ಕಹಾನಜೈನಶಾಸ್ತ್ರಮಾಲಾ] ನವಪದಾರ್ಥಪೂರ್ವಕ–ಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗಪ್ರಪಂಚವರ್ಣನ

ಭಿನ್ನಸ್ವಭಾವಭೂತೌ ಮೂಲಪದಾರ್ಥೌ. ಜೀವಪುದ್ಗಲಸಂಯೋಗಪರಿಣಾಮನಿರ್ವೃತ್ತಾಃ ಸಪ್ತಾನ್ಯೇ ಪದಾರ್ಥಾಃ. ಶುಭಪರಿಣಾಮೋ ಜೀವಸ್ಯ, ತನ್ನಿಮಿತ್ತಃ ಕರ್ಮಪರಿಣಾಮಃ ಪುದ್ಗಲಾನಾಞ್ಚ ಪುಣ್ಯಮ್. ಅಶುಭಪರಿಣಾಮೋ ಜೀವಸ್ಯ, ತನ್ನಿಮಿತ್ತಃ ಕರ್ಮ– ಪರಿಣಾಮಃ ಪುದ್ಗಲಾನಾಞ್ಚ ಪಾಪಮ್. ಮೋಹರಾಗದ್ವೇಷಪರಿಣಾಮೋ ಜೀವಸ್ಯ, ತನ್ನಿಮಿತ್ತಃ ಕರ್ಮಪರಿಣಾಮೋ ಯೋಗದ್ವಾರೇಣ ಪ್ರವಿಶತಾಂ ಪುದ್ಗಲಾನಾಞ್ಚಾಸ್ರವಃ. ಮೋಹರಾಗದ್ವೇಷಪರಿಣಾಮನಿರೋಧೋ ಜೀವಸ್ಯ, ತನ್ನಿಮಿತ್ತಃ ಕರ್ಮಪರಿಣಾಮನಿರೋಧೋ ಯೋಗದ್ವಾರೇಣ ಪ್ರವಿಶತಾಂ ಪುದ್ಗಲಾನಾಞ್ಚ ಸಂವರಃ. ಕರ್ಮವೀರ್ಯಶಾತನಸಮರ್ಥೋ ಬಹಿರಙ್ಗಾಂತರಙ್ಗತಪೋಭಿರ್ಬೃಂಹಿತ–ಶುದ್ಧೋಪಯೋಗೋ ಜೀವಸ್ಯ, ತದನುಭಾವನೀರಸೀಭೂತಾನಾಮೇಕದೇಶಸಂಕ್ಷಯಃ ಸಮುಪಾತ್ತಕರ್ಮಪುದ್ಗಲಾನಾಞ್ಚ ನಿರ್ಜರಾ. ಮೋಹರಾಗದ್ವೇಷಸ್ನಿಗ್ಧಪರಿಣಾಮೋ ಜೀವಸ್ಯ, ತನ್ನಿಮಿತ್ತೇನ ಕರ್ಮತ್ವಪರಿಣತಾನಾಂ ಜೀವೇನ ಸಹಾನ್ಯೋನ್ಯಸಂಮೂರ್ಚ್ಛನಂ ಪುದ್ಗಲಾನಾಞ್ಚ ಬಂಧಃ. ಅತ್ಯಂತಶುದ್ಧಾತ್ಮೋಪಲಮ್ಭೋ ಜೀವಸ್ಯ, ಜೀವೇನ ಸಹಾತ್ಯಂತ– ವಿಶ್ಲೇಷಃ ಕರ್ಮಪುದ್ಗಲಾನಾಂ ಚ ಮೋಕ್ಷ ಇತಿ.. ೧೦೮.. -----------------------------------------------------------------------------

ಜೀವ ಔರ ಪುದ್ಗಲಕೇ ಸಂಯೋಗಪರಿಣಾಮಸೇ ಉತ್ಪನ್ನ ಸಾತ ಅನ್ಯ ಪದಾರ್ಥ ಹೈಂ. [ಉನಕಾ ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತ ಸ್ವರೂಪ ನಿಮ್ನಾನುಸಾರ ಹೈಃ–] ಜೀವಕೇ ಶುಭ ಪರಿಣಾಮ [ವಹ ಪುಣ್ಯ ಹೈಂ] ತಥಾ ವೇ [ಶುಭ ಪರಿಣಾಮ] ಜಿಸಕಾ ನಿಮಿತ್ತ ಹೈಂ ಐಸೇ ಪುದ್ಗಲೋಂಕೇ ಕರ್ಮಪರಿಣಾಮ [–ಶುಭಕರ್ಮರೂಪ ಪರಿಣಾಮ] ವಹ ಪುಣ್ಯ ಹೈಂ. ಜೀವಕೇ ಅಶುಭ ಪರಿಣಾಮ [ವಹ ಪಾಪ ಹೈಂ] ತಥಾ ವೇ [ಅಶುಭ ಪರಿಣಾಮ] ಜಿಸಕಾ ನಿಮಿತ್ತ ಹೈಂ ಐಸೇ ಪುದ್ಗಲೋಂಕೇ ಕರ್ಮಪರಿಣಾಮ [–ಅಶುಭಕರ್ಮರೂಪ ಪರಿಣಾಮ] ವಹ ಪಾಪ ಹೈಂ. ಜೀವಕೇ ಮೋಹರಾಗದ್ವೇಷರೂಪ ಪರಿಣಾಮ [ವಹ ಆಸ್ರವ ಹೈಂ] ತಥಾ ವೇ [ಮೋಹರಾಗದ್ವೇಷರೂಪ ಪರಿಣಾಮ] ಜಿಸಕಾ ನಿಮಿತ್ತ ಹೈಂ ಐಸೇ ಜೋ ಯೋಗದ್ವಾರಾ ಪ್ರವಿಷ್ಟ ಹೋನೇವಾಲೇ ಪುದ್ಗಲೋಂಕೇ ಕರ್ಮಪರಿಣಾಮ ವಹ ಆಸ್ರವ ಹೈಂ. ಜೀವಕೇ ಮೋಹರಾಗದ್ವೇಷರೂಪ ಪರಿಣಾಮಕಾ ನಿರೋಧ [ವಹ ಸಂವರ ಹೈಂ] ತಥಾ ವಹ [ಮೋಹರಾಗದ್ವೇಷರೂಪ ಪರಿಣಾಮಕಾ ನಿರೋಧ] ಜಿಸಕಾ ನಿಮಿತ್ತ ಹೈಂ ಐಸಾ ಜೋ ಯೋಗದ್ವಾರಾ ಪ್ರವಿಷ್ಟ ಹೋನೇವಾಲೇ ಪುದ್ಗಲೋಂಕೇ ಕರ್ಮಪರಿಣಾಮಕಾ ನಿರೋಧ ವಹ ಸಂವರ ಹೈ. ಕರ್ಮಕೇ ವೀರ್ಯಕಾ [–ಕರ್ಮಕೀ ಶಕ್ತಿಕಾ] ೧ಶಾತನ ಕರನೇಮೇಂ ಸಮರ್ಥ ಐಸಾ ಜೋ ಬಹಿರಂಗ ಔರ ಅನ್ತರಂಗ [ಬಾರಹ ಪ್ರಕಾರಕೇ] ತಪೋಂ ದ್ವಾರಾ ವೃದ್ಧಿಕೋ ಪ್ರಾಪ್ತ ಜೀವಕಾ ಶುದ್ಧೋಪಯೋಗ [ವಹ ನಿರ್ಜರಾ ಹೈ] ತಥಾ ಉಸಕೇ ಪ್ರಭಾವಸೇ [–ವೃದ್ಧಿಕೋ ಪ್ರಾಪ್ತ ಶುದ್ಧೋಪಯೋಗಕೇ ನಿಮಿತ್ತಸೇ] ನೀರಸ ಹುಏ ಐಸೇ ಉಪಾರ್ಜಿತ ಕರ್ಮಪುದ್ಗಲೋಂಕಾ ಏಕದೇಶ ೨ಸಂಕ್ಷಯ ವಹ ನಿರ್ಜರಾ ಹೈೇ. ಜೀವಕೇ, ಮೋಹರಾಗದ್ವೇಷ ದ್ವಾರಾ ಸ್ನಿಗ್ಧ ಪರಿಣಾಮ [ವಹ ಬನ್ಧ ಹೈ] ತಥಾ ಉಸಕೇ [–ಸ್ನಿಗ್ಧ ಪರಿಣಾಮಕೇ] ನಿಮಿತ್ತಸೇ ಕರ್ಮರೂಪ ಪರಿಣತ ಪುದ್ಗಲೋಂಕಾ ಜೀವಕೇ ಸಾಥ ಅನ್ಯೋನ್ಯ ಅವಗಾಹನ [–ವಿಶಿಷ್ಟ ಶಕ್ತಿ ಸಹಿತ ಏಕಕ್ಷೇತ್ರಾವಗಾಹಸಮ್ಬನ್ಧ] ವಹ ಬನ್ಧ ಹೈ. ಜೀವಕೀ ಅತ್ಯನ್ತ ಶುದ್ಧ ಆತ್ಮೋಪಲಬ್ಧಿ [ವಹ ಮೋಕ್ಷ ಹೈ] ತಥಾ ಕರ್ಮಪುದ್ಗಲೋಂಕಾ ಜೀವಸೇ ಅತ್ಯನ್ತ ವಿಶ್ಲೇಷ [ವಿಯೋಗ] ವಹ ಮೋಕ್ಷ ಹೈ.. ೧೦೮.. -------------------------------------------------------------------------- ೧. ಶಾತನ ಕರನಾ = ಪತಲಾ ಕರನಾ; ಹೀನ ಕರನಾ; ಕ್ಷೀಣ ಕರನಾ; ನಷ್ಟ ಕರನಾ. ೨. ಸಂಕ್ಷಯ = ಸಮ್ಯಕ್ ಪ್ರಕಾರಸೇ ಕ್ಷಯ.