
hi ghr̥utotpatau gorasasya sato na vināshaḥ na chāpi gorasavyatiriktasyārthāntarasyāsataḥ utpādaḥ kintu
gorasasyaiv saduchchhedamasadutpādan chānupalabh–mānasya sparsharasagandhavarṇādiṣhu pariṇāmiṣhu guṇeṣhu
pūrvāvasthayā vinashyatsūttarāvasthayā prādarbhavatsu nashyati cha navanītaparyāyo ghatr̥uparyāy utpadyate, tathā
sarvabhāvānāmapīti.. 15..
ṭīkāḥ– yahān̐ utpādamen asatke prādurbhāvakā aur vyayamen satke vināshakā niṣhedh kiyā hai
hotā ––aisā is gāthāmen kahā hai].
vināsh aur utpād karate haĩn. jisaprakār ghīkī utpattimen gorasakā–satkā–vināsh nahīn hai tathā
gorasase bhinna padārthāntarakā–asatkā–utpād nahīn hai, kintu gorasako hī, satkā vināsh aur
asatkā utpād kiye binā hī, pūrva avasthāse vināsh prāpta hone vāle aur uttar avasthāse utpanna
hone vāle sparsha–ras–gandh–varṇādik pariṇāmī guṇommen makkhanaparyāy vināshako prāpta hotī hai tathā
ghīparyāy utpanna hotī hai; usīprakār sarva bhāvoṅkā bhī vaisā hī hai [arthāt samasta dravyoṅko navīn
paryāyakī utpattimen satkā vināsh nahīn hai tathā asatkā utpād nahīn hai, kintu satkā vināsh aur
asatkā utpād kiye binā hī, pahalekī [purānī] avasthāse vināshako prāpta honevāle aur bādakī
[navīn] avasthāse utpanna honevāle
pariṇāmī=pariṇamit honevāle; pariṇāmavāle. [paryāyārthik nayase guṇ pariṇāmī hain arthāt pariṇamit hote haĩn.]