Panchastikay Sangrah-Hindi (simplified iso15919 transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 205 of 264
PDF/HTML Page 234 of 293

 

kahānajainashāstramālā] navapadārthapūrvak–mokṣhamārgaprapañchavarṇan

[
205

yasya na vidyate rāgo dveṣho moho vā sarvadravyeṣhu.
nāsravati shubhamashubhan samasukhaduḥkhasya bhikṣhoḥ.. 142..

sāmānyasamvarasvarūpākhyānametat.

yasya rāgarūpo dveṣharūpo moharūpo vā samagraparadravyeṣhu na hi vidyate bhāvaḥ tasya nirvikārachaitanyatvātsamasukhaduḥkhasya bhikṣhoḥ shubhamashubhañcha karma nāsravati, kintu samvriyat eva. tadatra moharāgadveṣhapariṇāmanirodho bhāvasamvaraḥ. tannimittaḥ shubhāshubhakarmapariṇāmanirodho yogadvāreṇ pravishatān pudgalānān dravyasamvar iti.. 142.. -----------------------------------------------------------------------------

gāthā 142

anvayārthaḥ– [yasya] jise [sarvadravyeṣhu] sarva dravyoṅke prati [rāgaḥ] rāg, [dveṣhaḥ] dveṣh [vā] yā [mohaḥ] moh [na vidyate] nahīn hai, [samasukhaduḥkhasya bhikṣhoḥ] us samasukhaduḥkh bhikṣhuko [– sukhaduḥkhake prati samabhāvavāle muniko] [shubham ashubham] shubh aur ashubh karma [na āsravati] āsravit nahīn hote.

ṭīkāḥ– yah, sāmānyarūpase samvarake svarūpakā kathan hai.

jise samagra paradravyoṅke prati rāgarūp, dveṣharūp yā moharūp bhāv nahīn hai, us bhikṣhuko – jo ki nirvikārachaitanyapaneke kāraṇ 1samasukhaduḥkh hai usee–shubh aur ashubh karmakā āsrav nahīn hotā, parantu samvar hī hotā hai. isaliye yahān̐ [aisā samajhanā ki] moharāgadveṣhapariṇāmakā nirodh so bhāvasamvar hai, aur vah [moharāgadveṣharūp pariṇāmakā nirodh] jisakā nimitta hai aisā jo yogadvārā praviṣhṭa honevāle pudgaloṅke shubhāshubhakarmapariṇāmakā [shubhāshubhakarmarūp pariṇāmakā] nirodh so dravyasamvar hai.. 142.. -------------------------------------------------------------------------

aise. [jise rāgadveṣhamoh nahīn hai, vah muni nirvikārachaitanyamay hai arthāt usakā chaitanya paryāyamen bhī
vikārarahit hai isaliye samasukhaduḥkh hai.]

1. samasukhaduḥkh = jise sukhaduḥkh samān hai aiseḥ iṣhṭāniṣhṭa sanyogomen jise harṣhashokādi viṣham pariṇām nahīn hote