Panchastikay Sangrah-Hindi (itrans transliteration). Gatha: 19.

< Previous Page   Next Page >


Page 39 of 264
PDF/HTML Page 68 of 293

 

kahAnajainashAstramAlA] ShaDdravya–pa.nchAstikAyavarNan

[
39

dravyamAlakShyate, tadev tathAvidhobhayAvasthAvyApinA pratiniyataik– vastutvanibandhanabhUten svabhAvenAvinaShTamanutpanna.n vA vedyate. paryAyAstu tasya pUrvapUrvapariNAmo–pamardottarottarapariNAmotpAdarUpAH praNAshasa.nbhavadharmANo.abhidhIyante. te cha vastutven dravyAdapR^ithagbhUtA evoktAH. tataH paryAyaiH sahaikavastutvAjjAyamAna.n mriyamANamati jIvadravya.n sarvadAnutpannA vinaShTa.n draShTavyam. devamanuShyAdiparyAyAstu kramavartitvAdupasthitAtivAhitasvasamayA utpadyante vinashyanti cheti.. 18..

eva.n sado viNAso asado jIvassa Natthi uppAdo.
tAvadio jIvANa.n devo maNuso tti gadiNAmo.. 19..
eva.n sato vinAsho.asato jIvasya nAstyutpAdaH.
tAvajjIvAnA.n devo manuShya iti gatinAma.. 19..

----------------------------------------------------------------------------- jo dravya 1pUrva paryAyake viyogase aur 2uttar paryAyake sa.nyogase honevAlI ubhay avasthAko AtmasAt [apanerUp] karatA huA vinaShTa hotA aur upajatA dikhAI detA hai, vahI [dravya] vaisI ubhay avasthAme.n vyApta honevAlA jo pratiniyat ekavastutvake kAraNabhUt svabhAv usake dvArA [–us svabhAvakI apekShAse] avinaShTa eva.n anutpanna j~nAt hotA hai; usakI paryAye.n pUrva–pUrva pariNAmake nAsharUp aur uttar–uttar pariNAmake utpAdarUp honese vinAsh–utpAdadharmavAlI [–vinAsh eva.n utpAdarUp dharmavAlI] kahI jAtI hai, aur ve [paryAye.n] vasturUpase dravyase apR^ithagbhUt hI kahI gaI hai. isaliye, paryAyo.nke sAth ekavastupaneke kAraN janmatA aur maratA hone par bhI jIvadravya sarvadA anutpanna eva.n avinaShTa hI dekhanA [–shraddhA karanA]; dev manuShyAdi paryAye.n upajatI hai aur vinaShTa hotI hai.n kyo.nki ve kramavartI honese unakA svasamay upasthit hotA hai aur bIt jAtA hai.. 18..

gAthA 19

anvayArthaH– [eva.n] isaprakAr [jIvasya] jIvako [sataH vinAshaH] satkA vinAsh aur [asataH utpAdaH] asatkA utpAd [na asti] nahI.n hai; [‘dev janmatA haie aur manuShya maratA hai’ – aisA kahA jAtA hai usakA yah kAraN hai ki] [jIvAnAm] jIvo.nkI [devaH manuShyaH] dev, manuShya [iti gatinAm] aisA gatinAmakarma [tAvat] utane hI kAlakA hotA hai. --------------------------------------------------------------------------

e rIte sat–vyay ne asat–utpAd hoy na jIvane;
suranarapramukh gatinAmano hadayukta kAL ja hoy Che. 19.

1. pUrva = pahalekI. 2. uttar = bAdakI