ಅನುಕಮ್ಪಾಸ್ವರೂಪಾಖ್ಯಾನಮೇತತ್. ಕಞ್ಚಿದುದನ್ಯಾದಿದುಃಖಪ್ಲುತಮವಲೋಕ್ಯ ಕರುಣಯಾ ತತ್ಪ್ರತಿಚಿಕೀರ್ಷಾಕುಲಿತಚಿತ್ತತ್ವಮಜ್ಞಾನಿನೋಽನು–ಕಮ್ಪಾ. ಜ್ಞಾನಿನಸ್ತ್ವಧಸ್ತನಭೂಮಿಕಾಸು ವಿಹರಮಾಣಸ್ಯ ಜನ್ಮಾರ್ಣವನಿಮಗ್ನಜಗದವಲೋಕನಾನ್ಮನಾಗ್ಮನಃಖೇದ ಇತಿ.. ೧೩೭..
ಜೀವಸ್ಸ ಕುಣದಿ ಖೋಹಂ ಕಲುಸೋ ತ್ತಿ ಯ ತಂ ಬುಧಾ ಬೇಂತಿ.. ೧೩೮..
ಜೀವಸ್ಯ ಕರೋತಿ ಕ್ಷೋಭಂ ಕಾಲುಷ್ಯಮಿತಿ ಚ ತಂ ಬುಧಾ ಬ್ರುವನ್ತಿ.. ೧೩೮..
ಚಿತ್ತಕಲುಷತ್ವಸ್ವರೂಪಾಖ್ಯಾನಮೇತತ್. ಕ್ರೋಧಮಾನಮಾಯಾಲೋಭಾನಾಂ ತೀವ್ರೋದಯೇ ಚಿತ್ತಸ್ಯ ಕ್ಷೋಭಃ ಕಾಲುಷ್ಯಮ್. ತೇಷಾಮೇವ ಮಂದೋದಯೇ ತಸ್ಯ ಪ್ರಸಾದೋಽಕಾಲುಷ್ಯಮ್. ತತ್ ಕಾದಾಚಿತ್ಕವಿಶಿಷ್ಟಕಷಾಯಕ್ಷಯೋಪಶಮೇ ಸತ್ಯಜ್ಞಾನಿನೋ ಭವತಿ. ಕಷಾಯೋದಯಾನು– ವೃತ್ತೇರಸಮಗ್ರವ್ಯಾವರ್ತಿತೋಪಯೋಗಸ್ಯಾವಾಂತರಭೂಮಿಕಾಸು ಕದಾಚಿತ್ ಜ್ಞಾನಿನೋಽಪಿ ಭವತೀತಿ.. ೧೩೮.. ----------------------------------------------------------------------------- ಅವಲೋಕನಸೇ [ಅರ್ಥಾತ್ ಸಂಸಾರಸಾಗರಮೇಂ ಡುಬೇ ಹುಏ ಜಗತಕೋ ದೇಖನೇಸೇ] ಮನಮೇಂ ಕಿಂಚಿತ್ ಖೇದ ಹೋನಾ ವಹ ಹೈ..
ಅನ್ವಯಾರ್ಥಃ– [ಯದಾ] ಜಬ [ಕ್ರೋಧಃ ವಾ] ಕ್ರೋಧ, [ಮಾನಃ] ಮಾನ, [ಮಾಯಾ] ಮಾಯಾ [ವಾ] ಅಥವಾ [ಲೋಭಃ] ಲೋಭ [ಚಿತ್ತಮ್ ಆಸಾದ್ಯ] ಚಿತ್ತಕಾ ಆಶ್ರಯ ಪಾಕರ [ಜೀವಸ್ಯ] ಜೀವಕೋ [ಕ್ಷೋಭಂ ಕರೋತಿ] ಕ್ಷೋಭ ಕರತೇ ಹೈೈಂ, ತಬ [ತಂ] ಉಸೇ [ಬುಧಾಃ] ಜ್ಞಾನೀ [ಕಾಲುಷ್ಯಮ್ ಇತಿ ಚ ಬ್ರುವನ್ತಿ] ‘ಕಲುಷತಾ’ ಕಹತೇ ಹೈಂ.
ಟೀಕಾಃ– ಯಹ, ಚಿತ್ತಕೀ ಕಲುಷತಾಕೇ ಸ್ವರೂಪಕಾ ಕಥನ ಹೈ. ------------------------------------------------------------------------- ಇಸ ಗಾಥಾಕೀ ಆಚಾರ್ಯವರ ಶ್ರೀ ಜಯಸೇನಾಚಾರ್ಯದೇವಕೃತ ಟೀಕಾಮೇಂ ಇಸ ಪ್ರಕಾರ ವಿವರಣ ಹೈಃ– ತೀವ್ರ ತೃಷಾ, ತೀವ್ರ ಕ್ಷುಧಾ, ತೀವ್ರ
ವ್ಯಾಕುಲ ಹೋಕರ ಅನುಕಮ್ಪಾ ಕರತಾ ಹೈ; ಜ್ಞಾನೀ ತೋ ಸ್ವಾತ್ಮಭಾವನಾಕೋ ಪ್ರಾಪ್ತ ನ ಕರತಾ ಹುಆ [ಅರ್ಥಾತ್ ನಿಜಾತ್ಮಾಕೇ
ಅನುಭವಕೀ ಉಪಲಬ್ಧಿ ನ ಹೋತೀ ಹೋ ತಬ], ಸಂಕ್ಲೇಶಕೇ ಪರಿತ್ಯಾಗ ದ್ವಾರಾ [–ಅಶುಭ ಭಾವಕೋ ಛೋಡಕರ] ಯಥಾಸಮ್ಭವ
ಪ್ರತಿಕಾರ ಕರತಾ ಹೈ ತಥಾ ಉಸೇ ದುಃಖೀ ದೇಖಕರ ವಿಶೇಷ ಸಂವೇಗ ಔರ ವೈರಾಗ್ಯಕೀ ಭಾವನಾ ಕರತಾ ಹೈ.
ಜೀವನೇ ಕರೇ ಜೇ ಕ್ಷೋಭ, ತೇನೇ ಕಲುಷತಾ ಜ್ಞಾನೀ ಕಹೇ. ೧೩೮.
೨೦೦
೧೩೭..