ಅಭಿಗಚ್ಛದು ಅಜ್ಜೀವಂ ಣಾಣಂತರಿದೇಹಿಂ ಲಿಂಗೇಹಿಂ.. ೧೨೩..
ಅಭಿಗಚ್ಛತ್ವಜೀವಂ ಜ್ಞಾನಾಂತರಿತೈರ್ಲಿಙ್ಗೈಃ.. ೧೨೩..
ಜೀವಾಜೀವವ್ಯಾಖಯೋಪಸಂಹಾರೋಪಕ್ಷೇಪಸೂಚನೇಯಮ್. -----------------------------------------------------------------------------
ಭಾವಾರ್ಥಃ– ಶರೀರ, ಇನ್ದ್ರಿಯ, ಮನ, ಕರ್ಮ ಆದಿ ಪುದ್ಗಲ ಯಾ ಅನ್ಯ ಕೋಈ ಅಚೇತನ ದ್ರವ್ಯ ಕದಾಪಿ ಜಾನತೇ ನಹೀಂ ಹೈ, ದೇಖತೇ ನಹೀಂ ಹೈ, ಸುಖಕೀ ಇಚ್ಛಾ ನಹೀಂ ಕರತೇ, ದುಃಖಸೇ ಡರತೇ ನಹೀಂ ಹೈ, ಹಿತ–ಅಹಿತಮೇಂ ಪ್ರವರ್ತತೇ ನಹೀಂ ಹೈ ಯಾ ಉನಕೇ ಫಲಕೋ ನಹೀಂ ಭೋಗತೇ; ಇಸಲಿಯೇ ಜೋ ಜಾನತಾ ಹೈ ಔರ ದೇಖತಾ ಹೈ, ಸುಖಕೀ ಇಚ್ಛಾ ಕರತಾ ಹೈ, ದುಃಖಸೇ ಭಯಭೀತ ಹೋತಾ ಹೈ, ಶುಭ–ಅಶುಭ ಭಾವೋಂಮೇಂ ಪ್ರವರ್ತತಾ ಹೈ ಔರ ಉನಕೇ ಫಲಕೋ ಭೋಗತಾ ಹೈ, ವಹ, ಅಚೇತನ ಪದಾರ್ಥೋಂಕೇ ಸಾಥ ರಹನೇ ಪರ ಭೀ ಸರ್ವ ಅಚೇತನ ಪದಾರ್ಥೋಂಕೀ ಕ್ರಿಯಾಓಂಸೇ ಬಿಲಕುಲ ವಿಶಿಷ್ಟ ಪ್ರಕಾರಕೀ ಕ್ರಿಯಾಏಂ ಕರನೇವಾಲಾ, ಏಕ ವಿಶಿಷ್ಟ ಪದಾರ್ಥ ಹೈ. ಇಸಪ್ರಕಾರ ಜೀವ ನಾಮಕಾ ಚೈತನ್ಯಸ್ವಭಾವೀ ಪದಾರ್ಥವಿಶೇಷ–ಕಿ ಜಿಸಕಾ ಜ್ಞಾನೀ ಸ್ವಯಂ ಸ್ಪಷ್ಟ ಅನುಭವ ಕರತೇ ಹೈಂ ವಹ–ಅಪನೀ ಅಸಾಧಾರಣ ಕ್ರಿಯಾಓಂ ದ್ವಾರಾ ಅನುಮೇಯ ಭೀ ಹೈ.. ೧೨೨..
ಅನ್ವಯಾರ್ಥಃ– [ಏವಮ್] ಇಸಪ್ರಕಾರ [ಅನ್ಯೈಃ ಅಪಿ ಬಹುಕೈಃ ಪರ್ಯಾಯೈಃ] ಅನ್ಯ ಭೀ ಬಹುತ ಪರ್ಯಾಯೋಂಂ ದ್ವಾರಾ [ಜೀವಮ್ ಅಭಿಗಮ್ಯ] ಜೀವಕೋ ಜಾನಕರ [ಜ್ಞಾನಾಂತರಿತೈಃ ಲಿಙ್ಗೈಃ] ಜ್ಞಾನಸೇ ಅನ್ಯ ಐಸೇ [ಜಡ] ಲಿಂಗೋಂಂ ದ್ವಾರಾ [ಅಜೀವಮ್ ಅಭಿಗಚ್ಛತು] ಅಜೀವ ಜಾನೋ.
ಟೀಕಾಃ– ಯಹ, ಜೀವ–ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಕೇ ಉಪಸಂಹಾರಕೀ ಔರ ಅಜೀವ–ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಕೇ ಪ್ರಾರಮ್ಭಕೀ ಸೂಚನಾ ಹೈ. --------------------------------------------------------------------------
೧೮೨