sakalapudgalavikalpopasa.nhAro.ayam.
indriyaviShayAH sparsharasaga.ndhavarNashabdAshcha, dravyendriyANi sparshanarasanaghrANachakShuH–shrotrANi, kAyAH audArikavaikriyakAhArakataijasakArmaNAni, dravyamanaH, dravyakarmANi, nokarmANi, vichitra– paryAyotpattihetavo.ana.ntA ana.ntANuvargaNAH, ana.ntA asa.nkhyeyANuvargaNAH, ana.ntA sa.nkhyeyANuvargaNAH dvay Nukaska.ndhaparya.ntAH, paramANavashcha, yadanyadapi mUrta.n tatsarva.n pudgalavikalpatvenopasa.nhartavya–miti..82..
-----------------------------------------------------------------------------
TIkAH– yah, sarva pudgalabhedo.nkA upasa.nhAr hai.
sparsha, ras, ga.ndh, varNa aur shabdarUp [pA.Nch] indriyaviShay, sparshan, rasan, dhrAN, chakShu aur shrotrarUp [pA.Nch] dravyendriyA.N, audArik, vaikriyik, AhArak, taijas aur kArmaNarUp [pA.Nch] kAyA, dravyaman, dravyakarma, nokarma, vichitra paryAyo.n.nkI utpattike hetubhUt [arthAt anek prakArakI paryAye.n utpanna honeke kAraNabhUt] ananta anantANuk vargaNAe.N, ananta asa.nkhyAtANuk vargaNAe.N aur dvi–aNuk skandha takakI ananta sa.nkhyAtANuk vargaNAe.N tathA paramANu, tathA anya bhI jo kuCh mUrta ho vah sab pudgalake bhed rUpase sameTanA.
bhAvArthaH– vItarAg atIndriy sukhake svAdase rahit jIvo.nko upabhogya pa.nchendriyaviShay, atIndriy AtmasvarUpase viparIt pA.Nch indriyA.N, asharIr AtmapadArthase pratipakShabhUt pA.Nch sharIr, manogat– vikalpajAlarahit shuddhajIvAstikAyase viparIt man, karmarahit Atmadravyase pratikUl ATh karma aur amUrta AtmasvabhAvase pratipakShabhUt anya bhI jo kuCh mUrta ho vah sab pudgal jAno.. 82..
is prakAr pudgaladravyAstikAyakA vyAkhyAn samApta huA.
-------------------------------------------------------------------------- lokame.n ananta paramANuo.nkI banI huI vargaNAe.N ananta hai.n, asa.nkhyAt paramANuo.nkI banI huI vargaNAe.N bhI ananta
[avibhAgI paramANu bhI ananta hai.n.]
132