ಕಹಾನಜೈನಶಾಸ್ತ್ರಮಾಲಾ] ಷಡ್ದ್ರವ್ಯ–ಪಂಚಾಸ್ತಿಕಾಯವರ್ಣನ
ಆಕಾಶಸ್ವರೂಪಾಖ್ಯಾನಮೇತತ್.
ಷಡ್ದ್ರವ್ಯಾತ್ಮಕೇ ಲೋಕೇ ಸರ್ವೇಷಾಂ ಶೇಷದ್ರವ್ಯಾಣಾಂ ಯತ್ಸಮಸ್ತಾವಕಾಶನಿಮಿತ್ತಂ ವಿಶುದ್ಧಕ್ಷೇತ್ರರೂಪಂ ತದಾಕಾಶಮಿತಿ.. ೯೦..
ತತ್ತೋ ಅಣಣ್ಣಮಣ್ಣಂ ಆಯಾಸಂ ಅಂತವದಿರಿತ್ತಂ.. ೯೧..
ತತೋಽನನ್ಯದನ್ಯದಾಕಾಶಮಂತವ್ಯತಿರಿಕ್ತಮ್.. ೯೧..
ಲೋಕಾದ್ಬಹಿರಾಕಾಶಸೂಚನೇಯಮ್.
ಜೀವಾದೀನಿ ಶೇಷದ್ರವ್ಯಾಣ್ಯವಧೃತಪರಿಮಾಣತ್ವಾಲ್ಲೋಕಾದನನ್ಯಾನ್ಯೇವ. ಆಕಾಶಂ ತ್ವನಂತತ್ವಾಲ್ಲೋಕಾದ– ನನ್ಯದನ್ಯಚ್ಚೇತಿ.. ೯೧.. -----------------------------------------------------------------------------
ಟೀಕಾಃ– ಯಹ, ಆಕಾಶಕೇ ಸ್ವರೂಪಕಾ ಕಥನ ಹೈ.
ಷಟ್ದ್ರವ್ಯಾತ್ಮಕ ಲೋಕಮೇಂ ೧ಶೇಷ ಸಭೀ ದ್ರವ್ಯೋಂಕೋ ಜೋ ಪರಿಪೂರ್ಣ ಅವಕಾಶಕಾ ನಿಮಿತ್ತ ಹೈ, ವಹ ಆಕಾಶ ಹೈ– ಜೋ ಕಿ [ಆಕಾಶ] ವಿಶುದ್ಧಕ್ಷೇತ್ರರೂಪ ಹೈ.. ೯೦..
ಅನ್ವಯಾರ್ಥಃ– [ಜೀವಾಃ ಪುದ್ಗಲಕಾಯಾಃ ಧರ್ಮಾಧರ್ಮೌ ಚ] ಜೀವ, ಪುದ್ಗಲಕಾಯ, ಧರ್ಮ , ಅಧರ್ಮ [ತಥಾ ಕಾಲ] [ಲೋಕತಃ ಅನನ್ಯೇ] ಲೋಕಸೇ ಅನನ್ಯ ಹೈ; [ಅಂತವ್ಯತಿರಿಕ್ತಮ್ ಆಕಾಶಮ್] ಅನ್ತ ರಹಿತ ಐಸಾ ಆಕಾಶ [ತತಃ] ಉಸಸೇ [ಲೋಕಸೇ] [ಅನನ್ಯತ್ ಅನ್ಯತ್] ಅನನ್ಯ ತಥಾ ಅನ್ಯ ಹೈ.
ಟೀಕಾಃ– ಯಹ, ಲೋಕಕೇ ಬಾಹರ [ಭೀ] ಆಕಾಶ ಹೋನೇಕೀ ಸೂಚನಾ ಹೈ.
ಜೀವಾದಿ ಶೇಷ ದ್ರವ್ಯ [–ಆಕಾಶಕೇ ಅತಿರಿಕ್ತ ದ್ರವ್ಯ] ಮರ್ಯಾದಿತ ಪರಿಮಾಣವಾಲೇ ಹೋನೇಕೇ ಕಾರಣ ಲೋಕಸೇ --------------------------------------------------------------------------
ಲೋಕಾಕಾಶಮೇಂ–ಯದ್ಯಪಿ ವಹ ಲೋಕಾಕಾಶ ಮಾತ್ರ ಅಸಂಖ್ಯಪ್ರದೇಶೀ ಹೀ ಹೈ ತಥಾಪಿ ಅವಕಾಶ ಪ್ರಾಪ್ತ ಕರತೇ ಹೈಂ.
೧. ನಿಶ್ಚಯನಯಸೇ ನಿತ್ಯನಿರಂಜನ–ಜ್ಞಾನಮಯ ಪರಮಾನನ್ದ ಜಿನಕಾ ಏಕ ಲಕ್ಷಣ ಹೈ ಐಸೇ ಅನನ್ತಾನನ್ತ ಜೀವ, ಉನಸೇ ಅನನ್ತಗುನೇ