ಕಹಾನಜೈನಶಾಸ್ತ್ರಮಾಲಾ] ಷಡ್ದ್ರವ್ಯ–ಪಂಚಾಸ್ತಿಕಾಯವರ್ಣನ
[
೧೫
ನ ಚೈತದಾಙ್ಕಯಮ್ ಪುದ್ಗಲಾದನ್ಯೇಷಾಮಮೂರ್ತರ್ರ್ತ್ವಾದವಿಭಾಜ್ಯಾನಾಂ ಸಾವಯವತ್ವಕಲ್ಪನಮನ್ಯಾಯ್ಯಮ್. ದ್ರಶ್ಯತ
ಏವಾವಿಭಾಜ್ಯೇಽಪಿ ವಿಹಾಯ–ಸೀದಂ ಘಟಾಕಾಶಮಿದಮಘಟಾಕಾಶಮಿತಿ ವಿಭಾಗಕಲ್ಪನಮ್. ಯದಿ ತತ್ರ ವಿಭಾಗೋ ನ
ಕಲ್ಪೇತ ತದಾ ಯದೇವ ಘಟಾಕಾಶಂ ತದೇವಾಘಟಾಕಾಶಂ ಸ್ಯಾತ್. ನ ಚ ತದಿಷ್ಟಮ್. ತತಃ ಕಾಲಾಣುಭ್ಯೋಽನ್ಯತ್ರ ಸರ್ವೇಷಾಂ
ಕಾಯತ್ವಾಖ್ಯಂ ಸಾವಯವತ್ವಮವಸೇಯಮ್. ತ್ರೈಲೋಕ್ಯರೂಪೇಣ ನಿಷ್ಪನ್ನತ್ವಮಪಿ ತೇಷಾಮಸ್ತಿಕಾಯತ್ವಸಾಧನಪರಮುಪನ್ಯಸ್ತಮ್.
ತಥಾ ಚ–ತ್ರಯಾಣಾಮೂರ್ಧ್ವಾಽಧೋಮಧ್ಯಲೋಕಾನಾಮುತ್ಪಾದವ್ಯಯಧ್ರೌವ್ಯವನ್ತಸ್ತದ್ವಿಶೇಷಾತ್ಮಕಾ ಭಾವಾ ಭವನ್ತಸ್ತೇಷಾಂ ಮೂಲ–
-----------------------------------------------------------------------------
ಅಬ, [ಉನ್ಹೇಂ] ಕಾಯತ್ವ ಕಿಸ ಪ್ರಕಾರ ಹೈ ಉಸಕಾ ಉಪದೇಶ ಕಿಯಾ ಜಾತಾ ಹೈಃ– ಜೀವ, ಪುದ್ಗಲ, ಧರ್ಮ,
ಅಧರ್ಮ, ಔರ ಆಕಾಶ ಯಹ ಪದಾರ್ಥ ೧ಅವಯವೀ ಹೈಂ. ಪ್ರದೇಶ ನಾಮಕೇ ಉನಕೇ ಜೋ ಅವಯವ ಹೈಂ ವೇ ಭೀ ಪರಸ್ಪರ
ವ್ಯತಿರೇಕವಾಲೇ ಹೋನೇಸೇ ೨ಪರ್ಯಾಯೇಂ ಕಹಲಾತೀ ಹೈ. ಉನಕೇ ಸಾಥ ಉನ [ಪಾಂಚ] ಪದಾರ್ಥೋಂಕೋ ಅನನ್ಯಪನಾ ಹೋನೇಸೇ
ಕಾಯತ್ವಸಿದ್ಧಿ ಘಟಿತ ಹೋತೀ ಹೈ. ಪರಮಾಣು [ವ್ಯಕ್ತಿ–ಅಪೇಕ್ಷಾಸೇ] ೩ನಿರವಯವ ಹೋನೇಪರ ಭೀ ಉನಕೋ ಸಾವಯವಪನೇಕೀ
ಶಕ್ತಿಕಾ ಸದ್ಭಾವ ಹೋನೇಸೇ ಕಾಯತ್ವಸಿದ್ಧಿ ೪ನಿರಪವಾದ ಹೈ. ವಹಾಂ ಐಸೀ ಆಶಂಕಾ ಕರನಾ ಯೋಗ್ಯ ನಹೀಂ ಹೈ ಕಿ
