Panchastikay Sangrah-Hindi (Kannada transliteration). Gatha: 114.

< Previous Page   Next Page >


Page 172 of 264
PDF/HTML Page 201 of 293

 

] ಪಂಚಾಸ್ತಿಕಾಯಸಂಗ್ರಹ
[ಭಗವಾನಶ್ರೀಕುನ್ದಕುನ್ದ
ಏಕೇನ್ದ್ರಿಯಾಣಾಂ ಚೈತನ್ಯಾಸ್ತಿತ್ವೇ ದ್ರಷ್ಟಾಂತೋಪನ್ಯಾಸೋಽಯಮ್.
ಅಂಡಾಂತರ್ಲೀನಾನಾಂ, ಗರ್ಭಸ್ಥಾನಾಂ, ಮೂರ್ಚ್ಛಿತಾನಾಂ ಚ ಬುದ್ಧಿಪೂರ್ವಕವ್ಯಾಪಾರಾದರ್ಶನೇಽಪಿ ಯೇನ ಪ್ರಕಾರೇಣ ಜೀವತ್ವಂ

ನಿಶ್ಚೀಯತೇ, ತೇನ ಪ್ರಕಾರೇಣೈಕೇನ್ದ್ರಿಯಾಣಾಮಪಿ, ಉಭಯೇಷಾಮಪಿ ಬುದ್ಧಿಪೂರ್ವಕವ್ಯಾಪಾರಾದರ್ಶನಸ್ಯ ಸಮಾನ–ತ್ವಾದಿತಿ.. ೧೧೩..

ಸಂಬುಕ್ಕಮಾದುವಾಹಾ ಸಂಖಾ ಸಿಪ್ಪೀ ಅಪಾದಗಾ ಯ ಕಿಮೀ.
ಜಾಣಂತಿ ರಸಂ ಫಾಸಂ ಜೇ ತೇ ಬೇಇಂದಿಯಾ
ಜೀವಾ.. ೧೧೪..

ಶಂಬೂಕಮಾತೃವಾಹಾಃ ಶಙ್ಖಾಃ ಶುಕ್ತಯೋಽಪಾದಕಾಃ ಚ ಕೃಮಯಃ.
ಜಾನನ್ತಿ ರಸಂ ಸ್ಪರ್ಶಂ ಯೇ ತೇ ದ್ವೀನ್ದ್ರಿಯಾಃ ಜೀವಾಃ.. ೧೧೪..

ದ್ವೀನ್ದ್ರಿಯಪ್ರಕಾರಸೂಚನೇಯಮ್. -----------------------------------------------------------------------------

ಅಂಡೇಮೇಂ ರಹೇ ಹುಏ, ಗರ್ಭಮೇಂ ರಹೇ ಹುಏ ಔರ ಮೂರ್ಛಾ ಪಾಏ ಹುಏ [ಪ್ರಾಣಿಯೋಂಂ] ಕೇ ಜೀವತ್ವಕಾ, ಉನ್ಹೇಂ ಬುದ್ಧಿಪೂರ್ವಕ ವ್ಯಾಪಾರ ನಹೀಂ ದೇಖಾ ಜಾತಾ ತಥಾಪಿ, ಜಿಸ ಪ್ರಕಾರ ನಿಶ್ಚಯ ಕಿಯಾ ಜಾತಾ ಹೈ, ಉಸೀ ಪ್ರಕಾರ ಏಕೇನ್ದ್ರಿಯೋಂಕೇ ಜೀವತ್ವಕಾ ಭೀ ನಿಶ್ಚಯ ಕಿಯಾ ಜಾತಾ ಹೈ; ಕ್ಯೋಂಕಿ ದೋನೋಂಮೇಂ ಬುದ್ಧಿಪೂರ್ವಕ ವ್ಯಾಪಾರಕಾ ಅದರ್ಶನ ಸಮಾನ ಹೈ.

