೩೦
] ಪಂಚಾಸ್ತಿಕಾಯಸಂಗ್ರಹ
[ಭಗವಾನಶ್ರೀಕುನ್ದಕುನ್ದ
ದ್ರವ್ಯಸ್ಯ ಹಿ ಸಹಕ್ರಮಪ್ರವೃತ್ತಗುಣಪರ್ಯಾಯಸದ್ಭಾವರೂಪಸ್ಯ ತ್ರಿಕಾಲಾವಸ್ಥಾಯಿನೋಽನಾದಿನಿಧನಸ್ಯ ನ
ಸಮುಚ್ಛೇದಸಮುದಯೌ ಯುಕ್ತೌ. ಅಥ ತಸ್ಯೈವ ಪರ್ಯಾಯಾಣಾಂ ಸಹಪ್ರವೃತ್ತಿಭಾಜಾಂ ಕೇಷಾಂಚಿತ್ ಧ್ರೌವ್ಯಸಂಭವೇಽಪ್ಯರೇಷಾಂ
ಕ್ರಮಪ್ರವೃತ್ತಿಭಾಜಾಂ ವಿನಾಶಸಂಭವಸಂಭಾವನಮುಪಪನ್ನಮ್. ತತೋ ದ್ರವ್ಯಾರ್ಥಾರ್ಪಣಾಯಾಮನುತ್ಪಾದಮುಚ್ಛೇದಂ ಸತ್ಸ್ವಭಾವಮೇವ
ದ್ರವ್ಯಂ, ತದೇವ ಪರ್ಯಾಯಾರ್ಥಾರ್ಪಣಾಯಾಂ ಸೋತ್ಪಾದಂ ಸೋಚ್ಛೇದಂ ಚಾವಬೋದ್ಧವ್ಯಮ್. ಸರ್ವಮಿದಮನವದ್ಯಞ್ಚ
ದ್ರವ್ಯಪರ್ಯಾಯಾಣಾಮಭೇದಾತ್.. ೧೧..
ಪಜ್ಜಯವಿಜುದಂ ದವ್ವಂ ದವ್ವವಿಜುತ್ತಾ ಯ ಪಜ್ಜಯಾ ಣತ್ಥಿ.
ದೋಣ್ಹಂ ಅಣಣ್ಣಭೂದಂ ಭಾವಂ ಸಮಣಾ ಪರುವಿಂತಿ.. ೧೨..
ಪರ್ಯಯವಿಯುತಂ ದ್ರವ್ಯಂ ದ್ರವ್ಯವಿಯುಕ್ತಾಶ್ಚ ಪರ್ಯಾಯಾ ನ ಸನ್ತಿ.
ದ್ವಯೋರನನ್ಯಭೂತಂ ಭಾವಂ ಶ್ರಮಣಾಃ ಪ್ರರೂಪಯನ್ತಿ.. ೧೨..
ಅತ್ರ ದ್ರವ್ಯಪರ್ಯಾಯಾಣಾಮಭೇದೋ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ.
-----------------------------------------------------------------------------
ಸಹವರ್ತೀ ಕತಿಪಯ [ಪರ್ಯಾಯೋಂ] ಕಾ ಧ್ರೌವ್ಯ ಹೋನೇ ಪರ ಭೀ ಅನ್ಯ ಕ್ರಮವರ್ತೀ [ಪರ್ಯಾಯೋಂ] ಕೇ–ವಿನಾಶ ಔರ ಉತ್ಪಾದ
ಹೋನಾ ಘಟಿತ ಹೋತೇ ಹೈಂ. ಇಸಲಿಯೇ ದ್ರವ್ಯ ದ್ರವ್ಯಾರ್ಥಿಕ ಆದೇಶಸೇ [–ಕಥನಸೇ] ಉತ್ಪಾದ ರಹಿತ, ವಿನಾಶ ರಹಿತ,
ಸತ್ಸ್ವಭಾವವಾಲಾ ಹೀ ಜಾನನಾ ಚಾಹಿಯೇ ಔರ ವಹೀ [ದ್ರವ್ಯ] ಪರ್ಯಾಯಾರ್ಥಿಕ ಆದೇಶಸೇ ಉತ್ಪಾದವಾಲಾ ಔರ
ವಿನಾಶವಾಲಾ ಜಾನನಾ ಚಾಹಿಯೇ.
–––ಯಹ ಸಬ ನಿರವದ್ಯ [–ನಿರ್ದೋಷ, ನಿರ್ಬಾಧ, ಅವಿರುದ್ಧ] ಹೈ, ಕ್ಯೋಂಕಿ ದ್ರವ್ಯ ಔರ ಪರ್ಯಾಯೋಂಕಾ ಅಭೇದ
[–ಅಭಿನ್ನಪನಾ ] ಹೈ.. ೧೧..
ಗಾಥಾ ೧೨
ಅನ್ವಯಾರ್ಥಃ– [ಪರ್ಯಯವಿಯುತಂ] ಪರ್ಯಾಯೋಂಸೇ ರಹಿತ [ದ್ರವ್ಯಂ] ದ್ರವ್ಯ [ಚ] ಔರ [ದ್ರವ್ಯವಿಯುಕ್ತಾಃ] ದ್ರವ್ಯ ರಹಿತ
[ಪರ್ಯಾಯಾಃ] ಪರ್ಯಾಯೇಂ [ನ ಸನ್ತಿ] ನಹೀಂ ಹೋತೀ; [ದ್ವಯೋಃ] ದೋನೋಂಕಾ [ಅನನ್ಯಭೂತಂ ಭಾವಂ] ಅನನ್ಯಭಾವ [–
ಅನನ್ಯಪನಾ] [ಶ್ರಮಣಾಃ] ಶ್ರಮಣ [ಪ್ರರೂಪಯನ್ತಿ] ಪ್ರರೂಪಿತ ಕರತೇ ಹೈಂ.
ಟೀಕಾಃ– ಯಹಾಂ ದ್ರವ್ಯ ಔರ ಪರ್ಯಾಯೋಂಕಾ ಅಭೇದ ದರ್ಶಾಯಾ ಹೈ.
--------------------------------------------------------------------------
ಪರ್ಯಾಯವಿರಹಿತ ದ್ರವ್ಯ ನಹಿ, ನಹಿ ದ್ರವ್ಯಹೀನ ಪರ್ಯಾಯ ಛೇ,
ಪರ್ಯಾಯ ತೇಮ ಜ ದ್ರವ್ಯ ಕೇರೀ ಅನನ್ಯತಾ ಶ್ರಮಣೋ ಕಹೇ. ೧೨.