Panchastikay Sangrah-Hindi (simplified iso15919 transliteration). Gatha: 89.

< Previous Page   Next Page >


Page 141 of 264
PDF/HTML Page 170 of 293

 

kahānajainashāstramālā] ṣhaḍdravya–pañchāstikāyavarṇan

[
141

vijjadi jesin gamaṇan ṭhāṇan puṇ tesimev sambhavadi.
te sagapariṇāmehin du gamaṇan ṭhāṇan cha kuvvanti.. 89..
vidyate yeṣhān gamanan sthānan punasteṣhāmev sambhavati.
te svakapariṇāmaistu gamanan sthānan cha kurvanti.. 89..

dharmādharmayoraudāsīnye hetūpanyāso‘yam.

dharmaḥ kil na jīvapudgalānān kadāchidgatihetutvamabhyasyati, na kadāchitsthitihetutvamadharmaḥ. tau hi pareṣhān gatisthityoryadi mukhyahetū syātān tadā yeṣhān gatisteṣhān gatirev na sthitiḥ, yeṣhān sthitisteṣhān sthitirev na gatiḥ. tat ekeṣhāmapi gatisthitidarshanādanumīyate na tau tayormukhyahetū. kin tu vyavahāranayavyavasthāpitau udāsīnau. kathamevan gatisthitimatān padārthonān gatisthitī bhavat iti -----------------------------------------------------------------------------

gāthā 89

anvayārthaḥ– [yeṣhān gamanan vidyate] [dharma–adharma gati–sthitike mukhya hetu nahīn hain, kyoṅki] jinhen gati hotī hai [teṣhām ev punaḥ sthānan sambhavati] unhīṅko phir sthiti hotī hai [aur jinhen sthiti hotī hai unhīṅko phir gati hotī hai]. [te tu] ve [gatisthitimān padārtha] to [svakapariṇāmaiḥ] apane pariṇāmonse [gamanan sthānan cha] gati aur sthiti [kurvanti] karate haĩn.

ṭīkāḥ– yah, dharma aur adharmakī udāsīnatāke sambandhamen hetu kahā gayā hai.

vāstavamen [nishchayase] dharma jīv–pudgaloṅko kabhī gatihetu nahīn hotā, adharma kabhī sthitihetu nahīn hotā; kyoṅki ve parako gatisthitike yadi mukhya hetu [nishchayahetu] hon, to jinhen gati ho unhen gati hī rahanā chāhiye, sthiti nahīn honā chāhiye, aur jinhen sthiti ho unhen sthiti hī rahanā chāhiye, gati nahīn honā chāhiye. kintu ekako hī [–usī ek padārthako] gati aur sthiti dekhaneme ātī hai; isaliye anumān ho sakatā hai ki ve [dharma–adharma] gati–sthitike mukhya hetu nahīn hain, kintu vyavahāranayasthāpit [vyavahāranay dvārā sthāpit – kathit] udāsīn hetu haĩn. --------------------------------------------------------------------------

re! jemane gati hoy chhe, teo ja vaḷī sthir thāy chhe;
te sarva nij pariṇāmathī ja kare gatisthitibhāvane. 89.