prashnaH– vyavahAranay parako upadesh karaneme.n hI kAryakArI hai yA svaya.nkA bhI prayojan sAdhatA hai?
uttaraH– svaya.n bhI jab tak nishchayanayase prarUpati vastuko nahI.n jAnatA tabatak vyavahAramArga dvArA vastukA nishchay karatA hai. isaliye nIchalI dashAme.n svaya.nko bhI vyavahAranay kAryakArI hai. parantu vyavahArako upachAramAtra mAnakar usake dvArA vastukA shraddhAn barAbar kiyA jAve to vah kAryakArI ho, aur yadi nishchayakI bhA.Nti vyavahAr bhI satyabhUt mAnakar ‘vastu aisI hI hai’ aisA shraddhAn kiyA jAve to vah ulTA akAryakArI ho jAye. yahI puruShArthasiddhayupAyame.n kahA haiH–
vyavahAramev kevalamavaiti yastasya deshanA nAsti..
mANavak ev si.nho yathA bhavatyanavagItasi.nhasya.
vyavahAr ev hi tathA nishchayatA.n yAtyanishchayaj~nasya..
arthaH– munirAj, aj~nAnIko samajhAneke liye asatyArtha jo vyavahAranay usako upadesh dete hai.n. jo kevaL vyavahArako hI samajhAtA hai, use to upadesh hI denA yogya nahI.n hai. jis prakAr jo sachche si.nhako na samajhatA use to bilAv hI si.nh hai, usI prakAr jo nishchayako nahI.n samajhatA usake to vyavahAr hI nishchayapaneko prApta hotA hai.