ಕಹಾನಜೈನಶಾಸ್ತ್ರಮಾಲಾ] ಷಡ್ದ್ರವ್ಯ–ಪಂಚಾಸ್ತಿಕಾಯವರ್ಣನ
[
೭
ಸಮಣಮುಹುಗ್ಗದಮಟ್ಠಂ ಚದುಗ್ಗದಿಣಿವಾರಣಂ ಸಣಿವ್ವಾಣಂ.
ಏಸೋ ಪಣಮಿಯ ಸಿರಸಾ ಸಮಯಮಿಯಂ ಸಣಹ ವೋಚ್ಛಾಮಿ.. ೨..
ಶ್ರಮಣಮುಖೋದ್ಗತಾರ್ಥಂ ಚತುರ್ಗತಿನಿವಾರಣಂ ಸನಿರ್ವಾಣಮ್.
ಏಷ ಪ್ರಣಮ್ಯ ಶಿರಸಾ ಸಮಯಮಿಮಂ ಶೃಣುತ ವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ.. ೨..
ಸಮಯೋ ಹ್ಯಾಗಮಃ. ತಸ್ಯ ಪ್ರಣಾಮಪೂರ್ವಕಮಾತ್ಮನಾಭಿಧಾನಮತ್ರ ಪ್ರತಿಜ್ಞಾತಮ್. ಯುಜ್ಯತೇ ಹಿ ಸ ಪ್ರಣನ್ತುಮಭಿಧಾತುಂ
ಚಾಪ್ತೋಪದಿಷ್ಠತ್ವೇ ಸತಿ ಸಫಲತ್ವಾತ್. ತತ್ರಾಪ್ತೋಪದಿಷ್ಟತ್ವಮಸ್ಯ ಶ್ರಮಣಮುಖೋದ್ಗತಾರ್ಥತ್ತ್ವಾತ್. ಶ್ರಮಣಾ ಹಿ ಮಹಾಶ್ರಮಣಾಃ
ಸರ್ವಜ್ಞವೀತರಾಗಾಃ. ಅರ್ಥಃ ಪುನರನೇಕಶಬ್ದಸಂಬನ್ಧೇನಾಭಿಧೀಯಮಾನೋ ವಸ್ತುತಯೈಕೋಽಭಿಧೇಯ. ಸಫಲತ್ವಂ ತು ಚತಸೃಣಾಂ
---------------------------------------------------------------------------------------------
ಗಾಥಾ ೨
ಅನ್ವಯಾರ್ಥಃ– [ಶ್ರಮಣಮುಖೋದ್ಗತಾರ್ಥೇ] ಶ್ರಮಣಕೇ ಮುಖಸೇ ನಿಕಲೇ ಹುಏ ಅರ್ಥಮಯ [–ಸರ್ವಜ್ಞ ಮಹಾಮುನಿಕೇ
ಮುಖಸೇ ಕಹೇ ಗಯೇ ಪದಾರ್ಥೋಂಕಾ ಕಥನ ಕರನೇವಾಲೇ], [ಚತುರ್ಗತಿನಿವಾರಣಂ] ಚಾರ ಗತಿಕಾ ನಿವಾರಣ ಕರನೇವಾಲೇ
ಔರ [ಸನಿರ್ವಾಣಮ್] ನಿರ್ವಾಣ ಸಹಿತ [–ನಿರ್ವಾಣಕೇ ಕಾರಣಭೂತ] – [ಇಮಂ ಸಮಯಂ] ಐಸೇ ಇಸ ಸಮಯಕೋ
[ಶಿರಸಾ ಪ್ರಣಮ್ಯ] ಶಿರಸಾ ನಮನ ಕರಕೇ [ಏಷವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ] ಮೈಂ ಉಸಕಾ ಕಥನ ಕರತಾ ಹೂಂ; [ಶ್ರೃಣುತ] ವಹ
ಶ್ರವಣ ಕರೋ.
