatvam anyatvam] ekatva tathā anyatvako [kurvaṁti] karate hai.

ṭīkāḥ– yahān̐, dharma, adharma aur lokākāśakā avagāhakī apekṣāse ekatva hone par bhī vasturūpase anyatva kahā gayā hai .

dharma, adharma aur lokākāś samān parimāṇavāle honeke kāraṇ sāth rahane mātrase hī [–mātra ekakṣetrāvagāhakī apekṣāse hī] ekatvavāle haiṁ; vastutaḥ to [1] vyavahārase gatihetutva, sthitihetutva aur avagāhahetutvarūp [pr̥thak–upalabdha viśeṣ dvārā] tathā [2] niścayase 1vibhaktapradeśatvarūp pr̥thak–upalabdha 2viśeṣ dvārā, ve anyatvavāle hī haiṁ.

bhāvārthaḥ– dharma, adharma aur lokākāśakā ekatva to mātra ekakṣetrāvagāhakī apekṣāse hī kahā jā sakatā hai; vasturūpase to unheṁ anyatva hī hai, kyoṁki [1] unake lakṣaṇ gatihetutva, sthitihetutva aur avagāhahetutvarūp bhinna–bhinna haiṁ tathā [2] unake pradeś bhī bhinna–bhinna haiṁ.. 96..

is prakār ākāśadravyāstikāyakā vyākhyān samāpta huā. --------------------------------------------------------------------------

148

1. vibhakta=bhinna. [dharma, adharma aur ākāśako bhinnapradeśapanā hai.]

2. viśeṣ=khāsiyat; viśiṣṭatā; viśeṣatā. [vyavahārase tathā niścayase dharma, adharma aur ākāśake viśeṣ pr̥thak
upalabdha haiṁ arthāt bhinna–bhinna dikhāī dete haiṁ.]