೬೬
] ಪಂಚಾಸ್ತಿಕಾಯಸಂಗ್ರಹ
[ಭಗವಾನಶ್ರೀಕುನ್ದಕುನ್ದ
ಸ್ವಪ್ರದೇಶೋಪಸಂಹಾರೇಣ ತದ್ವಯಾಪ್ನೋತ್ಯಣುಶರೀರಮಿತಿ.. ೩೩..
ಸವ್ವತ್ಥ ಅತ್ಥಿ ಜೀವೋ ಣ ಯ ಏಕ್ಕೋ ಏಕ್ಕಕಾಯ ಏಕ್ಕಟ್ಠೋ.
ಅಜ್ಝವಸಾಣವಿಸಿಟ್ಠೋ ಚಿಟ್ಠದಿ ಮಲಿಣೋ ರಜಮಲೇಹಿಂ.. ೩೪..
ಸರ್ವತ್ರಾಸ್ತಿ ಜೀವೋ ನ ಚೈಕ ಏಕಕಾಯೇ ಐಕ್ಯಸ್ಥಃ.
ಅಧ್ಯವಸಾನವಿಶಿಷ್ಟಶ್ಚೇಷ್ಟತೇ ಮಲಿನೋ ರಜೋಮಲೈಃ.. ೩೪..
ಅತ್ರ ಜೀವಸ್ಯ ದೇಹಾದ್ದೇಹಾಂತರೇಽಸ್ತಿತ್ವಂ, ದೇಹಾತ್ಪೃಥಗ್ಭೂತತ್ವಂ, ದೇಹಾಂತರಸಂಚರಣಕಾರಣಂ ಚೋಪನ್ಯಸ್ತಮ್.
-----------------------------------------------------------------------------
ವ್ಯಾಪ್ತ ಹೋತಾ ಹೈ, ಉಸೀ ಪ್ರಕಾರ ಜೀವ ಅನ್ಯ ಛೋಟೇ ಶರೀರಮೇಂ ಸ್ಥಿತಿಕೋ ಪ್ರಾಪ್ತ ಹೋನೇ ಪರ ಸ್ವಪ್ರದೇಶೋಂಕೇ ಸಂಕೋಚ
ದ್ವಾರಾ ಉಸ ಛೋಟೇ ಶರೀರಮೇಂ ವ್ಯಾಪ್ತ ಹೋತಾ ಹೈ.
ಭಾವಾರ್ಥಃ– ತೀನ ಲೋಕ ಔರ ತೀನ ಕಾಲಕೇ ಸಮಸ್ತ ದ್ರವ್ಯ–ಗುಣ–ಪರ್ಯಾಯೋಂಕೋ ಏಕ ಸಮಯಮೇಂ ಪ್ರಕಾಶಿತ
ಕರನೇಮೇಂ ಸಮರ್ಥ ಐಸೇ ವಿಶುದ್ಧ–ದರ್ಶನಜ್ಞಾನಸ್ವಭಾವವಾಲೇ ಚೈತನ್ಯಚಮತ್ಕಾರಮಾತ್ರ ಶುದ್ಧಕ್ವವಾಸ್ತಿಕಾಯಸೇ ವಿಲಕ್ಷಣ
ಮಿಥ್ಯಾತ್ವರಾಗಾದಿ ವಿಕಲ್ಪೋಂ ದ್ವಾರಾ ಉಪಾರ್ಜಿತ ಜೋ ಶರೀರನಾಮಕರ್ಮ ಉಸಸೇ ಜನಿತ [ಅರ್ಥಾತ್ ಉಸ
ಶರೀರನಾಮಕರ್ಮಕಾ ಉದಯ ಜಿಸಮೇಂ ನಿಮಿತ್ತ ಹೈ ಐಸೇ] ಸಂಕೋಚವಿಸ್ತಾರಕೇ ಆಧೀನರೂಪಸೇ ಜೀವ ಸರ್ವೋತ್ಕೃಷ್ಟ
ಅವಗಾಹರೂಪಸೇ ಪರಿಣಮಿತ ಹೋತಾ ಹುಆ ಸಹಸ್ರಯೋಜನಪ್ರಮಾಣ ಮಹಾಮತ್ಸ್ಯಕೇ ಶರೀರಮೇಂ ವ್ಯಾಪ್ತ ಹೋತಾ ಹೈ, ಜಘನ್ಯ
ಅವಗಾಹರೂಪಸೇ ಪರಿಣಮಿತ ಹೋತಾ ಹುಆ ಉತ್ಸೇಧ ಘನಾಂಗುಲಕೇ ಅಸಂಖ್ಯಾತವೇಂ ಭಾಗ ಜಿತನೇ ಲಬ್ಧ್ಯಪರ್ಯಾಪ್ತ
ಸೂಕ್ಷ್ಮನಿಗೋದಕೇ ಶರೀರಮೇಂ ವ್ಯಾಪ್ತ ಹೋತಾ ಹೈ ಔರ ಮಧ್ಯಮ ಅವಗಾಹರೂಪಸೇ ಪರಿಣಮಿತ ಹೋತಾ ಹುಆ ಮಧ್ಯಮ ಶರೀರಮೇಂ
ವ್ಯಾಪ್ತ ಹೋತಾ ಹೈ.. ೩೩..
ಗಾಥಾ ೩೪
ಅನ್ವಯಾರ್ಥಃ– [ಜೀವಃ] ಜೀವ [ಸರ್ವತ್ರ] ಸರ್ವತ್ರ [ಕ್ರಮವರ್ತೀ ಸರ್ವ ಶರೀರೋಮೇಂ] [ಅಸ್ತಿ] ಹೈ [ಚ] ಔರ
[ಏಕಕಾಯೇ] ಕಿಸೀ ಏಕ ಶರೀರಮೇಂ [ಐಕ್ಯಸ್ಥಃ] [ಕ್ಷೀರನೀರವತ್] ಏಕರೂಪಸೇ ರಹತಾ ಹೈ ತಥಾಪಿ [ನ ಏಕಃ]
ಉಸಕೇ ಸಾಥ ಏಕ ನಹೀಂ ಹೈ; [ಅಧ್ಯವಸಾನವಿಶಿಷ್ಟಃ] ಅಧ್ಯವಸಾಯವಿಶಿಷ್ಟ ವರ್ತತಾ ಹುಆ [ರಜೋಮಲೈಃ ಮಲಿನಃ]
ರಜಮಲ [ಕರ್ಮಮಲ] ದ್ವಾರಾ ಮಲಿನ ಹೋನೇಸೇ [ಚೇಷ್ಟತೇ] ವಹ ಭಮಣ ಕರತಾ ಹೈ.
ಟೀಕಾಃ– ಯಹಾಂ ಜೀವಕಾ ದೇಹಸೇ ದೇಹಾಂತರಮೇಂ [–ಏಕ ಶರೀರಸೇ ಅನ್ಯ ಶರೀರಮೇಂ] ಅಸ್ತಿತ್ವ, ದೇಹಸೇ ಪೃಥಕ್ತ್ವ
ತಥಾ ದೇಹಾನ್ತರಮೇಂ ಗಮನಕಾ ಕಾರಣ ಕಹಾ ಹೈ.
--------------------------------------------------------------------------
ತನ ತನ ಧರೇ ಜೀವ, ತನ ಮಹೀಂ ಐಕಯಸ್ಥ ಪಣ ನಹಿ ಏಕ ಛೇ,
ಜೀವ ವಿವಿಧ ಅಧ್ಯವಸಾಯಯುತ, ರಜಮಳಮಲಿನ ಥಈನೇ ಭಮೇ. ೩೪.