Panchastikay Sangrah-Hindi (iso15919 transliteration). Gatha: 20.

< Previous Page   Next Page >


Page 41 of 264
PDF/HTML Page 70 of 293

 

background image
kahānajainaśāstramālā] ṣaḍdravya–paṁcāstikāyavarṇan
[
41
ṇāṇāvaraṇādīyā bhāvā jīveṇ suṭṭha aṇubaddhā.
tesimabhāvaṁ kiccā
abhūdapuvvo havadi siddho.. 20..
jñānāvaraṇādyā bhāvā jīven suṣṭhu anubaddhā.
teṣāmabhāvaṁ kutvā‘bhūtapūrvo bhavati siddhaḥ.. 20..
-----------------------------------------------------------------------------
bhāvārthaḥ– jīvako dhrauvya apekṣāse satkā vināś aur asatkā utpād nahīṁ hai. ‘manuṣya maratā
hai aur dev janmatā hai’ –aisā jo kahā jātā hai vah bāt bhī uparyukta vivaraṇake sāth virodhako
prāpta nahīṁ hotī. jisaprakār ek baḍẹ bān̐sakī anek poreṁ apane–apane sthānoṁmeṁ vidyamān haiṁ aur
dūsarī poroṁke sthānoṁmeṁ avidyamān haiṁ tathā bān̐s to sarva poroṁke sthānoṁmeṁ anvayarūpase vidyamān hone
par bhī prathamādi porake rūpameṁ dvitīyādi porameṁ na honese avidyamān bhī kahā jātā hai; usīprakār
trikāl–avasthāyī ek jīvakī naranārakādi anek paryāyeṁ apane–apane kālameṁ vidyamān haiṁ aur
dūsarī paryāyoṁke kālameṁ avidyamān haiṁ tathā jīv to sarva paryāyoṁmeṁ anvayarūpase vidyamān hone par bhī
manuṣyādiparyāyarūpase devādiparyāyameṁ na honese avidyamān bhī kahā jātā hai.. 19..
gāthā 20
anvayārthaḥ– [jñānāvaraṇādyāḥ bhāvāḥ] jñānāvaraṇādi bhāv [jīven] jīvake sāth [suṣṭhu] bhalī
bhān̐ti [anubaddhāḥ] anubaddha hai; [teṣām abhāvaṁ kr̥tvā] unakā abhāv karake vah [abhūtapūrvaḥ siddhaḥ]
abhūtapūrva siddha [bhavati] hotā hai.
ṭīkāḥ– yahān̐ siddhako atyanta asat–utpādakā niṣedh kiyā hai. [arthāt siddhatva honese
sarvathā asatkā utpād nahīṁ hotā aisā kahā hai].
--------------------------------------------------------------------------
jñānāvaraṇ ityādi bhāvo jīv sah anubaddha che;
teno karīne nāś, pāme jīv siddhi apūrvane. 20.