Panchastikay Sangrah-Hindi (iso15919 transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 193 of 264
PDF/HTML Page 222 of 293

 

kahānajainaśāstramālā] navapadārthapūrvak–mokṣamārgaprapaṁcavarṇan

[
193

puṇyapāpasvarūpākhyānametat.

jīvasya kartuḥ niścayakarmatāmāpannaḥ śubhapariṇāmo dravyapuṇyasya nimittamātratven kāraṇī– bhūtatvāttadāsravakṣaṇādūrdhvaṁ bhavati bhāvapuṇyam. evaṁ jīvasya karturniścayakarmatāmāpanno‘śubhapariṇāmo dravyapāpasya nimittamātratven kāraṇībhūtatvāttadāsravakṣaṇādūrdhvaṁ bhāvapāpam. pudgalasya karturniścayakarmatāmāpanno viśiṣṭaprakr̥titvapariṇāmo jīvaśubhapariṇāmanimitto dravyapuṇyam. pudgalasya karturniścayakarmatāmāpanno viśiṣṭaprakr̥titvapariṇāmo jīvāśubhapariṇāmanimitto dravyapāpam. evaṁ vyavahāraniścayābhyāmātmano mūrtamamūrtañca karma prajñāpitamiti.. 132.. -----------------------------------------------------------------------------

ṭīkāḥ– yah, puṇya–pāpake svarūpakā kathan hai.

jīvarūp kartāke 1niścayakarmabhūt śubhapariṇām dravyapuṇyako nimittamātrarūpase kāraṇabhūt hai isaliye ‘dravyapuṇyāsrav’ke prasaṁgakā anusaraṇ karake [–anulakṣa karake] ve śubhapariṇām ‘bhāvapuṇya’ haiṁ. [sātāvedanīyādi dravyapuṇyāsravakā jo prasaṁg banatā hai usameṁ jīvake śubhapariṇām nimittakāraṇ haiṁ isaliye ‘dravyapuṇyāsrav’ prasaṁgake pīche–pīche usake nimittabhūt śubhapariṇāmako bhī ‘bhāvapuṇya’ aisā nām hai.] is prakār jīvarūp kartāke niścayakarmabhūt aśubhapariṇām dravyapāpako nimittamātrarūpase kāraṇabhūt haiṁ isaliye ‘dravyapāpāsrav’ke prasaṁgakā anusaraṇ karake [–anulakṣa karake] ve aśubhapariṇām ‘bhāvapāp’ haiṁ.

pudgalarūp kartāke 2niścayakarmabhūt viśiṣṭaprakr̥tirūp pariṇām [–sātāvedanīyādi khās prakr̥tirūp pariṇām]–ki jinameṁ jīvake śubhapariṇām nimitta haiṁ ve–dravyapuṇya haiṁ. pudgalarūp kartāke niścayakarmabhūt viśiṣṭaprakr̥tirūp pariṇām [–asātāvedanīyādi khās prakr̥tirūp pariṇām] – ki jinameṁ jīvake aśubhapariṇām nimitta haiṁ ve–dravyapāp haiṁ.

is prakār vyavahār tathā niścay dvārā ātmāko mūrta tathā amūrta karma darśāyā gayā. --------------------------------------------------------------------------

1. jīv kartā hai aur śubhapariṇām usakā [aśuddhaniścayanayase] niścayakarma hai.

2. pudgal kartā hai aur viśiṣṭaprakr̥tirūp pariṇām usakā niścayakarma hai [arthāt niścayase pudgal kartā haie aur
sātāvedanīyādi viśiṣṭa prakr̥tirūp pariṇām usakā karma hai].