Panchastikay Sangrah-Hindi (itrans transliteration). Choolika Gatha: 97.

< Previous Page   Next Page >


Page 149 of 264
PDF/HTML Page 178 of 293

 

kahAnajainashAstramAlA] ShaDdravya–pa.nchAstikAyavarNan

[
149

ath chUlikA.

AgAsakAlajIvA dhammAdhammA ya muttiparihINA.
mutta.n puggaladavva.n jIvo khalu chedaNo tesu.. 97..
AkAshakAlajIvA dharmAdharmau cha mUrtiparihInAH.
mUrta.n pudgaladravya.n jIvaH khalu chetanasteShu.. 97..

atra dravyANA.n mUrtAmUrtatva.n chetanAchetanatva.n choktam.

sparsharasaga.ndhavarNasadbhAvasvabhAva.n mUrta.n, sparsharasaga.ndhavarNAbhAvasvabhAvamamUrtam. chaitanyasadbhAv–svabhAva.n chetana.n, chaitanyAbhAvasvabhAvamachetanam. tatrAmUrtamAkAsha.n, amUrtaH kAlaH, amUrtaH svarUpeN jIvaH pararUpAveshAnmUrto.api amUrto dharmaH amUrtA.adharmaH, mUrtaH pudgal evaik iti. achetanamAkAsha.n, -----------------------------------------------------------------------------

ab, 1chUlikA hai.
gAthA 97

anvayArthaH– [AkAshakAlajIvAH] AkAsh, kAl jIv, [dharmAdharmau cha] dharma aur adharma [mUrtiparihInAH] amUrta hai, [pudgaladravya.n mUrta.n] pudgaladravya mUrta hai. [teShu] uname.n [jIvaH] jIv [khalu] vAstavame.n [chetanaH] chetan hai.

TIkAH– yahA.N dravyo.nkA mUrtomUrtapanA [–mUrtapanA athavA amUrtapanA] aur chetanAchetanapanA [– chetanapanA athavA achetanapanA] kahA gayA hai.

sparsha–ras–ga.ndh–varNakA sadbhAv jisakA svabhAv hai vah mUrta hai; sparsha–ras–ga.ndh–varNakA abhAv jisakA svabhAv hai vah amUrta hai. chaitanyakA sadbhAv jisakA svabhAv hai vah chetan hai; chaitanyakA abhAv jisakA svabhAv hai vah achetan hai. vahA.N AkAsh amUrta hai, kAl amUrta hai, jIv svarUpase amUrta hai, -------------------------------------------------------------------------- 1. chUlikA=shAstrame.n jisakA kathan na huA ho usakA vyAkhyAn karanA athavA jisakA kathan ho chukA ho usakA

visheSh vyAkhyAn karanA athavA dono.nkA yathAyogya vyAkhyAn karanA.

AtmA ane AkAsh, dharma adharma, kAL amUrta Che,
Che mUrta pudgaladravyaH temA.n jIv Che chetan khare. 97.