Panchastikay Sangrah-Hindi (simplified iso15919 transliteration). Gatha: 119.

< Previous Page   Next Page >


Page 177 of 264
PDF/HTML Page 206 of 293

 

kahānajainashāstramālā] navapadārthapūrvak–mokṣhamārgaprapañchavarṇan

[
177

khīṇe puvvaṇibaddhe gadiṇāme āuse ya te vi khalu.
pāuṇṇanti ya aṇṇan gadimāussan salessavasā.. 119..

kṣhīṇe pūrvanibaddhe gatināmni āyuṣhi cha te‘pi khalu.
prāpnuvanti chānyān gatimāyuṣhkan svaleshyāvashāt.. 119..

gatyāyurnāmodayanirvr̥uttatvāddevatvādīnāmanātmasvabhāvatvodyotanametat.

kṣhīyate hi krameṇārabdhaphalo gatināmavisheṣh āyurvisheṣhashcha jīvānām. evamapi teṣhān gatyantarasyāyurantarasya cha kaṣhāyānurañjitā yogapravr̥uttirleshyā bhavati bījan, tatastaduchitamev ----------------------------------------------------------------------------- pañchendriy hote hain aur katipay ekendriy, dvīndriy, trīndriy aur chaturindriy bhī hote haĩn.

bhāvārthaḥ– yahān̐ aisā tātparya grahaṇ karanā chāhiye ki chār gatise vilakṣhaṇ, svātmopalabdhi jisakā lakṣhaṇ hai aisī jo siddhagati usakī bhāvanāse rahit jīv athavā siddhasadrash nijashuddhātmākī bhāvanāse rahit jīv jo chaturgatināmakarma upārjit karate hain usake udayavash ve devādi gatiyommen utpanna hote haĩn.. 118..

gāthā 119

anvayārthaḥ– [pūrvanibaddhe] pūrvabaddha [gatināmni āyuṣhi cha] gatināmakarma aur āyuṣhakarma [kṣhīṇe]

kṣhīṇ honese [te api] jīv [svaleshyāvashāt] apanī leshyāke vash [khalu] vāstavamen [anyān gatim āyuṣhkan cha] anya gati aur āyuṣhya [prāpnuvanti] prāpta karate haĩn.

ṭīkāḥ– yahān̐, gatināmakarma aur āyuṣhakarmake udayase niṣhpanna hote hain isaliye devatvādi

anātmasvabhāvabhūt hain [arthāt devatva, manuṣhyatva, tiryañchatva aur nārakatva ātmākā svabhāv nahīn hai] aisā darshāyā gayā hai.

jīvoṅko, jisakā phal prārambha hojātā hai aisā amuk gatināmakarma aur amuk āyuṣhakarma kramashaḥ kṣhayako prāpta hotā hai. aisā hone par bhī unhen kaṣhāy–anurañjit yogapravr̥uttirūp leshyā anya -------------------------------------------------------------------------- kaṣhāy–anurañjit =kaṣhāyarañjit; kaṣhāyase raṅgī huī. [kaṣhāyase anurañjit yogapravr̥utti so leshyā hai.]

gatinām ne āyuṣhya pūrvanibaddha jyān kṣhay thāy chhe,
tyān anya gati–āyuṣhya pāme jīv nijaleshyāvashe. 119.