dharmasya gatihetutve draShTA.nto.ayam.
ythodaka.n svayamagachChadagamayachcha svayamev gachChatA.n matsyAnAmudAsInAvinAbhUtasahAy– kAraNamAtratven gamanamanugR^ihNAti, tathA dharmo.api svayamagachChan agamaya.nshcha svayamev gachChatA.n jIvapudgalAnAmudAsInAvinAbhUtasahAyakAraNamAtratven gamanamunagR^ihNAti iti..85..
ThidikiriyAjuttANa.n kAraNabhUda.n tu puDhavIva.. 86..
sthitikriyAyuktAnA.n kAraNabhUta.n tu pR^ithivIva.. 86..
-----------------------------------------------------------------------------
TIkAH– yah, dharmake gatihetutvakA draShTAnta hai.
jis prakAr pAnI svaya.n gaman na karatA huA aur [parako] gaman na karAtA huA, svayamev gaman karatI huI maChaliyo.nko udAsIn avinAbhAvI sahAyarUp kAraNamAtrarUpase gamaname.n anugrah karatA hai, usI prakAr dharma [dharmAstikAy] bhI svaya.n gaman na karatA huA air [parako] gaman na karAtA huA, svayamev gaman karate hue jIv–pudgalo.nko udAsIn avinAbhAvI sahAyarUp kAraNamAtrarUpase gamaname.n anugrah karatA hai.. 85..
anvayArthaH– [yathA] jis prakAr [dharmadravya.n bhavati] dharmadravya hai [tathA] usI prakAr [adharmAkhyam dravyam] adharma nAmakA dravya bhI [jAnIhi] jAno; [tat tu] parantu vah [gatikriyAyuktako kAraNabhUt honeke badale] [sthitikriyAyuktAnAm] sthitikriyAyuktako [pR^ithivI iv] pR^ithvIkI bhA.Nti [kAraNabhUtam] kAraNabhUt hai [arthAt sthitikriyApariNat jIv–pudgalo.nko nimittabhUt hai].
-------------------------------------------------------------------------- gamaname.n anugrah karanA arthAt gamaname.n udAsIn avinAbhAvI sahAyarUp [nimittarUp] kAraNamAtra honA.
paN dravya A Che pR^ithvI mAphak hetu thitipariNamitane. 86.
136