ಕಹಾನಜೈನಶಾಸ್ತ್ರಮಾಲಾ] ಷಡ್ದ್ರವ್ಯ–ಪಂಚಾಸ್ತಿಕಾಯವರ್ಣನ
ಪೂರ್ವಸೂತ್ರೋದಿತಪೂರ್ವಪಕ್ಷಸಿದ್ಧಾಂತೋಽಯಮ್.
ವ್ಯವಹಾರೇಣ ನಿಮಿತ್ತಮಾತ್ರತ್ವಾಜ್ಜೀವಭಾವಸ್ಯ ಕರ್ಮ ಕರ್ತೃ, ಕರ್ಮಣೋಽಪಿ ಜೀವಭಾವಃ ಕರ್ತಾ; ನಿಶ್ಚಯೇನ ತು ನ ಜೀವಭಾವಾನಾಂ ಕರ್ಮ ಕರ್ತೃ, ನ ಕರ್ಮಣೋ ಜೀವಭಾವಃ. ನ ಚ ತೇ ಕರ್ತಾರಮಂತರೇಣ ಸಂಭೂಯೇತೇ; ಯತೋ ನಿಶ್ಚಯೇನ ಜೀವಪರಿಣಾಮಾನಾಂ ಜೀವಃ ಕರ್ತಾ, ಕರ್ಮಪರಿಣಾಮಾನಾಂ ಕರ್ಮ ಕರ್ತೃ ಇತಿ.. ೬೦..
ನ ಹಿ ಪುದ್ಗಲಕರ್ಮಣಾಮಿತಿ ಜಿನವಚನಂ ಜ್ಞಾತವ್ಯಮ್.. ೬೧..
-----------------------------------------------------------------------------
ಟೀಕಾಃ– ಯಹ, ಪೂರ್ವ ಸೂತ್ರಮೇಂ [೫೯ ವೀಂ ಗಾಥಾಮೇಂ] ಕಹೇ ಹುಏ ಪೂರ್ವಪಕ್ಷಕೇ ಸಮಾಧಾನರೂಪ ಸಿದ್ಧಾನ್ತ ಹೈ.
ವ್ಯವಹಾರಸೇ ನಿಮಿತ್ತಮಾತ್ರಪನೇಕೇ ಕಾರಣ ಜೀವಭಾವಕಾ ಕರ್ಮ ಕರ್ತಾ ಹೈ [–ಔದಯಿಕಾದಿ ಜೀವಭಾವಕಾ ಕರ್ತಾ ದ್ರವ್ಯಕರ್ಮ ಹೈ], ಕರ್ಮಕಾ ಭೀ ಜೀವಭಾವ ಕರ್ತಾ ಹೈ; ನಿಶ್ಚಯಸೇ ತೋ ಜೀವಭಾವೋಂಕಾ ನ ತೋ ಕರ್ಮ ಕರ್ತಾ ಹೈ ಔರ ನ ಕರ್ಮಕಾ ಜೀವಭಾವ ಕರ್ತಾ ಹೈ. ವೇ [ಜೀವಭಾವ ಔರ ದ್ರವ್ಯಕರ್ಮ] ಕರ್ತಾಕೇ ಬಿನಾ ಹೋತೇ ಹೈಂ ಐಸಾ ಭೀ ನಹೀಂ ಹೈ; ಕ್ಯೋಂಕಿ ನಿಶ್ಚಯಸೇ ಜೀವಪರಿಣಾಮೋಂಕಾ ಜೀವ ಕರ್ತಾ ಹೈ ಔರ ಕರ್ಮಪರಿಣಾಮೋಂಕಾ ಕರ್ಮ [–ಪುದ್ಗಲ] ಕರ್ತಾ ಹೈ.. ೬೦..
ಅನ್ವಯಾರ್ಥಃ– [ಸ್ವಕಂ ಸ್ವಭಾವಂ] ಅಪನೇ ಸ್ವಭಾವಕೋ [ಕುರ್ವನ್] ಕರತಾ ಹುಆ [ಆತ್ಮಾ] ಆತ್ಮಾ [ಹಿ] ವಾಸ್ತವಮೇಂ [ಸ್ವಕಸ್ಯ ಭಾವಸ್ಯ] ಅಪನೇ ಭಾವಕಾ [ಕರ್ತಾ] ಕರ್ತಾ ಹೈ, [ನ ಪುದ್ಗಲಕರ್ಮಣಾಮ್] ಪುದ್ಗಲಕರ್ಮೋಕಾ ನಹೀಂ; [ಇತಿ] ಐಸಾ [ಜಿನವಚನಂ] ಜಿನವಚನ [ಜ್ಞಾತವ್ಯಮ್] ಜಾನನಾ. -------------------------------------------------------------------------- ಯದ್ಯಪಿ ಶುದ್ಧನಿಶ್ಚಯಸೇ ಕೇವಜ್ಞಾನಾದಿ ಶುದ್ಧಭಾವ ‘ಸ್ವಭಾವ’ ಕಹಲಾತೇ ಹೈಂ ತಥಾಪಿ ಅಶುದ್ಧನಿಶ್ಚಯಸೇ ರಾಗಾದಿಕ ಭೀ ‘ಸ್ವಭಾವ’
ಕರ್ತಾ ನ ಪುದ್ಗಲಕರ್ಮನೋ; –ಉಪದೇಶ ಜಿನನೋ ಜಾಣವೋ. ೬೧.