Panchastikay Sangrah-Hindi (itrans transliteration). Gatha: 113.

< Previous Page   Next Page >


Page 171 of 264
PDF/HTML Page 200 of 293

 

kahAnajainashAstramAlA] navapadArthapUrvak–mokShamArgaprapa.nchavarNan

[
171

ete jIvanikAyAH pa~nchavidhAH pR^ithivIkAyikAdyAH.
manaHpariNAmavirahitA jIvA ekendriyA bhaNitAH.. 112..

pR^ithivIkAyikAdInA.n pa.nchAnAmekendriyatvaniyamo.ayam.
pR^ithivIkAyikAdayo hi jIvAH sparshanendriyAvaraNakShayopashamAt
sheShendriyAvaraNodaye

noindriyAvaraNodaye cha satyekendriyAamanaso bhava.ntIti.. 112..

a.nDesu pavaDDha.ntA gabbhatthA mANusA ya muchChagayA.
jArisayA tArisayA jIvA ege.ndiyA
NeyA.. 113..

a.nDeShu pravardhamAnA garbhasthA mAnuShAshcha mUrchChA.n gatAH.
yAdrashAstAdrashA jIvA ekendriyA j~neyAH.. 113..

-----------------------------------------------------------------------------

gAthA 112

anvayArthaH– [ete] in [pR^ithivIkAyikAdyAH] pR^ithvIkAyik Adi [pa~nchavidhAH] pA.Nch prakArake

[jIvanikAyAH] jIvanikAyo.nko [manaHpariNAmavirahitAH] manapariNAmarahit [ekendriyAH jIvAH] ekendriy jIv [bhaNitAH] [sarvaj~nane] kahA hai.

TIkAH– yah, pR^ithvIkAyik Adi pA.Nch [–pa.nchavidh] jIvo.nke ekendriyapanekA niyam hai.

pR^ithvIkAyik Adi jIv, sparshanendriyake [–bhAvasparshanendriyake] AvaraNake kShayopashamake kAraN tathA sheSh indriyo.nke [–chAr bhAvendriyo.nke] AvaraNakA uday tathA manake [–bhAvamanake] AvaraNakA uday honese, manarahit ekendriy hai.. 112..

gAthA 113

anvayArthaH– [a.nDeShu pravardhamAnAH] a.nDeme.n vR^iddhi pAnevAle prANI, [garbhasthAH] garbhame.n rahe hue prANI [cha] aur [mUrchChA gatAH mAnuShAH] mUrChA prApta manuShya, [yAdrashAH] jaise [buddhipUrvak vyApAr rahit] hai.n, [tAdrashAH] vaise [ekendriyAH jIvAH] ekendriy jIv [j~neyAH] jAnanA.

TIkAH– yah, ekendriyo.nko chaitanyakA astitva hone sambandhI draShTAntakA kathan hai. --------------------------------------------------------------------------

jevA jIvo a.nDastha, mUrChAvastha vA garbhastha Che;
tevA badhA A pa.nchavidh eke.ndri jIvo jANaje. 113.