Panchastikay Sangrah-Hindi (simplified iso15919 transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 35 of 264
PDF/HTML Page 64 of 293

 

background image
kahānajainashāstramālā] ṣhaḍdravya–pañchāstikāyavarṇan
[
35
atrāsatprādurbhāvatvamutpādasya saduchchhedatvan vigamasya niṣhiddham.
bhāvasya sato hi dravyasya na dravyatven vināshaḥ, abhāvasyāsato‘nyadravyasya na dravyatvenotpādaḥ.
kintu bhāvāḥ santi dravyāṇi saduchchhedamasadutpādan chāntareṇaiv guṇaparyāyeṣhu vināshamutpādan chārabhante. yathā
hi ghr̥utotpatau gorasasya sato na vināshaḥ na chāpi gorasavyatiriktasyārthāntarasyāsataḥ utpādaḥ kintu
gorasasyaiv saduchchhedamasadutpādan chānupalabh–mānasya sparsharasagandhavarṇādiṣhu pariṇāmiṣhu guṇeṣhu
pūrvāvasthayā vinashyatsūttarāvasthayā prādarbhavatsu nashyati cha navanītaparyāyo ghatr̥uparyāy utpadyate, tathā
sarvabhāvānāmapīti.. 15..
-----------------------------------------------------------------------------

ṭīkāḥ–
yahān̐ utpādamen asatke prādurbhāvakā aur vyayamen satke vināshakā niṣhedh kiyā hai
[arthāt utpād honese kahīn asatkī utpatti nahīn hotī aur vyay honese kahīn satkā vināsh nahīn
hotā ––aisā is gāthāmen kahā hai].
bhāvakā–sat dravyakā–dravyarūpase vināsh nahīn hai, abhāvakā –asat anyadravyakā –dravyarūpase
utpād nahīn hai; parantu bhāv–sat dravyon, satke vināsh aur asatke utpād binā hī, guṇaparyāyommen
vināsh aur utpād karate haĩn. jisaprakār ghīkī utpattimen gorasakā–satkā–vināsh nahīn hai tathā
gorasase bhinna padārthāntarakā–asatkā–utpād nahīn hai, kintu gorasako hī, satkā vināsh aur
asatkā utpād kiye binā hī, pūrva avasthāse vināsh prāpta hone vāle aur uttar avasthāse utpanna
hone vāle sparsha–ras–gandh–varṇādik pariṇāmī guṇommen makkhanaparyāy vināshako prāpta hotī hai tathā
ghīparyāy utpanna hotī hai; usīprakār sarva bhāvoṅkā bhī vaisā hī hai [arthāt samasta dravyoṅko navīn
paryāyakī utpattimen satkā vināsh nahīn hai tathā asatkā utpād nahīn hai, kintu satkā vināsh aur
asatkā utpād kiye binā hī, pahalekī [purānī] avasthāse vināshako prāpta honevāle aur bādakī
[navīn] avasthāse utpanna honevāle
pariṇāmī guṇommen pahalekī paryāy vināsh aur bādakī paryāyakī
utpatti hotī hai].. 15..
--------------------------------------------------------------------------

pariṇāmī=pariṇamit honevāle; pariṇāmavāle. [paryāyārthik nayase guṇ pariṇāmī hain arthāt pariṇamit hote haĩn.]