Panchastikay Sangrah-Hindi (simplified iso15919 transliteration). Gatha: 153.

< Previous Page   Next Page >


Page 221 of 264
PDF/HTML Page 250 of 293

 

kahānajainashāstramālā] navapadārthapūrvak–mokṣhamārgaprapañchavarṇan

[
221

jo samvareṇ jutto ṇijjaramāṇodh savvakammāṇi.
vavagadavedāusso muyadi bhavan teṇ so mokkho.. 153..
yaḥ samvareṇ yukto nirjarannath sarvakarmāṇi.
vyapagatavedyāyuṣhko muñchati bhavan ten sa mokṣhaḥ.. 153..

dravyamokṣhasvarūpākhyānametat. ath khalu bhagavataḥ kevalino bhāvamokṣhe sati prasiddhaparamasamvarasyottarakarmasantatau niruddhāyān paramanirjarākāraṇadhyānaprasiddhau satyān pūrvakarmasantatau kadāchitsvabhāvenaiv kadā–chitsamuddhāt vidhānenāyuḥkarmasamabhūtasthityāmāyuḥkarmānusāreṇaiv nirjīryamāṇāyām punarbhavāy tadbhavatyāgasamaye vedanīyāyurnāmagotrarūpāṇān jīven sahātyantavishleṣhaḥ karmapudgalānān dravyamokṣhaḥ.. 153..

–iti mokṣhapadārthavyākhyānan samāptam. -----------------------------------------------------------------------------

gāthā 153

anvayārthaḥ– [yaḥ samvareṇ yuktaḥ] jo samvaraseyukta haie aisā [kevalagnān prāpta] jīv [nirjaran ath sarvakarmāṇi] sarva karmoṅkī nirjarā karatā huā [vyapagatavedyāyuṣhkaḥ] vedanīy aur āyu rahit hokar [bhavan mañchati] bhavako chhoṛatā hai; [ten] isaliye [is prakār sarva karmapudgaloṅkā viyog honeke kāraṇ] [saḥ mokṣhaḥ] vah mokṣha hai.

ṭīkāḥ– yah, dravyamokṣhake svarūpakā kathan hai.
1
vāstavamen bhagavān kevalīko, bhāvamokṣha hone par, param samvar siddha honeke kāraṇ uttar
2pūrva

karmasantati nirodhako prāpta hokar aur param nirjarāke kāraṇabhūt dhyān siddha honeke kāraṇ karmasantati– ki jisakī sthiti kadāchit svabhāvase hī āyukarmake jitanī hotī hai aur kadāchit 3samudghātavidhānase āyukarmake jitanī hotī hai

vah– āyukarmake anusār hī nirjarit hotī
4apunarbhavake liye vah bhav chhūṭaneke samay honevālā jo va

huī,e danīy–āyu–nām–gotrarūp karmapudgaloṅkā jīvake sāth atyanta vishleṣh [viyog] vah dravyamokṣha hai.. 153..

is prakār mokṣhapadārthakā vyākhyān samāpta huā. ------------------------------------------------------------------------- 1. uttar karmasantati=bādakā karmapravāh; bhāvī karmaparamparā. 2. pūrva=pahalekī. 3. kevalībhagavānako vedanīy, nām aur gotrakarmakī sthiti kabhī svabhāvase hī [arthāt kevalīsamudghātarūp

nimitta hue binā hī] āyukarmake jitanī hotī hai aur kabhī vah tīn karmoṅkī sthiti āyukarmase adhik hone
par bhī vah sthiti ghaṭakar āyukarma jitanī honemen kevalīsamudghāt nimitta banatā hai.

4. apunarbhav=phirase bhav nahīn honā. [kevalībhagavānako phirase bhav hue binā hī us bhavakā tyāg hotā hai;

isaliye unake ātmāse karmapudgaloṅkā sadāke lie sarvathā viyog hotā hai.]

samvarasahit te jīv pūrṇa samasta karmo nirjare
ne āyuvedyavihīn thaī bhavane taje; te mokṣha chhe. 153.