Panchastikay Sangrah-Hindi (simplified iso15919 transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 33 of 264
PDF/HTML Page 62 of 293

 

background image
kahānajainashāstramālā] ṣhaḍdravya–pañchāstikāyavarṇan
[
33
‘nekāntadyotakaḥ kathañchidarthe syāchchhabdo nipātaḥ. tatra svadravyakṣhetrakālabhāvairādṣhṭimasti dravyan,
paradravyakṣhetrakālabhāvairādiṣhṭan nāsti dravyan, svadravyakṣhetrakālabhāvaiḥ paradravyakṣhetrakālabhāvaishcha krameṇā–
diṣhṭamasti cha nāsti cha davyan, svadravyakṣhetrakālabhāvaiḥ paradravyakṣhetrakālabhāvaishcha yugapadādiṣhṭamavaktavyan dravyan,
svadravyakṣhetrakālabhāvairyugapatsvaparadravyakṣhetrakālabhāvaishchādiṣhṭamasti chāvaktavyan cha dravyan, charadravya–
kṣhetrakālabhāvairyugapatsvaparadravyakṣhetrakālabhāvaishchādiṣhṭan nāsti chāvaktavyan cha dravyan, svadravyakṣhetra–kālabhāvaiḥ
paradravyakṣhetrakālabhāvaishcha yugapatsvaparadravyakṣhetrakālabhāvaishchādiṣhṭamasti cha nāsti chāvaktavyan cha dravyamiti. na
chaitadanupapannam, sarvasya vastunaḥ svarūpādinā ashūnyatvāt, pararūpādinā shūnyatvāt,
-----------------------------------------------------------------------------
yahān̐ [saptabhaṅgīmen] sarvathāpanekā niṣhedhak, anekāntakā dyotak ‘1syāt’ shabda ‘kathañchit’ aise
arthamen avyayarūpase prayukta huā hai. vahān̐ –[1] dravya svadravya–kṣhetra–kāl–bhāvase kathan kiyā jāne
par ‘asti’ hai; [2] dravya paradravya–kṣhetra–kāl–bhāvase kathan kiyā jāne par ‘nāsti’ haie; [3] dravya
svadravya–kṣhetra–kāl–bhāvase aur paradravya–kṣhetra–kāl–bhāvase kramashaḥ kathan kiyā jāne par ‘asti
aur nāsti’ hai; [4] dravya svadravya–kṣhetra–kāl–bhāvase aur paradravya–kṣhetra–kāl–bhāvase yugapad
kathan kiyā jāne par ‘
2avaktavya’ hai; [5] dravya svadravya–kṣhetra–kāl–bhāvase aur yugapad svapar–
dravya–kṣhetra–kāl–bhāvase kathan kiyā jāne par ‘asti aur avaktavya’ hai; [6] dravya paradravya–kṣhetra–
kāl–bhāvase aur yugapad svaparadravya–kṣhetra–kāl–bhāvase kathan kiyā jāne par ‘nāsti aur
avaktavya’ hai; [7] dravya svadravya–kṣhetra–kāl–bhāvase, paradravya–kṣhetra–kāl–bhāvase aur yugapad
svaparadravya–kṣhetra–kāl–bhāvase kathan kiyā jāne par ‘asti, nāsti aur avaktavya’ hai. – yah
[uparyukta bāt] ayogya nahīn hai, kyoṅki sarva vastu [1] svarūpādise ‘
3ashūnya’ hai, [2]
pararūpādise ‘4shūnya’ hai, [3] dononse [svarūpādise aur pararūpādise] ‘ashūnya aur shūnya’ hai
[4] dononse [svarūpādise aur
--------------------------------------------------------------------------
1 syāt=kathañchit; kisī prakār; kisī apekṣhāse. [‘syāt’ shabda sarvathāpanekā niṣhedh karatā hai aur anekāntako
prakāshit karatā hai – darshātā hai.]

2. avaktavya=jo kahā na jā sake; avāchya. [ekahī sāth svachatuṣhṭay tathā parachatuṣhṭayakī apekṣhāse dravya kathanamen
nahīn ā sakatā isaliye ‘avaktavya’ hai.]

3. ashūnya=jo shūnya nahīn hai aisā; astitva vālā; sat.

4. shūnya=jisakā astitva nahīn hai aisā; asat.