148
pr̥uthagupalabdhivisheṣhāṇi kuvaityekatvamanyatvam.. 96..
dharmādharmalokākāshānāmavagāhavashādekatve‘pi vastutvenānyatvamatroktam.
dharmādharmalokākāshāni hi samānaparimāṇatvātsahāvasthānamātreṇaivaikatvabhāñji. vastutastu vyavahāreṇ gatisthityavagāhahetutvarūpeṇ nishchayen vibhaktapradeshatvarūpeṇ visheṣheṇ pr̥uthagup– labhyamānenānyatvabhāñjyev bhavantīti.. 96..
-----------------------------------------------------------------------------
anvayārthaḥ– [dharmādharmākāshāni] dharma, adharma aur ākāsh [lokākāsh] [samānaparimāṇāni] samān parimāṇavāle [apr̥uthagbhūtāni] apr̥uthagbhūt honese tathā [pr̥uthagupalabdhivisheṣhāṇi] pr̥uthak–upalabdha [bhinna–bhinna] visheṣhavāle honese [ekatvam anyatvam] ekatva tathā anyatvako [kurvanti] karate hai.
ṭīkāḥ– yahān̐, dharma, adharma aur lokākāshakā avagāhakī apekṣhāse ekatva hone par bhī vasturūpase anyatva kahā gayā hai .
dharma, adharma aur lokākāsh samān parimāṇavāle honeke kāraṇ sāth rahane mātrase hī [–mātra ekakṣhetrāvagāhakī apekṣhāse hī] ekatvavāle hain; vastutaḥ to [1] vyavahārase gatihetutva, sthitihetutva aur avagāhahetutvarūp [pr̥uthak–upalabdha visheṣh dvārā] tathā [2] nishchayase 1vibhaktapradeshatvarūp pr̥uthak–upalabdha 2visheṣh dvārā, ve anyatvavāle hī haĩn.
bhāvārthaḥ– dharma, adharma aur lokākāshakā ekatva to mātra ekakṣhetrāvagāhakī apekṣhāse hī kahā jā sakatā hai; vasturūpase to unhen anyatva hī hai, kyoṅki [1] unake lakṣhaṇ gatihetutva, sthitihetutva aur avagāhahetutvarūp bhinna–bhinna hain tathā [2] unake pradesh bhī bhinna–bhinna haĩn.. 96..
is prakār ākāshadravyāstikāyakā vyākhyān samāpta huā. -------------------------------------------------------------------------- 1. vibhakta=bhinna. [dharma, adharma aur ākāshako bhinnapradeshapanā hai.] 2. visheṣh=khāsiyat; vishiṣhṭatā; visheṣhatā. [vyavahārase tathā nishchayase dharma, adharma aur ākāshake visheṣh pr̥uthak