೮೬
ಜಾನಾತೀತ್ಯನನ್ಯತ್ವೇಽಪಿ. ಯಥಾ ಪ್ರಾಂಶೋರ್ದೇವದತ್ತಸ್ಯ ಪ್ರಾಂಶುರ್ಗೌರಿತ್ಯನ್ಯತ್ವೇ ಸಂಸ್ಥಾನಂ, ತಥಾ ಪ್ರಾಂಶೋರ್ವೃಕ್ಷಸ್ಯ ಪ್ರಾಂಶುಃ ಶಾಖಾಭರೋ ಮೂರ್ತದ್ರವ್ಯಸ್ಯ ಮೂರ್ತಾ ಗುಣಾ ಇತ್ಯನನ್ಯತ್ವೇಽಪಿ. ಯಥೈಕಸ್ಯ ದೇವದತ್ತಸ್ಯ ದಶ ಗಾವ ಜಾನಾತೀತ್ಯನನ್ಯತ್ವೇಽಪಿ. ಯಥಾ ಪ್ರಾಂಶೋರ್ದೇವದತ್ತಸ್ಯ ಪ್ರಾಂಶುರ್ಗೌರಿತ್ಯನ್ಯತ್ವೇ ಸಂಸ್ಥಾನಂ, ತಥಾ ಪ್ರಾಂಶೋರ್ವೃಕ್ಷಸ್ಯ ಪ್ರಾಂಶುಃ ಶಾಖಾಭರೋ ಮೂರ್ತದ್ರವ್ಯಸ್ಯ ಮೂರ್ತಾ ಗುಣಾ ಇತ್ಯನನ್ಯತ್ವೇಽಪಿ. ಯಥೈಕಸ್ಯ ದೇವದತ್ತಸ್ಯ ದಶ ಗಾವ ಇತ್ಯನ್ಯತ್ವೇ ಸಂಖ್ಯಾ, ತಥೈಕಸ್ಯ ವೃಕ್ಷಸ್ಯ ದಶ ಶಾಖಾಃ ಏಕಸ್ಯ ದ್ರವ್ಯಸ್ಯಾನಂತಾ ಗುಣಾ ಇತ್ಯನನ್ಯತ್ವೇಽಪಿ. ಯಥಾ ಗೋಷ್ಠೇ ಗಾವ ಇತ್ಯನ್ಯತ್ವೇ ವಿಷಯಃ, ತಥಾ ವೃಕ್ಷೇ ಶಾಖಾಃ ದ್ರವ್ಯೇ ಗುಣಾ ಇತ್ಯನನ್ಯತ್ವೇಽಪಿ. ತತೋ ನ ವ್ಯಪದೇಶಾದಯೋ ದ್ರವ್ಯಗುಣಾನಾಂ ವಸ್ತುತ್ವೇನ ಭೇದಂ ಸಾಧಯಂತೀತಿ.. ೪೬..
ಣಾಣಂ ಧಣಂ ಚ ಕುವ್ವದಿ ಧಣಿಣಂ ಜಹ ಣಾಣಿಣಂ ಚ ದುವಿಧೇಹಿಂ. ಭಣ್ಣಂತಿ ತಹ ಪುಧತ್ತಂ ಏಯತ್ತಂ ಚಾವಿ ತಚ್ಚಣ್ಹೂ.. ೪೭..
ಭಣಂತಿ ತಥಾ ಪೃಥಕ್ತ್ವಮೇಕತ್ವಂ ಚಾಪಿ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾಃ.. ೪೭..
----------------------------------------------------------------------------- ಗಾಯೇಂ, ಐಸೇ ಅನ್ಯಪನೇಮೇಂ ಸಂಖ್ಯಾ ಹೋತೀ ಹೈ, ಉಸೀ ಪ್ರಕಾರ ‘ಏಕ ವೃಕ್ಷಕೀ ದಸ ಶಾಖಾಯೇಂ’, ‘ಏಕ ದ್ರವ್ಯಕೇ ಅನನ್ತ ಗುಣ’ ಐಸೇ ಅನನ್ಯಪನೇಮೇಂ ಭೀ [ಸಂಖ್ಯಾ] ಹೋತೀ ಹೈ. ಜಿಸ ಪ್ರಕಾರ ‘ಬಾಡೇೇ ಮೇಂ ಗಾಯೇಂ’ ಐಸೇ ಅನ್ಯಪನೇಮೇಂ ವಿಷಯ [– ಆಧಾರ] ಹೋತಾ ಹೈ, ಉಸೀ ಪ್ರಕಾರ ‘ವೃಕ್ಷಮೇಂ ಶಾಖಾಯೇಂ’, ‘ದ್ರವ್ಯಮೇಂ ಗುಣ’ ಐಸೇ ಅನನ್ಯಪನೇಮೇಂ ಭೀ [ವಿಷಯ] ಹೋತಾ ಹೈ. ಇಸಲಿಯೇ [ಐಸಾ ಸಮಝನಾ ಚಾಹಿಯೇ ಕಿ] ವ್ಯಪದೇಶ ಆದಿ, ದ್ರವ್ಯ–ಗುಣೋಂಮೇಂ ವಸ್ತುರೂಪಸೇ ಭೇದ ಸಿದ್ಧ ನಹೀಂ ಕರತೇ.. ೪೬..
ಅನ್ವಯಾರ್ಥಃ– [ಯಥಾ] ಜಿಸ ಪ್ರಕಾರ [ಧನಂ] ಧನ [ಚ] ಔರ [ಜ್ಞಾನಂ] ಜ್ಞಾನ [ಧನಿನಂ] [ಪುರುಷಕೋ] ‘ಧನೀ’ [ಚ] ಔರ [ಜ್ಞಾನಿನಂ] ‘ಜ್ಞಾನೀ’ [ಕರೋತಿ] ಕರತೇ ಹೈಂ– [ದ್ವಿವಿಧಾಭ್ಯಾಮ್ ಭಣಂತಿ] ಐಸೇ ದೋ ಪ್ರಕಾರಸೇ ಕಹಾ ಜಾತಾ ಹೈ, [ತಥಾ] ಉಸೀ ಪ್ರಕಾರ [ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾಃ] ತತ್ತ್ವಜ್ಞ [ಪೃಥಕ್ತ್ವಮ್] ಪೃಥಕ್ತ್ವ [ಚ ಅಪಿ] ತಥಾ [ಏಕತ್ವಮ್] ಏಕತ್ವಕೋ ಕಹತೇ ಹೈಂ. --------------------------------------------------------------------------
ತೇ ರೀತ ತತ್ತ್ವಜ್ಞೋ ಕಹೇ ಏಕತ್ವ ತೇಮ ಪೃಥಕ್ತ್ವನೇ. ೪೭.