kahānajainashāstramālā] ṣhaḍdravya–pañchāstikāyavarṇan
[
37
dadhāno dvedhopayogashcha. paryāyāstvagurulaghuguṇahānivr̥uddhinirvr̥uttāḥ shuddhāḥ, sūtropāttāstu suranārak–
tiryaṅmanuṣhlakṣhaṇāḥ paradravyasambandhanirvr̥uttatvādashuddhāshcheti.. 16..
maṇusattaṇeṇ ṇaṭhṭho dehī devo havedi idaro vā.
ubhayattha jīvabhāvo ṇa ṇassadi ṇa jāyade aṇṇo.. 17..
manuṣhyatven naṣhṭo dehī devo bhavatītaro vā.
ubhayatra jīvabhāvo na nashyati na jāyate‘nyaḥ.. 17..
idan bhāvanāshābhāvotpādaniṣhedhodāharaṇam.
-----------------------------------------------------------------------------
ashuddhatāke kāraṇ sakalatā–vikalatā dhāraṇ karanevālā, do prakārakā upayog hai [arthāt jīvake
guṇon shuddha–ashuddha chetanā tathā do prakārake upayog hain].
jīvakī paryāyen isaprakār hainḥ–– agurulaghuguṇakī hānivr̥uddhise utpanna paryāyen shuddha paryāyen hain aur
sutramen [–is gāthāmen] kahī huī, dev–nārak–tiryañch–manuṣhyasvarūp paryāyen paradravyake sambandhase utpanna
hotī hai isaliye ashuddha paryāyen haĩn.. 16..
gāthā 17
anvayārthaḥ– [manuṣhyatven] manuṣhyapatvase [naṣhṭaḥ] naṣhṭa huā [dehī] dehī [jīv]
[devaḥ vā itaraḥ] dev athavā anya [bhavati] hotā hai; [ubhayatra] un donommen [jīvabhāvaḥ] jīvabhāv
[na nashyati] naṣhṭa nahīn hotā aur [anyaḥ] dūsarā jīvabhāv [na jāyate] utpanna nahīn hotā.
ṭīkāḥ– ‘bhāvakā nāsh nahīn hotā aur abhāvakā utpād nahīn hotā’ usakā yah udāharaṇ hai.
--------------------------------------------------------------------------
paryāyārthikanayase guṇ bhī pariṇāmī haĩn. [dakhiye, 15 vīn gāthākī ṭīkā.]
manujatvathī vyay pāmīne devādi dehī thāy chhe;
tyān jīvabhāv na nāsh pāme, anya nahi udbhav lahe. 17.