kahānajainashāstramālā] ṣhaḍdravya–pañchāstikāyavarṇan
bhavatītyekapadārthasthitatvan sarvapadārtha sthitāyāḥ. pratiniyataikarūpābhirev sattābhiḥ pratiniyataikarūpatvan vastūnān bhavatītyekarūpatvan savishvarūpāyāḥ pratiparyāyaniyatābhirev sattābhiḥ pratiniyataikaparyāyāṇāmānantyan bhavatītyekaparyāy–tvamanantaparyāyāyāḥ. iti sarvamanavadyan sāmānyavisheṣhaprarūpaṇapravaṇanayadvayāyattatvāttaddeshanāyāḥ.. 8..
----------------------------------------------------------------------------- ‘sarvapadārthasthit’ hai vahī yahān̐ kahī huī avāntarasattārūp bhī honese ‘ekapadārthasthit’ bhī hai.] [5] pratinishchit ek–ek rūpavālī sattāon dvārā hī vastuoṅkā pratinishchit ek ekarūp hotā hai isaliye savishvarūp [sattā] ko ekarūpapanā hai [arthāt jo sāmānyavisheṣhātmak sattā mahāsattārūp honese ‘savishvarūp’ hai vahī yahān̐ kahī huī avāntarasattārūp bhī honese ‘ekarūp’ bhī hai]. [6] pratyek paryāyamen sthit [vyaktigat bhinna–bhinna] sattāon dvārā hī pratinishvit ek–ek paryāyoṅkā anantapanā hotā hai isaliye anantaparyāyamay [sattā] ko ekaparyāyamayapanā hai [arthāt jo sāmānyavisheṣhātmak sattā mahāsattārūp honese ‘anantaparyāyamay’ hai vahī yahān̐ kahī huī avāntarasattārūp bhī honese ‘ekaparyāyamay’ bhī hai].
isaprakār sab niravadya hai [arthāt ūpar kahā huā sarva svarūp nirdoṣh hai, nirbādh hai, kiñchit virodhavālā nahīn hai] kyoṅki usakā [–sattāke svarūpakā] kathan sāmānya aur visheṣhake prarūpaṇ kī or ḍhalate hue do nayoṅke ādhīn hai.
bhāvārthaḥ– sāmānyavisheṣhātmak sattāke do pakṣha hainḥ–– ek pakṣha vah mahāsattā aur dūsarā pakṣha vah avāntarasattā. [1] mahāsattā avāntarasattārūpase asattā haie aur avāntarasattā mahāsattārūpase asattā haie; isaliye yadi mahāsattāko ‘sattā’ kahe to avāntarasattāko ‘asattā’ kahā jāyagā. [2] mahāsattā utpād, vyay aur dhrauvya aise tīn lakṣhaṇavālī hai isaliye vah ‘trilakṣhaṇā’ hai. vastuke utpanna honevāle svarūpakā utpād hī ek lakṣhaṇ hai, naṣhṭa honevāle svarūpakā vyay hī ek lakṣhaṇ hai aur dhruv rahanevāle svarūpakā dhrauvya hī ek lakṣhaṇ hai isaliye un tīn svarūpommense pratyekakī avāntarasattā ek hī lakṣhaṇavālī honese ‘atrilakṣhaṇā’ hai. [3] mahāsattā samasta padārthasamūhamen ‘sat, sat, sat’ aisā samānapanā darshātī hai isaliye ek haie. ek vastukī svarūpasattā anya kisī vastukī svarūpasattā nahīn hai, isaliye jitanī vastuen̐ utanī svarūpasattāen̐; isaliye aisī svarūpasattāen̐ athavā avāntarasattāen̐ ‘anek’ haĩn.