Panchastikay Sangrah-Hindi (iso15919 transliteration). Gatha: 9.

< Previous Page   Next Page >


Page 24 of 264
PDF/HTML Page 53 of 293

 

background image
24
] paṁcāstikāyasaṁgrah
[bhagavānaśrīkundakunda
daviyadi gacchadi tāiṁ tāiṁ sabbhāvapañjayāiṁ jaṁ.
daviyaṁ
taṁ bhaṇṇaṁte aṇaṇṇabhūdaṁ tu sattādo.. 9..
dravati gacchati tāṁstān sadbhāvaparyāyān yat.
dravya tat bhaṇanti ananyabhūtaṁ tu sattātaḥ.. 9..
-----------------------------------------------------------------------------

[4] sarva padārtha sat hai isaliye mahāsattā ‘sarva padārthoṁmeṁ sthit’ hai. vyaktigat padārthoṁmeṁ sthit
bhinna–bhinna vyaktigat sattāoṁ dvārā hī padārthoṁkā bhinna–bhinna niścit vyaktitva rah sakatā hai, isaliye
us–us padārthakī avāntarasattā us–us ‘ek padārthameṁ hī sthit’ hai. [5] mahāsattā samasta
vastusamūhake rūpoṁ [svabhāvoṁ] sahit hai isaliye vah ‘saviśvarūp’ [sarvarūpavālī] hai. vastukī
sattākā [kathaṁcit] ek rūp ho tabhī us vastukā niścit ek rūp [–niścit ek svabhāv] rah
sakatā hai, isaliye pratyek vastukī avāntarasattā niścit ‘ek rūpavālī’ hī hai. [6] mahāsattā
sarva paryāyoṁmeṁ sthit hai isaliye vah ‘anantaparyāyamay’ hai. bhinna–bhinna paryāyoṁmeṁ [kathaṁcit] bhinna–bhinna
sattāen̐ hoṁ tabhī pratyek paryāy bhinna–bhinna rahakar ananta paryāyeṁ siddha hoṁgī, nahīṁ to paryāyoṁkā
anantapanā hī nahīṁ rahegā–ekapanā ho jāyagā; isaliye pratyek paryāyakī avāntarasattā us–us
‘ek paryāyamay’ hī hai.
is prakār sāmānyaviśeṣātmak sattā, mahāsattārūp tathā avāntarasattārūp honese, [1] sattā
bhī hai aur asattā bhī hai, [2] trilakṣaṇā bhī hai aur atrilakṣaṇā bhī hai, [3] ek bhī hai aur anek
bhī hai, [4] sarvapadārthasthit bhī hai aur ekapadārthasthit bhī hai. [5] saviśvarūp bhī hai aur ekarūp
bhī hai, [6] anaṁtaparyāyamay bhī hai aur ekaparyāyamay bhī hai.. 8..
--------------------------------------------------------------------------
te te vividh sadbhāvaparyayane drave–vyāpe–lahe
tene kahe che dravya, je sattā thakī nahi anya che. 9.