Panchastikay Sangrah-Hindi (itrans transliteration). Gatha: 3.

< Previous Page   Next Page >


Page 8 of 264
PDF/HTML Page 37 of 293

 

background image
8
] pa.nchAstikAyasa.ngrah
[bhagavAnashrIkundakunda
nArakatiryagmanuShyadevatvalakShaNAnA.n gatInA.n nivAraNatvAt pArata.nkryanivR^ittilakShaNasya nirvANasya
shuddhAtmatattvopalambharUpasya paramparayA kAraNatvAt svAta.nkryaprAptilakShaNasya cha phalasya sadbhAvAditi..
2..
samavAo pa.nchaNha.n samau tti jiNuttamehi.n paNNatta.n.
so chev havadi loo tatto amio aloo kha.n.. 3..
samavAdaH samavAyo vA pa.nchAnA.n samay iti jinottamaiH praj~naptam.
sa cha ev bhavati lokastato.amito.alokaH kham.. 3..
---------------------------------------------------------------------------------------------
[1] ‘nArakatva’ tiryachatva, manuShyatva tathA devatvasvarUp chAr gatiyo.nkA nivAraN’ karane ke
kAraN aur [2] shuddhAtmatattvakI upalabdhirUp ‘nirvANakA paramparAse kAraN’ honeke kAraN [1]
parata.ntratAnivR^iti jisakA lakShaN hai aur [2] svata.ntratAprApti jisakA lakShaN hai –– aise
1phal
sahit hai.

bhAvArthaH– vItarAgasarvaj~na mahAshramaNake mukhase nIkale hue shabdasamayako koI Asannabhavya puruSh
sunakar, us shabdasamayake vAchyabhUt pa.nchAstikAyasvarUp artha samayako jAnatA hai aur usame.n AjAne
vAle shuddhajIvAstikAyasvarUp arthame.n [padArthame.n] vItarAg nirvikalpa samAdhi dvArA sthit rahakar chAr
gatikA nivAraN karake, nirvAN prApta karake, svAtmotpanna, anAkulatAlakShaN, ananta sukhako prApta
karatA hai. is kAraNase dravyAgamarUp shabdasamay namaskAr karane tathA vyAkhyAn karane yogya hai..2..
gAthA 3
anvayArthaH– [pa.nchAnA.n samavAdaH] pA.Nch astikAyakA samabhAvapUrvak nirUpaN [vA] athavA [samavAyaH]
--------------------------------------------------------------------------
mUl gAthAme.n ‘samavAo’ shabda haie; sa.nskR^it bhAShAme.n usakA artha ‘samavAdaH’ bhI hotA hai aur ‘ samavAyaH’ bhI
hotA hai.
1. chAr gatikA nivAraN [arthAt paratantratAkI nivR^iti] aur nirvANakI utpatti [arthAt svatantratAkI prApti]
vah samayakA phal hai.
samavAd vA samavAy pA.nch taNo samay– bhAkhyu.n jine;
te lok Che, AgaL amAp alok AbhasvarUp Che. 3.