Panchastikay Sangrah-Hindi (Kannada transliteration). Gatha: 19.

< Previous Page   Next Page >


Page 39 of 264
PDF/HTML Page 68 of 293

 

background image
ಕಹಾನಜೈನಶಾಸ್ತ್ರಮಾಲಾ] ಷಡ್ದ್ರವ್ಯ–ಪಂಚಾಸ್ತಿಕಾಯವರ್ಣನ
[
೩೯
ದ್ರವ್ಯಮಾಲಕ್ಷ್ಯತೇ, ತದೇವ ತಥಾವಿಧೋಭಯಾವಸ್ಥಾವ್ಯಾಪಿನಾ ಪ್ರತಿನಿಯತೈಕ– ವಸ್ತುತ್ವನಿಬನ್ಧನಭೂತೇನ
ಸ್ವಭಾವೇನಾವಿನಷ್ಟಮನುತ್ಪನ್ನಂ ವಾ ವೇದ್ಯತೇ. ಪರ್ಯಾಯಾಸ್ತು ತಸ್ಯ ಪೂರ್ವಪೂರ್ವಪರಿಣಾಮೋ–ಪಮರ್ದೋತ್ತರೋತ್ತರಪರಿಣಾಮೋತ್ಪಾದರೂಪಾಃ
ಪ್ರಣಾಶಸಂಭವಧರ್ಮಾಣೋಽಭಿಧೀಯನ್ತೇ. ತೇ ಚ ವಸ್ತುತ್ವೇನ ದ್ರವ್ಯಾದಪೃಥಗ್ಭೂತಾ ಏವೋಕ್ತಾಃ. ತತಃ ಪರ್ಯಾಯೈಃ
ಸಹೈಕವಸ್ತುತ್ವಾಜ್ಜಾಯಮಾನಂ ಮ್ರಿಯಮಾಣಮತಿ ಜೀವದ್ರವ್ಯಂ ಸರ್ವದಾನುತ್ಪನ್ನಾ ವಿನಷ್ಟಂ ದ್ರಷ್ಟವ್ಯಮ್. ದೇವಮನುಷ್ಯಾದಿಪರ್ಯಾಯಾಸ್ತು
ಕ್ರಮವರ್ತಿತ್ವಾದುಪಸ್ಥಿತಾತಿವಾಹಿತಸ್ವಸಮಯಾ ಉತ್ಪದ್ಯನ್ತೇ ವಿನಶ್ಯನ್ತಿ ಚೇತಿ.. ೧೮..
ಏವಂ ಸದೋ ವಿಣಾಸೋ ಅಸದೋ ಜೀವಸ್ಸ ಣತ್ಥಿ ಉಪ್ಪಾದೋ.
ತಾವದಿಓ ಜೀವಾಣಂ ದೇವೋ ಮಣುಸೋ ತ್ತಿ ಗದಿಣಾಮೋ.. ೧೯..
ಏವಂ ಸತೋ ವಿನಾಶೋಽಸತೋ ಜೀವಸ್ಯ ನಾಸ್ತ್ಯುತ್ಪಾದಃ.
ತಾವಜ್ಜೀವಾನಾಂ ದೇವೋ ಮನುಷ್ಯ ಇತಿ ಗತಿನಾಮ.. ೧೯..
-----------------------------------------------------------------------------