ಪುದ್ಗಲಕೇ ಅತಿರಿಕ್ತ ಅನ್ಯ ಪದಾರ್ಥ ಅಮೂರ್ತಪನೇಕೇ ಕಾರಣ ೫ಅವಿಭಾಜ್ಯ ಹೋನೇಸೇ ಉನಕೇ ಸಾವಯವಪನೇಕೀ ಕಲ್ಪನಾ
ನ್ಯಾಯ ವಿರುದ್ಧ [ಅನುಚಿತ] ಹೈ. ಆಕಾಶ ಅವಿಭಾಜ್ಯ ಹೋನೇಪರ ಭೀ ಉಸಮೇಂ ‘ಯಹ ಘಟಾಕಾಶ ಹೈ, ಯಹ ಅಘಟಾಕಾಶ
[ ಪಟಾಕಾಶ] ಹೈ’ ಐಸೀ ವಿಭಾಗಕಲ್ಪನಾ ದ್ರಷ್ಟಿಗೋಚರ ಹೋತೀ ಹೀ ಹೈ. ಯದಿ ವಹಾಂ [ಕಥಂಚಿತ್] ವಿಭಾಗಕೀ
ಕಲ್ಪನಾ ನ ಕೀ ಜಾಯೇ ತೋ ಜೋ ಘಟಾಕಾಶ ಹೈೇ ವಹೀ [ಸರ್ವಥಾ] ಅಘಟಾಕಾಶ ಹೋ ಜಾಯೇಗಾ; ಔರ ವಹ ತೋ ಈಷ್ಟ
[ಮಾನ್ಯ] ನಹೀಂ ಹೈ. ಇಸಲಿಯೇ ಕಾಲಾಣುಓಂಕೇ ಅತಿರಿಕ್ತ ಅನ್ಯ ಸರ್ವಮೇಂ ಕಾಯತ್ವ ನಾಮಕಾ ಸಾವಯವಪನಾ ನಿಶ್ಚಿತ
ಕರನಾ ಚಾಹಿಯೇ.
--------------------------------------------------------------------------
೧. ಅವಯವೀ=ಅವಯವವಾಲಾ; ಅಂಶವಾಲಾ; ಅಂಶೀ; ಜಿನಕೇೇ ಅವಯವ [ಅರ್ಥಾತ್] ಏಕಸೇ ಅಧಿಕ ಪ್ರದೇಶ] ಹೋಂ ಐಸೇ.
೨. ಪರ್ಯಾಯಕಾ ಲಕ್ಷಣ ಪರಸ್ಪರ ವ್ಯತಿರೇಕ ಹೈ. ವಹ ಲಕ್ಷಣ ಪ್ರದೇಶೋಂಮೇಂ ಭೀ ವ್ಯಾಪ್ತ ಹೈ, ಕ್ಯೋಂಕಿ ಏಕ ಪ್ರದೇಶ ದೂಸರೇ ಪ್ರದೇಶರೂಪ ನ
ಹೋನೇಸೇ ಪ್ರದೇಶೋಂಮೇಂ ಪರಸ್ಪರ ವ್ಯತಿರೇಕ ಹೈೇ; ಇಸಲಿಯೇ ಪ್ರದೇಶ ಭೀ ಪರ್ಯಾಯ ಕಹಲಾತೀ ಹೈ.
೩. ನಿರವಯವ=ಅವಯವ ರಹಿತ; ಅಂಶ ರಹಿತ ; ನಿರಂಶ; ಏಕಸೇ ಅಧಿಕ ಪ್ರದೇಶ ರಹಿತ.
೪. ನಿರಪವಾದ=ಅಪವಾದ ರಹಿತ. [ಪಾಂಚ ಅಸ್ತಿಕಾಯೋಂಕೋ ಕಾಯಪನಾ ಹೋನೇಮೇಂ ಏಕ ಭೀ ಅಪವಾದ ನಹೀಂ ಹೈ, ಕ್ಯೋಂಕಿ [ಉಪಚಾರಸೇ]
ಪರಮಾಣುಕೋ ಭೀ ಶಕ್ತಿ–ಅಪೇಕ್ಷಾಸೇ ಅವಯವ–ಪ್ರದೇಶ ಹೈಂ.]
೫. ಅವಿಭಾಜ್ಯ=ಜಿನಕೇ ವಿಭಾಗ ನ ಕಿಯೇ ಜಾ ಸಕೇಂ ಐಸೇ.