kahānajainashāstramālā] ṣhaḍdravya–pañchāstikāyavarṇan
nityakṣhaṇikatven kālavibhāgakhyāpanametat.
yo hi dravyavisheṣhaḥ ‘ayan kālaḥ, ayan kālaḥ’ iti sadā vyapadishyate sa khalu svasya sadbhāvamāvedayan bhavati nityaḥ. yastu punarutpannamātra ev pradhvansyate sa khalu tasyaiv dravyavisheṣhasya samayākhyaḥ paryāy iti. sa tūtsaṅgitakṣhaṇabhaṅgo‘pyupadarshit–svasantāno nayabalādrīrdhātarasthāyyupagīyamāno na duṣhyati; tato na khalvāvalikāpalyopam–sāgaropamādivyavahāro vipratiṣhidhyate. tadatra nishchayakālo nityaḥ dravyarūpatvāt, vyavahārakālaḥ kṣhaṇikaḥ paryāyarūpatvāditi.. 101..
labbhanti davvasaṇṇan kālassa du ṇatthi kāyattan.. 102..
labhante dravyasañgnān kālasya tu nāsti kāyatvam.. 102..
-----------------------------------------------------------------------------
‘yah kāl hai, yah kāl hai’ aisā karake jis dravyavisheṣhakā sadaiv vyapadesh [nirdesh, kathan] kiyā jātā hai, vah [dravyavisheṣh arthāt nishchayakālarūp khās dravya] sachamuch apane sadbhāvako pragaṭ karatā huā nitya hai; aur jo utpanna hote hī naṣhṭa hotā hai, vah [vyavahārakāl] sachamuch usī dravyavisheṣhakī ‘samay’ nāmak paryāy hai. vah kṣhaṇabhaṅgur hone par bhī apanī santatiko [pravāhako] darshātā hai isaliye use nayake balase ‘dīrgha kāl tak ṭikanevālā’ kahanemen doṣh nahīn hai; isaliye āvalikā, palyopam, sāgaropam ityādi vyavahārakā niṣhedh nahīn kiyā jātā.
is prakār yahān̐ aisā kahā hai ki–nishchayakāl dravyarūp honese nitya hai, vyavahārakāl paryāyarūp honese kṣhaṇik hai.. 101..
--------------------------------------------------------------------------
chhe ‘dravya’ sañgnā sarvane, kāyatva chhe nahi kāḷane . 102.