Panchastikay Sangrah-Hindi (simplified iso15919 transliteration). Gatha: 23.

< Previous Page   Next Page >


Page 47 of 264
PDF/HTML Page 76 of 293

 

kahānajainashāstramālā] ṣhaḍdravya–pañchāstikāyavarṇan

[
47

atra sāmānyenoktalakṣhaṇānān ṣhaṇṇān dravyāṇān madhyātpashchānāmastikāyatvan vyavasthāpitam. akr̥utatvāt astitvamayatvāt vichitrātmapariṇatirūpasya lokasya kāraṇatvāchchābhyupagamyamāneṣhu ṣhaṭsu davyeṣhu jīvapudgalākāshadharmādharmāḥ pradeshaprachayātmakatvāt pañchāstikāyāḥ. na khalu kālastadabhāvādastikāy iti sāmarthyādavasīyat iti.. 22..

sabbhāvasabhāvāṇan jīvāṇan tah ya poggalāṇan cha.
pariyaṭṭaṇasambhūdo kālo ṇiyameṇ paṇṇatto.. 23..
sadbhāvasvabhāvānān jīvānān tathaiv pudgalānān cha.
parivartanasambhūtaḥ kālo niyamen pragnapta.. 23..

atrāsitakāyatvenānuktasyāpi kālasyārthāpannatvan dyotitam. -----------------------------------------------------------------------------

akr̥ut honese, astitvamay honese aur anek prakārakī 1apanī pariṇatirūp lokake kāraṇ honese jo svīkār [–sammat] kiye gaye hain aise chhah dravyommen jīv, pudgal, ākāsh, dharma aur adharma pradeshaprachayātmak [–pradeshoṅke samūhamay] honese ve pān̐ch astikāy haĩn. kālako pradeshaprachayātmakapanekā abhāv honese vāstavamen astikāy nahīn hain aisā [binā–kathan kiye bhī] sāmarthyase nishchit hotā hai.. 22..

gāthā 23

anvayārthaḥ– [sadbhāvasvabhāvānām] sattāsvabhāvavāle [jīvānām tathā ev pudgalānām cha] jīv aur pudgaloṅke [parivartanasambhūtaḥ] parivartanase siddha hone vāle [kālaḥ] aisā kāl [niyamen pragnaptaḥ] [sarvagnon dvārā] niyamase [nishchayase] upadesh diyā gayā hai.

ṭīkāḥ– kāl astikāyarūpase anukta [–nahīn kahā gayā] hone par bhī use arthapanā [padārthapanā] siddha hotā hai aisā yahān̐ darshāyā hai. --------------------------------------------------------------------------

sattāsvabhāvī jīv ne pudgal taṇā pariṇamanathī
chhe siddhi jenī, kāl te bhākhyo jiṇande niyamathī . 23.

1. lok chhah dravyoṅke anekavidh pariṇāmarūp [–utpādavyayadhrauvyarūp] haie; isaliye chhah dravya sachamuch lokake
kāraṇ haĩn.