Panchastikay Sangrah-Hindi (simplified iso15919 transliteration). Gatha: 137.

< Previous Page   Next Page >


Page 199 of 264
PDF/HTML Page 228 of 293

 

kahānajainashāstramālā] navapadārthapūrvak–mokṣhamārgaprapañchavarṇan

[
199

gurūṇāmāchāryādīnān rasikatvenānugamanam–eṣhaḥ prashasto rāgaḥ prashastaviṣhayatvāt. ayan hi sthūlalakṣhyatayā kevalabhaktipradhānasyāgnānino bhavati. uparitanabhūmikāyāmalabdhāspadasyāsthān– rāganiṣhedhārthan tīvrarāgajvaravinodārthan vā kadāchijgnānino‘pi bhavatīti.. 136..

tisidan va bhukkhidan vā duhidan daṭṭhūṇ jo du duhidamaṇo.
paḍivajjadi tan kivayā tassesā hodi
aṇukampā.. 137..

tr̥uṣhitan bubhukṣhitan vā duḥkhitan draṣhṭavā yastu duḥkhitamanāḥ.
pratipadyate tan kr̥upayā tasyaiṣhā bhavatyanukampā.. 137..

-----------------------------------------------------------------------------

yah [prashasta rāg] vāstavamen, jo 1sthūl–lakṣhyavālā honese keval bhaktipradhān hai aise

agnānīko hotā hai; uchcha bhūmikāmen [–uparake guṇasthānommen] sthiti prāpta na kī ho tab, 2asthānakā rāg rokaneke hetu athavā tīvra rāgajvar haṭhāneke hetu, kadāchit gnānīko bhī hotā hai.. 136..

gāthā 137

anvayārthaḥ– [tr̥uṣhitan] tr̥uṣhātur, [bubhukṣhitan] kṣhudhātur [vā] athavā [duḥkhitan] duḥkhīko [draṣhṭavā]

dekhakar [yaḥ tu] jo jīv [duḥkhitamanāḥ] manamen duḥkh pātā huā [tan kr̥upayā pratipadyate] usake prati karuṇāse vartatā hai, [tasya eṣhā anukampā bhavati] usakā vah bhāv anukampā hai.

ṭīkāḥ– yah, anukampāke svarūpakā kathan hai.

kisī tr̥uṣhādiduḥkhase pīṛit prāṇīko dekhakar karuṇāke kāraṇ usakā pratikār [–upāy] karane kī ichchhāse chittamen ākulatā honā vah agnānīkī anukampā hai. gnānīkī anukampā to, nīchalī bhūmikāmen viharate hue [–svayam nīchale guṇasthānommen vartatā ho tab], janmārṇavamen nimagna jagatake -------------------------------------------------------------------------


duḥkhit, tr̥uṣhit vā kṣhudhit dekhī duḥkh pāmī man viṣhe
karuṇāthī varte jeh, anukampā sahit te jīv chhe. 137.

1. agnānīkā lakṣhya [–dhyey] sthūl hotā hai isaliye use keval bhaktikī hī pradhānatā hotī hai.

2. asthānakā = ayogya sthānakā, ayogya viṣhayakī orakā ; ayogya padārthoṅkā avalamban lene vālā.