ಭೋಕ್ತೃ. ಕುತಃ? ಚೈತನ್ಯಪೂರ್ವಕಾನುಭೂತಿಸದ್ಭಾವಾಭಾವಾತ್. ತತಶ್ಚೇತ–ನತ್ವಾತ್ ಕೇವಲ ಏವ ಜೀವಃ ಕರ್ಮಫಲಭೂತಾನಾಂ ಕಥಂಚಿದಾತ್ಮನಃ ಸುಖದುಃಖಪರಿಣಾಮಾನಾಂ ಕಥಂಚಿದಿಷ್ಟಾ–ನಿಷ್ಟವಿಷಯಾಣಾಂ ಭೋಕ್ತಾ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಇತಿ.. ೬೮..
ಹಿಡದಿ ಪಾರಮಪಾರಂ ಸಂಸಾರಂ ಮೋಹಸಂಛಣ್ಣೋ.. ೬೯..
ಹಿಂಡತೇ ಪಾರಮಪಾರಂ ಸಂಸಾರಂ ಮೋಹಸಂಛನ್ನಃ.. ೬೯..
ಕರ್ಮಸಂಯುಕ್ತತ್ವಮುಖೇನ ಪ್ರಭುತ್ವಗುಣವ್ಯಾಖ್ಯಾನಮೇತತ್. ಏವಮಯಮಾತ್ಮಾ ಪ್ರಕಟಿತಪ್ರಭುತ್ವಶಕ್ತಿಃ ಸ್ವಕೈಃ ಕರ್ಮಭಿರ್ಗೃಹೀತಕರ್ತೃತ್ವಭೋಕ್ತೃತ್ವಾಧಿಕಾರೋಽನಾದಿಮೋಹಾ– ವಚ್ಛನ್ನತ್ವಾದುಪಜಾತವಿಪರೀತಾಭಿನಿವೇಶಃ ಪ್ರತ್ಯಸ್ತಮಿತಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಜ್ಯೋತಿಃ ಸಾಂತಮನಂತಂ ವಾ ಸಂಸಾರಂ ಪರಿಭ್ರಮತೀತಿ.. ೬೯.. ----------------------------------------------------------------------------- ಮಾತ್ರ ಜೀವ ಹೀ ಕರ್ಮಫಲಕಾ – ಕಥಂಚಿತ್ ಆತ್ಮಾಕೇ ಸುಖದುಃಖಪರಿಣಾಮೋಂಕಾ ಔರ ಕಥಂಚಿತ್ ಈಷ್ಟಾನಿಷ್ಟ ವಿಷಯೋಂಕಾ – ಭೋಕ್ತಾ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಹೈ.. ೬೮..
ಅನ್ವಯಾರ್ಥಃ– [ಏವಂ] ಇಸ ಪ್ರಕಾರ [ಸ್ವಕೈಃ ಕರ್ಮಭಿಃ] ಅಪನೇ ಕರ್ಮೋಂಸೇ [ಕರ್ತಾ ಭೋಕ್ತಾ ಭವನ್] ಕರ್ತಾ– ಭೋಕ್ತಾ ಹೋತಾ ಹುಆ [ಆತ್ಮಾ] ಆತ್ಮಾ [ಮೋಹಸಂಛನ್ನಃ] ಮೋಹಾಚ್ಛಾದಿತ ವರ್ತತಾ ಹುಆ [ಪಾರಮ್ ಅಪಾರಂ ಸಂಸಾರಂ] ಸಾನ್ತ ಅಥವಾ ಅನನ್ತ ಸಂಸಾರಮೇಂ [ಹಿಂಡತೇ] ಪರಿಭ್ರಮಣ ಕರತಾ ಹೈ.
ಟೀಕಾಃ– ಯಹ, ಕರ್ಮಸಂಯುಕ್ತಪನೇಕೀ ಮುಖ್ಯತಾಸೇ ಪ್ರಭುತ್ವಗುಣಕಾ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ ಹೈ.
ಇಸ ಪ್ರಕಾರ ಪ್ರಗಟ ಪ್ರಭುತ್ವಶಕ್ತಿಕೇ ಕಾರಣ ಜಿಸನೇ ಅಪನೇ ಕರ್ಮೋಂ ದ್ವಾರಾ [–ನಿಶ್ಚಯಸೇ ಭಾವಕರ್ಮೋಂ ಔರ ವ್ಯವಹಾರಸೇ ದ್ರವ್ಯಕರ್ಮೋಂ ದ್ವಾರಾ] ಕರ್ತೃತ್ವ ಔರ ಭೋಕ್ತೃತ್ವಕಾ ಅಧಿಕಾರ ಗ್ರಹಣ ಕಿಯಾ ಹೈ ಐಸೇ ಇಸ ಆತ್ಮಾಕೋ, ಅನಾದಿ ಮೋಹಾಚ್ಛಾದಿತಪನೇಕೇ ಕಾರಣ ವಿಪರೀತ ಅಭಿನಿವೇಶಕೀ ಉತ್ಪತ್ತಿ ಹೋನೇಸೇ ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಜ್ಯೋತಿ ಅಸ್ತ ಹೋ ಗಈ ಹೈ, ಇಸಲಿಯೇ ವಹ ಸಾನ್ತ ಅಥವಾ ಅನನ್ತ ಸಂಸಾರಮೇಂ ಪರಿಭ್ರಮಣ ಕರತಾ ಹೈ. [ಇಸ ಪ್ರಕಾರ ಜೀವಕೇ ಕರ್ಮಸಹಿತಪನೇಕೀ ಮುಖ್ಯತಾಪೂರ್ವಕ ಪ್ರಭುತ್ವಗುಣಕಾ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ ಕಿಯಾ ಗಯಾ..] ೬೯.. -------------------------------------------------------------------------- ಅಭಿನಿವೇಶ =ಅಭಿಪ್ರಾಯ; ಆಗ್ರಹ.
ಕರ್ತಾ ಅನೇ ಭೋಕ್ತಾ ಥತೋ ಏ ರೀತ ನಿಜ ಕರ್ಮೋ ವಡೇ
ಜೀವ ಮೋಹಥೀ ಆಚ್ಛನ್ನ ಸಾನ್ತ ಅನನ್ತ ಸಂಸಾರೇ ಭಮೇ. ೬೯.
೧೧೪