sakalapudgalavikalpopasanhāro‘yam.
indriyaviṣhayāḥ sparsharasagandhavarṇashabdāshcha, dravyendriyāṇi sparshanarasanaghrāṇachakṣhuḥ–shrotrāṇi, kāyāḥ audārikavaikriyakāhārakataijasakārmaṇāni, dravyamanaḥ, dravyakarmāṇi, nokarmāṇi, vichitra– paryāyotpattihetavo‘nantā anantāṇuvargaṇāḥ, anantā asaṅkhyeyāṇuvargaṇāḥ, anantā saṅkhyeyāṇuvargaṇāḥ dvay ṇukaskandhaparyantāḥ, paramāṇavashcha, yadanyadapi mūrtan tatsarvan pudgalavikalpatvenopasanhartavya–miti..82..
-----------------------------------------------------------------------------
ṭīkāḥ– yah, sarva pudgalabhedoṅkā upasanhār hai.
sparsha, ras, gandh, varṇa aur shabdarūp [pān̐ch] indriyaviṣhay, sparshan, rasan, dhrāṇ, chakṣhu aur shrotrarūp [pān̐ch] dravyendriyān̐, audārik, vaikriyik, āhārak, taijas aur kārmaṇarūp [pān̐ch] kāyā, dravyaman, dravyakarma, nokarma, vichitra paryāyonṅkī utpattike hetubhūt [arthāt anek prakārakī paryāyen utpanna honeke kāraṇabhūt] ananta anantāṇuk vargaṇāen̐, ananta asaṅkhyātāṇuk vargaṇāen̐ aur dvi–aṇuk skandha takakī ananta saṅkhyātāṇuk vargaṇāen̐ tathā paramāṇu, tathā anya bhī jo kuchh mūrta ho vah sab pudgalake bhed rūpase sameṭanā.
bhāvārthaḥ– vītarāg atīndriy sukhake svādase rahit jīvoṅko upabhogya pañchendriyaviṣhay, atīndriy ātmasvarūpase viparīt pān̐ch indriyān̐, asharīr ātmapadārthase pratipakṣhabhūt pān̐ch sharīr, manogat– vikalpajālarahit shuddhajīvāstikāyase viparīt man, karmarahit ātmadravyase pratikūl āṭh karma aur amūrta ātmasvabhāvase pratipakṣhabhūt anya bhī jo kuchh mūrta ho vah sab pudgal jāno.. 82..
is prakār pudgaladravyāstikāyakā vyākhyān samāpta huā.
-------------------------------------------------------------------------- lokamen ananta paramāṇuoṅkī banī huī vargaṇāen̐ ananta hain, asaṅkhyāt paramāṇuoṅkī banī huī vargaṇāen̐ bhī ananta
[avibhāgī paramāṇu bhī ananta haĩn.]
132