Panchastikay Sangrah-Hindi (iso15919 transliteration). Gatha: 15.

< Previous Page   Next Page >


Page 34 of 264
PDF/HTML Page 63 of 293

 

] paṁcāstikāyasaṁgrah
[bhagavānaśrīkundakunda

ubhābhyāmaśūnyaśūnyatvāt, sahāvācyatvāt, bhaṅgasaṁyogārpaṇāyāmaśūnyāvācyatvāt, śūnyāvācya–tvāt,

aśūnyaśūnyāvācyatvācceti.. 14..

bhāvassa ṇatthi ṇāso ṇatthi abhāvassa cev uppādo.
guṇapañjayesu bhāvā uppādavae pakuvvaṁti.. 15..

bhāvasya nāsti nāśo nāsti abhāvasya caiv utpādaḥ.
guṇaparyāyeṣu bhāvā utpādavyayān prakurvanti.. 15..

----------------------------------------------------------------------------- pararūpādise] ekahī sāth ‘avācya’ hai, bhaṁgoṁke saṁyogase kathan karane par [5] ‘aśūnya aur avācya’ hai, [6] ‘śūnya aur avācya’ hai, [7] ‘aśūnya, śūnya aur avācya’ hai.

bhāvārthaḥ– [1] dravya svacatuṣṭayakī apekṣāse ‘hai’. [2] dravya paracatuṣṭayakī apekṣāse ‘nahīṁ hai’. [3] dravya kramaśaḥ svacatuṣṭayakī aur paracatuṣṭayakī apekṣāse ‘hai aur nahīṁ hai’. [4] dravya yugapad svacatuṣṭayakī aur paracatuṣṭayakī apekṣāse ‘avaktavya hai’. [5] dravya svacatuṣṭayakī aur yugapad svaparacatuṣṭayakī apekṣāse ‘hai aur avaktavya haie’. [6] dravya paracatuṣṭayakī, aur yugapad svaparacatuṣṭayakī apekṣāse ‘nahīṁ aur avaktavya hai’. [7] dravya svacatuṣṭayakī, paracatuṣṭayakī aur yugapad svaparacatuṣṭayakī apekṣāse ‘hai, nahīṁ hai aur avaktavya hai’. – isaprakār yahān̐ saptabhaṁgī kahī gaī hai.. 14..

gāthā 15

anvayārthaḥ– [bhāvasya] bhāvakā [satkā] [nāśaḥ] nāś [na asti] nahīṁ hai [ca ev] tathā [abhāvasya] abhāvakā [asatkā] [utpādaḥ] utpād [na asti] nahīṁ hai; [bhāvāḥ] bhāv [sat dravyoṁ] [guṇaparyāyaṣu] guṇaparyāyoṁmeṁ [utpādavyayān] utpādavyay [prakr̥rvanti] karate haiṁ. -------------------------------------------------------------------------- svadravya, svakṣetra, svakāl aur svabhāvako svacatuṣṭay kahā jātā hai . svadravya arthāt nij guṇaparyāyoṁke

ādhārabhūt vastu svayaṁ; svakṣetra arthāt vastukā nij vistār arthāt svapradeśasamūh; svakāl arthāt vastukī
apanī vartamān paryāy; svabhāv arthāt nijaguṇ– svaśakti.

nahi ‘bhāv’ kero nāś hoy, ‘abhāv’no utpād nā;
‘bhāvo’ kare che nāś ne utpād guṇaparyāyamāṁ. 15.

34