kahānajainashāstramālā] ṣhaḍdravya–pañchāstikāyavarṇan
ath dharmādharmadravyāstikāyavyākhyānam.
legāgāḍhan puṭṭhan pihulamasaṅkhādiyapadesan.. 83..
lekāvagāḍhaḥ spr̥uṣhṭaḥ pr̥uthulo‘saṅkhyātapradeshaḥ.. 83..
dharmasvarūpākhyānametat.
dharmo hi sparsharasagandhavarṇānāmatyantābhāvādamūrtasvabhāvaḥ. tta ev chāshabdaḥ. skal– lokākāshābhivyāpyāvasthitatvāllokāvagāḍhaḥ. ayutasiddhapradeshatvāt spaṣhṭaḥ. svabhāvādev sarvato vistr̥utatvātpr̥uthulaḥ. nishchayanayenaikapradesho‘pi vyavahāranayenāsaṅkhyātapradesh iti.. 83.. -----------------------------------------------------------------------------
ab dharmadravyāstikāy aur adharmadravyāstikāyakā vyākhyān hai.
anvayārthaḥ– [dharmāstikāyaḥ] dharmāstikāy [asparshaḥ] asparsha, [arasaḥ] aras, [avarṇagandhaḥ] agandha, avarṇa aur [ashabdaḥ] ashabda hai; [lokāvagāḍhaḥ] lokavyāpak haiḥ [spr̥uṣhṭaḥ] akhaṇḍa, [pr̥uthulaḥ] vishāl aur [asaṅkhyātapradeshaḥ] asaṅkhyātapradeshī hai.
ṭīkāḥ– yah, dharmake [dharmāstikāyake] svarūpakā kathan hai.
sparsha, ras, gandh aur varṇakā atyanta abhāv honese dharma [dharmāstikāy] vāstavamen amūrtasvabhāvavālā hai; aur isīliye ashabda hai; samasta lokākāshamen vyāpta hokar rahanese lokavyāpak hai; 1ayutasiddha pradeshavālā honese akhaṇḍa hai; svabhāvase hī sarvataḥ vistr̥ut honese vishāl hai; nishchayanayase ‘ekapradeshī’ hon par bhī vyavahāranayase asaṅkhyātapradeshī hai.. 83.. --------------------------------------------------------------------------
lokāvagāhī, akhaṇḍ chhe, vistr̥ut, asaṅkhyapradesha. 83.
1. yutasiddha=juṛe hue; sanyogasiddha. [dharmāstikāyamen bhinna–bhinna pradeshoṅkā sanyog huā hai aisā nahīn hai, isaliye
usamen bīchamen vyavadhān–antar–avakāsh nahīn hai ; isaliye dharmāstikāy akhaṇḍa hai.]
2. ekapradeshī=avibhājya–ekakṣhetravālā. [nishchayanayase dharmāstikāy avibhājya–ekapadārtha honese avibhājya–
ekakṣhetravālā hai.]