Panchastikay Sangrah-Hindi (Kannada transliteration). Gatha: 113.

ಕಹಾನಜೈನಶಾಸ್ತ್ರಮಾಲಾ] ನವಪದಾರ್ಥಪೂರ್ವಕ–ಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗಪ್ರಪಂಚವರ್ಣನ

[

೧೭೧

ಏತೇ ಜೀವನಿಕಾಯಾಃ ಪಞ್ಚವಿಧಾಃ ಪೃಥಿವೀಕಾಯಿಕಾದ್ಯಾಃ.
ಮನಃಪರಿಣಾಮವಿರಹಿತಾ ಜೀವಾ ಏಕೇನ್ದ್ರಿಯಾ ಭಣಿತಾಃ.. ೧೧೨..

ಪೃಥಿವೀಕಾಯಿಕಾದೀನಾಂ ಪಂಚಾನಾಮೇಕೇನ್ದ್ರಿಯತ್ವನಿಯಮೋಽಯಮ್.
ಪೃಥಿವೀಕಾಯಿಕಾದಯೋ ಹಿ ಜೀವಾಃ ಸ್ಪರ್ಶನೇನ್ದ್ರಿಯಾವರಣಕ್ಷಯೋಪಶಮಾತ್ ಶೇಷೇನ್ದ್ರಿಯಾವರಣೋದಯೇ

ನೋಇನ್ದ್ರಿಯಾವರಣೋದಯೇ ಚ ಸತ್ಯೇಕೇನ್ದ್ರಿಯಾಅಮನಸೋ ಭವಂತೀತಿ.. ೧೧೨..

ಅಂಡೇಸು ಪವಡ್ಢಂತಾ ಗಬ್ಭತ್ಥಾ ಮಾಣುಸಾ ಯ ಮುಚ್ಛಗಯಾ.
ಜಾರಿಸಯಾ ತಾರಿಸಯಾ ಜೀವಾ ಏಗೇಂದಿಯಾ ಣೇಯಾ.. ೧೧೩..

ಅಂಡೇಷು ಪ್ರವರ್ಧಮಾನಾ ಗರ್ಭಸ್ಥಾ ಮಾನುಷಾಶ್ಚ ಮೂರ್ಚ್ಛಾಂ ಗತಾಃ.
ಯಾದ್ರಶಾಸ್ತಾದ್ರಶಾ ಜೀವಾ ಏಕೇನ್ದ್ರಿಯಾ ಜ್ಞೇಯಾಃ.. ೧೧೩..

-----------------------------------------------------------------------------

ಗಾಥಾ ೧೧೨

ಅನ್ವಯಾರ್ಥಃ– [ಏತೇ] ಇನ [ಪೃಥಿವೀಕಾಯಿಕಾದ್ಯಾಃ] ಪೃಥ್ವೀಕಾಯಿಕ ಆದಿ [ಪಞ್ಚವಿಧಾಃ] ಪಾಂಚ ಪ್ರಕಾರಕೇ

[ಜೀವನಿಕಾಯಾಃ] ಜೀವನಿಕಾಯೋಂಕೋ [ಮನಃಪರಿಣಾಮವಿರಹಿತಾಃ] ಮನಪರಿಣಾಮರಹಿತ [ಏಕೇನ್ದ್ರಿಯಾಃ ಜೀವಾಃ] ಏಕೇನ್ದ್ರಿಯ ಜೀವ [ಭಣಿತಾಃ] [ಸರ್ವಜ್ಞನೇ] ಕಹಾ ಹೈ.

ಟೀಕಾಃ– ಯಹ, ಪೃಥ್ವೀಕಾಯಿಕ ಆದಿ ಪಾಂಚ [–ಪಂಚವಿಧ] ಜೀವೋಂಕೇ ಏಕೇನ್ದ್ರಿಯಪನೇಕಾ ನಿಯಮ ಹೈ.

ಪೃಥ್ವೀಕಾಯಿಕ ಆದಿ ಜೀವ, ಸ್ಪರ್ಶನೇನ್ದ್ರಿಯಕೇ [–ಭಾವಸ್ಪರ್ಶನೇನ್ದ್ರಿಯಕೇ] ಆವರಣಕೇ ಕ್ಷಯೋಪಶಮಕೇ ಕಾರಣ ತಥಾ ಶೇಷ ಇನ್ದ್ರಿಯೋಂಕೇ [–ಚಾರ ಭಾವೇನ್ದ್ರಿಯೋಂಕೇ] ಆವರಣಕಾ ಉದಯ ತಥಾ ಮನಕೇ [–ಭಾವಮನಕೇ] ಆವರಣಕಾ ಉದಯ ಹೋನೇಸೇ, ಮನರಹಿತ ಏಕೇನ್ದ್ರಿಯ ಹೈ.. ೧೧೨..

ಗಾಥಾ ೧೧೩

ಅನ್ವಯಾರ್ಥಃ– [ಅಂಡೇಷು ಪ್ರವರ್ಧಮಾನಾಃ] ಅಂಡೇಮೇಂ ವೃದ್ಧಿ ಪಾನೇವಾಲೇ ಪ್ರಾಣೀ, [ಗರ್ಭಸ್ಥಾಃ] ಗರ್ಭಮೇಂ ರಹೇ ಹುಏ ಪ್ರಾಣೀ [ಚ] ಔರ [ಮೂರ್ಚ್ಛಾ ಗತಾಃ ಮಾನುಷಾಃ] ಮೂರ್ಛಾ ಪ್ರಾಪ್ತ ಮನುಷ್ಯ, [ಯಾದ್ರಶಾಃ] ಜೈಸೇ [ಬುದ್ಧಿಪೂರ್ವಕ ವ್ಯಾಪಾರ ರಹಿತ] ಹೈಂ, [ತಾದ್ರಶಾಃ] ವೈಸೇ [ಏಕೇನ್ದ್ರಿಯಾಃ ಜೀವಾಃ] ಏಕೇನ್ದ್ರಿಯ ಜೀವ [ಜ್ಞೇಯಾಃ] ಜಾನನಾ.

ಟೀಕಾಃ– ಯಹ, ಏಕೇನ್ದ್ರಿಯೋಂಕೋ ಚೈತನ್ಯಕಾ ಅಸ್ತಿತ್ವ ಹೋನೇ ಸಮ್ಬನ್ಧೀ ದ್ರಷ್ಟಾನ್ತಕಾ ಕಥನ ಹೈ. --------------------------------------------------------------------------

ಜೇವಾ ಜೀವೋ ಅಂಡಸ್ಥ, ಮೂರ್ಛಾವಸ್ಥ ವಾ ಗರ್ಭಸ್ಥ ಛೇ;
ತೇವಾ ಬಧಾ ಆ ಪಂಚವಿಧ ಏಕೇಂದ್ರಿ ಜೀವೋ ಜಾಣಜೇ. ೧೧೩.

< Previous Page Next Page >