Panchastikay Sangrah-Hindi (simplified iso15919 transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 231 of 264
PDF/HTML Page 260 of 293

 

kahānajainashāstramālā] navapadārthapūrvak–mokṣhamārgaprapañchavarṇan

[
231

sādhanabhāvan nishchayanayamāshritya mokṣhamārgaprarūpaṇam. yattu pūrvamudriṣhṭan tatsvaparapratyayaparyāyāshritan bhinnasādhyasādhanabhāvan vyavahāranayamāshritya prarupitam. na chaitadvipratiṣhiddhan nishchayavyavahārayoḥ sādhya– sādhanabhāvatvātsuvarṇasuvarṇapāṣhāṇavat. at evobhayanayāyattā pārameshvarī tīrthapravartaneti.. 159.. -----------------------------------------------------------------------------

1

paryāyake āshrit, bhinnasādhyasādhanabhāvavāle vyavahāranayake āshrayase [–vyavahāranayakī apekṣhāse] prarūpit kiyā gayā thā. isamen paraspar virodh ātā hai aisā bhī nahīn hai, kyoṅki survaṇ aur 2

survaṇapāṣhāṇakī bhān̐ti nishchay–vyavahārako sādhya–sādhanapanā hai; isaliye pārameshvarī [–
34

jinabhagavānakī] tīrthapravartanā donon nayoṅke ādhīn hai.. 159.. ------------------------------------------------------------------------- 1. jis nayamen sādhya tathā sādhan bhinna hon [–bhinna prarūpit kiye jāen̐] vah yahān̐ vyavahāranay hai; jaise ki,

chhaṭhaven guṇasthānamen [dravyārthikanayake viṣhayabhūt shuddhātmasvarūpake ānshik ālamban sahit] vartate hue
tattvārthashraddhān [navapadārthasambandhī shraddhān], tattvārthagnān aur pañchamahāvratādirūp chāritra vyavahāranayase mokṣhamārga hai
kyoṅki [mokṣharūp] sādhya svahetuk paryāy hai aur [tattvārthashraddhānādimay mokṣhamārgarūp] sādhan svaparahetuk
paryāy hai.

2. jis pāṣhāṇamen suvarṇa ho use suvarṇapāṣhāṇ kahā jātā hai. jis prakār vyavahāranayase suvarṇapāṣhāṇ suvarṇakā

sādhan hai, usī prakār vyavahāranayase vyavahāramokṣhamārga nishchayamokṣhamārgakā sādhan hai; arthāt vyavahāranayase
bhāvaliṅgī muniko savikalpa dashāmen vartate hue tattvārthashraddhān, tattvārthagnān aur mahāvratādirūp chāritra nirvikalpa
dashāmen vartate hue shuddhātmashraddhānagnānānuṣhṭhānanake sādhan haĩn.

3. tīrtha=mārga [arthāt mokṣhamārga]; upāy [arthāt mokṣhakā upāy]; upadesh; shāsana. 4. jinabhagavānake upadeshamen do nayon dvārā nirūpaṇ hotā hai. vahān̐, nishchayanay dvārā to satyārtha nirūpaṇ kiyā

jātā haie aur vyavahāranay dvārā abhūtārtha upacharit nirūpaṇ kiyā jātā hai.

prashnaḥ–
satyārtha nirūpaṇ hī karanā chāhiye; abhūtārtha upacharit nirūpaṇ kisaliye kiyā jātā hai?

uttaraḥ–
jise sinhakā yathārtha svarūp sīdhā samajhamen na ātā ho use sinhake svarūpake upacharit nirūpaṇ
dvārā arthāt billīke svarūpake nirūpaṇ dvārā sinhake yathārtha svarūpakī samajh kī or le jāte hain, usī
prakār jise vastukā yathārtha svarūp sīdhā samajhamen na ātā ho use vastusvarūpake upacharit nirūpaṇ dvārā
vastusvarūpakī yathārtha samajh kī or le jāte haĩn. aur lambe kathanake badalemen saṅkṣhipta kathan karaneke lie bhī
vyavahāranay dvārā upacharit nirūpaṇ kiyā jātā hai. yahān̐ itanā lakṣhamen rakhaneyogya hai ki – jo puruṣh
billīke nirūpaṇako hī sinhakā nirūpaṇ mānakar billīko hī sinh samajh le vah to upadeshake hī yogya
nahīn hai, usī prakār jo puruṣh upacharit nirūpaṇako hī satyārtha nirūpaṇ mānakar vastusvarūpako mithyā
rītise samajh baiṭhee vah to upadeshake hī yogya nahīn hai.