ಜೋ ದ್ರವ್ಯ
ಪೂರ್ವ ಪರ್ಯಾಯಕೇ ವಿಯೋಗಸೇ ಔರ ಉತ್ತರ ಪರ್ಯಾಯಕೇ ಸಂಯೋಗಸೇ ಹೋನೇವಾಲೀ ಉಭಯ ಅವಸ್ಥಾಕೋ ಆತ್ಮಸಾತ್
[ಅಪನೇರೂಪ] ಕರತಾ ಹುಆ ವಿನಷ್ಟ ಹೋತಾ ಔರ ಉಪಜತಾ ದಿಖಾಈ ದೇತಾ ಹೈ, ವಹೀ [ದ್ರವ್ಯ] ವೈಸೀ ಉಭಯ
ಅವಸ್ಥಾಮೇಂ ವ್ಯಾಪ್ತ ಹೋನೇವಾಲಾ ಜೋ ಪ್ರತಿನಿಯತ ಏಕವಸ್ತುತ್ವಕೇ ಕಾರಣಭೂತ ಸ್ವಭಾವ ಉಸಕೇ ದ್ವಾರಾ [–ಉಸ
ಸ್ವಭಾವಕೀ ಅಪೇಕ್ಷಾಸೇ] ಅವಿನಷ್ಟ ಏವಂ ಅನುತ್ಪನ್ನ ಜ್ಞಾತ ಹೋತಾ ಹೈ; ಉಸಕೀ ಪರ್ಯಾಯೇಂ ಪೂರ್ವ–ಪೂರ್ವ ಪರಿಣಾಮಕೇ ನಾಶರೂಪ
ಔರ ಉತ್ತರ–ಉತ್ತರ ಪರಿಣಾಮಕೇ ಉತ್ಪಾದರೂಪ ಹೋನೇಸೇ ವಿನಾಶ–ಉತ್ಪಾದಧರ್ಮವಾಲೀ [–ವಿನಾಶ ಏವಂ ಉತ್ಪಾದರೂಪ
ಧರ್ಮವಾಲೀ] ಕಹೀ ಜಾತೀ ಹೈ, ಔರ ವೇ [ಪರ್ಯಾಯೇಂ] ವಸ್ತುರೂಪಸೇ ದ್ರವ್ಯಸೇ ಅಪೃಥಗ್ಭೂತ ಹೀ ಕಹೀ ಗಈ ಹೈ. ಇಸಲಿಯೇ,
ಪರ್ಯಾಯೋಂಕೇ ಸಾಥ ಏಕವಸ್ತುಪನೇಕೇ ಕಾರಣ ಜನ್ಮತಾ ಔರ ಮರತಾ ಹೋನೇ ಪರ ಭೀ ಜೀವದ್ರವ್ಯ ಸರ್ವದಾ ಅನುತ್ಪನ್ನ ಏವಂ
ಅವಿನಷ್ಟ ಹೀ ದೇಖನಾ [–ಶ್ರದ್ಧಾ ಕರನಾ]; ದೇವ ಮನುಷ್ಯಾದಿ ಪರ್ಯಾಯೇಂ ಉಪಜತೀ ಹೈ ಔರ ವಿನಷ್ಟ ಹೋತೀ ಹೈಂ ಕ್ಯೋಂಕಿ
ವೇ ಕ್ರಮವರ್ತೀ ಹೋನೇಸೇ ಉನಕಾ ಸ್ವಸಮಯ ಉಪಸ್ಥಿತ ಹೋತಾ ಹೈ ಔರ ಬೀತ ಜಾತಾ ಹೈ.. ೧೮..
ಗಾಥಾ ೧೯
ಅನ್ವಯಾರ್ಥಃ– [ಏವಂ] ಇಸಪ್ರಕಾರ [ಜೀವಸ್ಯ] ಜೀವಕೋ [ಸತಃ ವಿನಾಶಃ] ಸತ್ಕಾ ವಿನಾಶ ಔರ
[ಅಸತಃ ಉತ್ಪಾದಃ] ಅಸತ್ಕಾ ಉತ್ಪಾದ [ನ ಅಸ್ತಿ] ನಹೀಂ ಹೈ; [‘ದೇವ ಜನ್ಮತಾ ಹೈೇ ಔರ ಮನುಷ್ಯ ಮರತಾ ಹೈ’ –
ಐಸಾ ಕಹಾ ಜಾತಾ ಹೈ ಉಸಕಾ ಯಹ ಕಾರಣ ಹೈ ಕಿ] [ಜೀವಾನಾಮ್] ಜೀವೋಂಕೀ [ದೇವಃ ಮನುಷ್ಯಃ] ದೇವ, ಮನುಷ್ಯ
[ಇತಿ ಗತಿನಾಮ] ಐಸಾ ಗತಿನಾಮಕರ್ಮ [ತಾವತ್] ಉತನೇ ಹೀ ಕಾಲಕಾ ಹೋತಾ ಹೈ.
--------------------------------------------------------------------------
೧. ಪೂರ್ವ = ಪಹಲೇಕೀ. ೨. ಉತ್ತರ = ಬಾದಕೀ
ಏ ರೀತೇ ಸತ್–ವ್ಯಯ ನೇ ಅಸತ್–ಉತ್ಪಾದ ಹೋಯ ನ ಜೀವನೇ;
ಸುರನರಪ್ರಮುಖ ಗತಿನಾಮನೋ ಹದಯುಕ್ತ ಕಾಳ ಜ ಹೋಯ ಛೇ. ೧೯.