ಕಹಾನಜೈನಶಾಸ್ತ್ರಮಾಲಾ] ನವಪದಾರ್ಥಪೂರ್ವಕ–ಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗಪ್ರಪಂಚವರ್ಣನ
ಅಥ ನಿರ್ಜರಾಪದಾರ್ಥವ್ಯಾಖ್ಯಾನಮ್.
ಕಮ್ಮಾಣಂ ಣಿಜ್ಜರಣಂ ಬಹುಗಾಣಂ
ಕರ್ಮಣಾಂ ನಿರ್ಜರಣಂ ಬಹುಕಾನಾಂ ಕರೋತಿ ಸ ನಿಯತಮ್.. ೧೪೪..
ನಿರ್ಜರಾಸ್ವರೂಪಾಖ್ಯಾನಮೇತತ್.
ಶುಭಾಶುಭಪರಿಣಾಮನಿರೋಧಃ ಸಂವರಃ, ಶುದ್ಧೋಪಯೋಗೋ ಯೋಗಃ. ತಾಭ್ಯಾಂ ಯುಕ್ತಸ್ತಪೋಭಿರನಶನಾವಮೌದರ್ಯ– ವೃತ್ತಿಪರಿಸಂಖ್ಯಾನರಸಪರಿತ್ಯಾಗವಿವಿಕ್ತಶಯ್ಯಾಸನಕಾಯಕ್ಲೇಶಾದಿಭೇದಾದ್ಬಹಿರಙ್ಗೈಃ ಪ್ರಾಯಶ್ಚಿತ್ತವಿನಯವೈಯಾವೃತ್ತ್ಯ– ಸ್ವಾಧ್ಯಾಯವ್ಯುತ್ಸರ್ಗಧ್ಯಾನಭೇದಾದನ್ತರಙ್ಗೈಶ್ಚ ಬಹುವಿಧೈರ್ಯಶ್ಚೇಷ್ಟತೇ ಸ ಖಲು -----------------------------------------------------------------------------
ಅಬ ನಿರ್ಜರಾಪದಾರ್ಥಕಾ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ ಹೈ.
ಅನ್ವಯಾರ್ಥಃ– [ಸಂವರಯೋಗಾಭ್ಯಾಮ್ ಯುಕ್ತಃ] ಸಂವರ ಔರ ಯೋಗಸೇ [ಶುದ್ಧೋಪಯೋಗಸೇ] ಯುಕ್ತ ಐಸಾ [ಯಃ] ಜೋ ಜೀವ [ಬಹುವಿಧೈಃ ತಪೋಭಿಃ ಚೇಷ್ಟತೇ] ಬಹುವಿಧ ತಪೋಂ ಸಹಿತ ಪ್ರವರ್ತತಾ ಹೈ, [ಸಃ] ವಹ [ನಿಯತಮ್] ನಿಯಮಸೇ [ಬಹುಕಾನಾಮ್ ಕರ್ಮಣಾಮ್] ಅನೇಕ ಕರ್ಮೋಂಕೀ [ನಿರ್ಜರಣಂ ಕರೋತಿ] ನಿರ್ಜರಾ ಕರತಾ ಹೈ.
ಟೀಕಾಃ– ಯಹ, ನಿರ್ಜರಾಕೇ ಸ್ವರೂಪಕಾ ಕಥನ ಹೈ.
ಸಂವರ ಅರ್ಥಾತ್ ಶುಭಾಶುಭ ಪರಿಣಾಮಕಾ ನಿರೋಧ, ಔರ ಯೋಗ ಅರ್ಥಾತ್ ಶುದ್ಧೋಪಯೋಗ; ಉನಸೇ [–ಸಂವರ ಔರ ಯೋಗಸೇ] ಯುಕ್ತ ಐಸಾ ಜೋ [ಪುರುಷ], ಅನಶನ, ಅವಮೌದರ್ಯ, ವೃತ್ತಿಪರಿಸಂಖ್ಯಾನ, ರಸಪರಿತ್ಯಾಗ, ವಿವಿಕ್ತಶಯ್ಯಾಸನ ತಥಾ ಕಾಯಕ್ಲೇಶಾದಿ ಭೇದೋಂವಾಲೇ ಬಹಿರಂಗ ತಪೋಂ ಸಹಿತ ಔರ ಪ್ರಾಯಶ್ಚಿತ್ತ, ವಿನಯ, ವೈಯಾವೃತ್ತ್ಯ, ಸ್ವಾಧ್ಯಾಯ, ವ್ಯುತ್ಸರ್ಗ ಔರ ಧ್ಯಾನ ಐಸೇ ಭೇದೋಂವಾಲೇ ಅಂತರಂಗ ತಪೋಂ ಸಹಿತ–ಇಸ ಪ್ರಕಾರ ಬಹುವಿಧ ೧ತಪೋಂ ಸಹಿತ -------------------------------------------------------------------------
ಉಸಮೇಂ ವರ್ತತಾ ಹುಆ ಶುದ್ಧಿರೂಪ ಅಂಶ ವಹ ನಿಶ್ಚಯ–ತಪ ಹೈ ಔರ ಶುಭಪನೇರೂಪ ಅಂಶಕೋ ವ್ಯವಹಾರ–ತಪ ಕಹಾ ಜಾತಾ ಹೈ. [ಮಿಥ್ಯಾದ್ರಷ್ಟಿಕೋ ನಿಶ್ಚಯ–
ಯಥಾರ್ಥ ತಪಕಾ ಸದ್ಭಾವ ಹೀ ನಹೀಂ ಹೈ, ವಹಾಂ ಉನ ಶುಭ ಭಾವೋಂಮೇಂ ಆರೋಪ ಕಿಸಕಾ ಕಿಯಾ ಜಾವೇ?]
ಜೇ ಯೋಗ–ಸಂವರಯುಕ್ತ ಜೀವ ಬಹುವಿಧ ತಪೋ ಸಹ ಪರಿಣಮೇ,
ತೇನೇ ನಿಯಮಥೀ ನಿರ್ಜರಾ ಬಹು ಕರ್ಮ ಕೇರೀ ಥಾಯ ಛೇ. ೧೪೪.