ಭಾವಾರ್ಥಃ– ಜಿಸ ಪ್ರಕಾರ ಗರ್ಭಸ್ಥಾದಿ ಪ್ರಾಣಿಯೋಂಮೇಂ, ಈಹಾಪೂರ್ವಕ ವ್ಯವಹಾರಕಾ ಅಭಾವ ಹೋನೇ ಪರ ಭೀ, ಜೀವತ್ವ ಹೈ ಹೀ, ಉಸೀ ಪ್ರಕಾರ ಏಕೇನ್ದ್ರಿಯೋಂಮೇಂ ಭೀ, ಈಹಾಪೂರ್ವಕ ವ್ಯವಹಾರಕಾ ಅಭಾವ ಹೋನೇ ಪರ ಭೀ, ಜೀವತ್ವ ಹೈ ಹೀ ಐಸಾ ಆಗಮ, ಅನುಮಾನ ಇತ್ಯಾದಿಸೇ ನಿಶ್ಚಿತ ಕಿಯಾ ಜಾ ಸಕತಾ ಹೈ.

ಯಹಾಂ ಐಸಾ ತಾತ್ಪರ್ಯ ಗ್ರಹಣ ಕರನಾ ಕಿ–ಜೀವ ಪರಮಾರ್ಥೇಸೇ ಸ್ವಾಧೀನ ಅನನ್ತ ಜ್ಞಾನ ಔರ ಸೌಖ್ಯ ಸಹಿತ ಹೋನೇ ಪರ ಭೀ ಅಜ್ಞಾನ ದ್ವಾರಾ ಪರಾಧೀನ ಇನ್ದ್ರಿಯಸುಖಮೇಂ ಆಸಕ್ತ ಹೋಕರ ಜೋ ಕರ್ಮ ಬನ್ಧ ಕರತಾ ಹೈ ಉಸಕೇ ನಿಮಿತ್ತಸೇ ಅಪನೇಕೋ ಏಕೇನ್ದ್ರಿಯ ಔರ ದುಃಖೀ ಕರತಾ ಹೈ.. ೧೧೩..

ಗಾಥಾ ೧೧೪

ಅನ್ವಯಾರ್ಥಃ– [ಶಂಬೂಕಮಾತೃವಾಹಾಃ] ಶಂಬೂಕ, ಮಾತೃವಾಹ, [ಶಙ್ಖಾಃ] ಶಂಖ, [ಶುಕ್ತಯಃ] ಸೀಪ [ಚ] ಔರ [ಅಪಾದಕಾಃ ಕೃಮಯಃ] ಪಗ ರಹಿತ ಕೃಮಿ–[ಯೇ] ಜೋ ಕಿ [ರಸಂ ಸ್ಪರ್ಶಂ] ರಸ ಔರ ಸ್ಪರ್ಶಕೋ [ಜಾನನ್ತಿ] ಜಾನತೇ ಹೈಂ [ತೇ] ವೇ–[ದ್ವೀನ್ದ್ರಿಯಾಃ ಜೀವಾಃ] ದ್ವೀನ್ದ್ರಿಯ ಜೀವ ಹೈಂ.

ಟೀಕಾಃ– ಯಹ, ದ್ವೀನ್ದ್ರಿಯ ಜೀವೋಂಕೇ ಪ್ರಕಾರಕೀ ಸೂಚನಾ ಹೈ. -------------------------------------------------------------------------- ಅದರ್ಶನ = ದ್ರಷ್ಟಿಗೋಚರ ನಹೀಂ ಹೋನಾ.

ಶಂಬೂಕ, ಛೀಪೋ, ಮಾತೃವಾಹೋ, ಶಂಖ, ಕೃಮಿ ಪಗ–ವಗರನಾ
–ಜೇ ಜಾಣತಾ ರಸಸ್ಪರ್ಶನೇ, ತೇ ಜೀವ ದ್ವೀಂದ್ರಿಯ ಜಾಣವಾ. ೧೧೪.

೧೭೨