Panchastikay Sangrah-Hindi (itrans transliteration). Gatha: 61.

< Previous Page   Next Page >


Page 103 of 264
PDF/HTML Page 132 of 293

 

kahAnajainashAstramAlA] ShaDdravya–pa.nchAstikAyavarNan

[
103

pUrvasUtroditapUrvapakShasiddhA.nto.ayam.

vyavahAreN nimittamAtratvAjjIvabhAvasya karma kartR^i, karmaNo.api jIvabhAvaH kartA; nishchayen tu na jIvabhAvAnA.n karma kartR^i, na karmaNo jIvabhAvaH. na cha te kartArama.ntareN sa.nbhUyete; yato nishchayen jIvapariNAmAnA.n jIvaH kartA, karmapariNAmAnA.n karma kartR^i iti.. 60..

kuvva.n saga.n sahAva.n attA kattA sagassa bhAvassa.
Na hi poggalakammANa.n iti jiNavayaNa.n muNeyavva.n.. 61..

kurvan svaka.n svabhAva.n AtmA kartA svakasya bhAvasya.
na hi pudgalakarmaNAmiti jinavachana.n j~nAtavyam.. 61..

-----------------------------------------------------------------------------

TIkAH– yah, pUrva sUtrame.n [59 vI.n gAthAme.n] kahe hue pUrvapakShake samAdhAnarUp siddhAnta hai.

vyavahArase nimittamAtrapaneke kAraN jIvabhAvakA karma kartA hai [–audayikAdi jIvabhAvakA kartA dravyakarma hai], karmakA bhI jIvabhAv kartA hai; nishchayase to jIvabhAvo.nkA na to karma kartA hai aur na karmakA jIvabhAv kartA hai. ve [jIvabhAv aur dravyakarma] kartAke binA hote hai.n aisA bhI nahI.n hai; kyo.nki nishchayase jIvapariNAmo.nkA jIv kartA hai aur karmapariNAmo.nkA karma [–pudgal] kartA hai.. 60..

gAthA 61

anvayArthaH– [svaka.n svabhAva.n] apane svabhAvako [kurvan] karatA huA [AtmA] AtmA [hi] vAstavame.n [svakasya bhAvasya] apane bhAvakA [kartA] kartA hai, [na pudgalakarmaNAm] pudgalakarmokA nahI.n; [iti] aisA [jinavachana.n] jinavachan [j~nAtavyam] jAnanA. -------------------------------------------------------------------------- yadyapi shuddhanishchayase kevaj~nAnAdi shuddhabhAv ‘svabhAv’ kahalAte hai.n tathApi ashuddhanishchayase rAgAdik bhI ‘svabhAv’

kahalAte hai.n.

nij bhAv karato AtamA kartA khare nij bhAvano,
kartA na pudgalakarmano; –upadesh jinano jANavo. 61.