Panchastikay Sangrah-Hindi (simplified iso15919 transliteration). Gatha: 87.

< Previous Page   Next Page >


Page 137 of 264
PDF/HTML Page 166 of 293

 

kahānajainashāstramālā] ṣhaḍdravya–pañchāstikāyavarṇan

[
137

adharmasvarūpākhyānametat. yathā dharmaḥ pragnāpitastathādharmopi pragnāpanīyaḥ. ayan tu visheṣhaḥ. sa gatikriyāyuktā– nāmudakavatkāraṇabhūt; eṣhaḥ punaḥ sthitikriyāyuktānān pr̥uthivīvatkāraṇabhūtaḥ. yathā pr̥uthivī svayam pūrvamev tiṣhṭhantī paramasthāpayantī cha svayev tiṣhṭhatāmashvādīnā mudāsīnā–vinābhūtasahāyakāraṇamātratven sthitimanugr̥uhṇāti tathā‘dharmā‘pi svayam pūrvamev tiṣhṭhan paramasthāpayanshcha svayamev tiṣhṭhatān jīvapudgalānāmudāsīnāvinābhūtasahāyakāraṇamātratven sthitimanugr̥uhṇātīti..86..

jādo alogalogo jesin sabbhāvado ya gamaṇaṭhidī.
do vi ya mayā vibhattā avibhattā loyamettā ya.. 87..
jātamalokalokan yayoḥ sadbhāvatashcha gamanasthitī.
dvāvapi cha matau vibhaktāvavibhaktau lokamātrau cha.. 87..

-----------------------------------------------------------------------------

ṭīkāḥ– yah, adharmake svarūpakā kathan hai.

jis prakār dharmakā pragnāpan kiyā gayā, usī prakār adharmakā bhī pragnāpan karane yogya hai. parantu yah [nimnoktānusār] antar haiḥ vah [–dharmāstikāy] gatikriyāyuktako pānīkī bhān̐ti kāraṇabhūt hai aur yah [adharmāstikāy] sthitikriyāyuktako pr̥ithvīkī bhān̐ti kāraṇabhūt hai. jis prakār pr̥ithvī svayam pahalese hī sthitirūp [–sthir] vartatī huī tathā parako sthiti [–sthiratā] nahīn karātī huī, svayamev sthitirūpase pariṇamit hote hue ashvādikako udāsīn avinābhāvī sahāyarūp kāraṇamātrake rūpamen sthitimen anugrah karatī hai, usī prakār adharma [adharmāstikāy] bhī svayam pahalese hī sthitirūpase vartatā huā aur parako sthiti nahīn karātā huā, svayamev sthitirūp pariṇamit hote hue jīv–pudgaloṅko udāsīn avinābhāvī sahāyarūp kāraṇamātrake rūpamen sthitimen anugrah karatā hai.. 86..

gāthā 87

anvayārthaḥ– [gamanasthitī] [jīv–pudgalakī] gati–sthiti [cha] tathā [alokalokan] alok aur lokakā vibhāg, [yayoḥ sadbhāvataḥ] un do dravyoṅke sadbhāvase [jātam] hotā hai. [cha] aur [dvau api] ve donon [vibhaktau] vibhakta, [avibhaktau] avibhakta [cha] aur [lokamātrau] lokapramāṇ [matau] kahe gaye haĩn. --------------------------------------------------------------------------

dharmādharam hovāthī lok–alok ne sthitigati bane;
te ubhay bhinna–abhinna chhe ne sakaḷalokapramāṇ chhe. 87.