Panchastikay Sangrah-Hindi (itrans transliteration). Gatha: 47.

< Previous Page   Next Page >


Page 86 of 264
PDF/HTML Page 115 of 293

 

] pa.nchAstikAyasa.ngrah
[bhagavAnashrIkundakunda

jAnAtItyananyatve.api. yathA prA.nshordevadattasya prA.nshurgaurityanyatve sa.nsthAna.n, tathA prA.nshorvR^ikShasya prA.nshuH shAkhAbharo mUrtadravyasya mUrtA guNA ityananyatve.api. yathaikasya devadattasya dash gAv jAnAtItyananyatve.api. yathA prA.nshordevadattasya prA.nshurgaurityanyatve sa.nsthAna.n, tathA prA.nshorvR^ikShasya prA.nshuH shAkhAbharo mUrtadravyasya mUrtA guNA ityananyatve.api. yathaikasya devadattasya dash gAv ityanyatve sa.nkhyA, tathaikasya vR^ikShasya dash shAkhAH ekasya dravyasyAna.ntA guNA ityananyatve.api. yathA goShThe gAv ityanyatve viShayaH, tathA vR^ikShe shAkhAH dravye guNA ityananyatve.api. tato na vyapadeshAdayo dravyaguNAnA.n vastutven bheda.n sAdhaya.ntIti.. 46..

NANa.n dhaNa.n cha kuvvadi dhaNiNa.n jah NANiNa.n cha duvidhehi.n. bhaNNa.nti tah pudhatta.n eyatta.n chAvi tachchaNhU.. 47..

j~nAna.n dhana.n cha karoti dhanina.n yathA j~nAnina.n cha dvividhAbhyAm.
bhaNa.nti tathA pR^ithaktvamekatva.n chApi tattvaj~nAH.. 47..

----------------------------------------------------------------------------- gAye.n, aise anyapaneme.n sa.nkhyA hotI hai, usI prakAr ‘ek vR^ikShakI das shAkhAye.n’, ‘ek dravyake ananta guN’ aise ananyapaneme.n bhI [sa.nkhyA] hotI hai. jis prakAr ‘bA.Dee me.n gAye.n’ aise anyapaneme.n viShay [– AdhAr] hotA hai, usI prakAr ‘vR^ikShame.n shAkhAye.n’, ‘dravyame.n guN’ aise ananyapaneme.n bhI [viShay] hotA hai. isaliye [aisA samajhanA chAhiye ki] vyapadesh Adi, dravya–guNo.nme.n vasturUpase bhed siddha nahI.n karate.. 46..

gAthA 47

anvayArthaH– [yathA] jis prakAr [dhana.n] dhan [cha] aur [j~nAna.n] j~nAn [dhanina.n] [puruShako] ‘dhanI’ [cha] aur [j~nAnina.n] ‘j~nAnI’ [karoti] karate hai.n– [dvividhAbhyAm bhaNa.nti] aise do prakArase kahA jAtA hai, [tathA] usI prakAr [tattvaj~nAH] tattvaj~na [pR^ithaktvam] pR^ithaktva [cha api] tathA [ekatvam] ekatvako kahate hai.n. --------------------------------------------------------------------------

dhanathI ‘dhanI’ ne j~nAnathI ‘j~nAnI’–dvidhA vyapadesh Che,
te rIt tattvaj~no kahe ekatva tem pR^ithaktvane. 47.

86