kahānajainaśāstramālā] ṣaḍdravya–paṁcāstikāyavarṇan
[
29
guṇaparyāyāstvanvayavya–tirekitvāddhrauvyotpattivināśān sucayanti, nityānityasvabhāvaṁ paramārthaṁ
saccopalakṣayantīti..10..
uppattī va viṇāso davvassa ya ṇatthi atthi sabbhāvo.
vigamuppādadhavattaṁ kareṁti tassev pajjāyā.. 11..
utpattirvo vināśo dravyasya ca nāstyasti sadbhāvaḥ.
vigamotpādadhuvratvaṁ kurvanti tasyaiv paryāyāḥ.. 11..
atrobhayanayābhyāṁ dravyalakṣaṇaṁ pravibhaktam.
-----------------------------------------------------------------------------
vyatirekavālī honese [1] dhrauvyako aur utpādavyayako sūcit karate haiṁ tathā [2]
nityānityasvabhāvavāle pāramārthik satko batalāte haiṁ.
bhāvārthaḥ– dravyake tīn lakṣaṇ haiṁḥ sat utpādavyayadhrauvya aur guṇaparyāyeṁ. ye tīnoṁ lakṣaṇ paraspar
avinābhāvī haiṁ; jahān̐ ek ho vahān̐ śeṣ donoṁ niyamase hote hī haiṁ.. 10..
gāthā 11
anvayārthaḥ– [dravyasya ca] dravyakā [utpattiḥ] utpād [vā] yā [vināśaḥ] vināś [na asti]
nahīṁ hai, [sadbhāvaḥ asti] sadbhāv hai. [tasya ev paryāyāḥ] usīkī paryāyeṁ [vigamotpādadhruvatvaṁ]
vināś, utpād aur dhruvatā [kurvanti] karatī haiṁ.
ṭīkāḥ– yahān̐ donoeṁ nayoṁ dvārā dravyakā lakṣaṇ vibhakta kiyā hai [arthāt do nayoṁkī apekṣāse
dravyake lakṣaṇake do vibhāg kiye gaye haiṁ].
sahavartī guṇoṁ aur kramavartī paryāyoṁke sadbhāvarūp, trikāl–avasthāyī [ trikāl sthit
rahanevāle], anādi–ananta dravyake vināś aur utpād ucit nahīṁ hai. parantu usīkī paryāyoṁke–
--------------------------------------------------------------------------
nahi dravyano utpād athavā nāś nahi, sadbhāv che;
tenā ja je paryāy te utpād–lay–dhruvatā kare. 11.