ಟೀಕಾಃ– ಸಮಯ ಅರ್ಥಾತ ಆಗಮ; ಉಸೇ ಪ್ರಣಾಮ ಕರಕೇ ಸ್ವಯಂ ಉಸಕಾ ಕಥನ ಕರೇಂಗೇ ಐಸೀ ಯಹಾಂ
[ಶ್ರೀಮದ್ಭಗವತ್ಕುನ್ದಕುನ್ದಾಚಾರ್ಯದೇವನೇ] ಪ್ರತಿಜ್ಞಾ ಕೀ ಹೈ. ವಹ [ಸಮಯ] ಪ್ರಣಾಮ ಕರನೇ ಏವಂ ಕಥನ ಕರನೇ ಯೋಗ್ಯ
ಹೈ, ಕ್ಯೋಂಕಿ ವಹ ಆಪ್ತ ದ್ವಾರಾ ಉಪದಿಷ್ಟ ಹೋನೇಸೇ ಸಫಲ ಹೈ. ವಹಾಂ, ಉಸಕಾ ಆಪ್ತ ದ್ವಾರಾ ಉಪದಿಷ್ಟಪನಾ ಇಸಲಿಏ
ಹೈ ಕಿ ಜಿಸಸೇ ವಹ ‘ಶ್ರಮಣಕೇ ಮುಖಸೇ ನಿಕಲಾ ಹುಆ ಅರ್ಥಮಯ’ ಹೈ. ‘ಶ್ರಮಣ’ ಅರ್ಥಾತ್ ಮಹಾಶ್ರಮಣ–
ಸರ್ವಜ್ಞವೀತರಾಗದೇವ; ಔರ ‘ಅರ್ಥ’ ಅರ್ಥಾತ್ ಅನೇಕ ಶಬ್ದೋಂಕೇ ಸಮ್ಬನ್ಧಸೇ ಕಹಾ ಜಾನೇವಾಲಾ, ವಸ್ತುರೂಪಸೇ ಏಕ ಐಸಾ
ಪದಾರ್ಥ. ಪುನಶ್ಚ ಉಸಕೀ [–ಸಮಯಕೀ] ಸಫಲತಾ ಇಸಲಿಏ ಹೈ ಕಿ ಜಿಸಸೇ ವಹ ಸಮಯ
--------------------------------------------------------------------------
ಆಪ್ತ = ವಿಶ್ವಾಸಪಾತ್ರ; ಪ್ರಮಾಣಭೂತ; ಯಥಾರ್ಥ ವಕ್ತಾ. [ಸರ್ವಜ್ಞದೇವ ಸಮಸ್ತ ವಿಶ್ವಕೋ ಪ್ರತಿ ಸಮಯ ಸಂಪೂರ್ಣರೂಪಸೇ ಜಾನ ರಹೇ
ಹೈಂ ಔರ ವೇ ವೀತರಾಗ [ಮೋಹರಾಗದ್ವೇಷರಹಿತ] ಹೋನೇಕೇ ಕಾರಣ ಉನ್ಹೇಂ ಅಸತ್ಯ ಕಹನೇಕಾ ಲೇಶಮಾತ್ರ ಪ್ರಯೋಜನ ನಹೀಂ ರಹಾ ಹೈ;
ಇಸಲಿಏ ವೀತರಾಗ–ಸರ್ವಜ್ಞದೇವ ಸಚಮುಚ ಆಪ್ತ ಹೈಂ. ಐಸೇ ಆಪ್ತ ದ್ವಾರಾ ಆಗಮ ಉಪದಿಷ್ಟ ಹೋನೇಸೇ ವಹ [ಆಗಮ] ಸಫಲ
ಹೈಂ.]
ಆ ಸಮಯನೇ ಶಿರನಮನಪೂರ್ವಕ ಭಾಖುಂ ಛುಂ ಸೂಣಜೋ ತಮೇ;
ಜಿನವದನನಿರ್ಗತ–ಅರ್ಥಮಯ, ಚಉಗತಿಹರಣ, ಶಿವಹೇತು ಛೇ. ೨.