൭൬
ജ്ഞാനോപയോഗവിശേഷാണാം നാമസ്വരൂപാഭിധാനമേതത്.
തത്രാഭിനിബോധികജ്ഞാനം ശ്രുതജ്ഞാനമവധിജ്ഞാനം മനഃപര്യയജ്ഞാനം കേവലജ്ഞാനം കുമതിജ്ഞാനം കുശ്രുത–ജ്ഞാനം വിഭങ്ഗജ്ഞാനമിതി നാമാഭിധാനമ്. ആത്മാ ഹ്യനംതസര്വാത്മപ്രദേശവ്യാപിവിശുദ്ധ ജ്ഞാനസാമാന്യാത്മാ. സ ഖല്വനാദിജ്ഞാനാവരണകര്മാവച്ഛന്നപ്രദേശഃ സന്, യത്തദാവരണക്ഷയോപശമാദിന്ദ്രി–യാനിന്ദ്രിയാവലമ്ബാച്ച മൂര്താമൂര്തദ്രവ്യം വികലം വിശേഷേണാവബുധ്യതേ തദാഭിനിബോധികജ്ഞാനമ്, യത്തദാ– വരണക്ഷയോപശമാദനിന്ദ്രിയാവലംബാച്ച മൂര്താമൂര്തദ്രവ്യം വികലം വിശേഷേണാവബുധ്യതേ തത് ശ്രുതജ്ഞാനമ്, യത്തദാവരണക്ഷയോപശമാദേവ മൂര്തദ്രവ്യം വികലം വിശേഷേണാവബുധ്യതേ തദവധിജ്ഞാനമ്, യത്തദാ–വരണക്ഷയോപശമാദേവ
-----------------------------------------------------------------------------
ടീകാഃ– യഹ, ജ്ഞാനോപയോഗകേ ഭേദോംകേ നാമ ഔര സ്വരൂപകാ കഥന ഹൈ.
വഹാ , [൧] ആഭിനിബോധികജ്ഞാന, [൨] ശ്രുതജ്ഞാന, [൩] അവധിജ്ഞാന, [൪] മനഃപര്യയജ്ഞാന, [൫] കേവലജ്ഞാന, [൬] കുമതിജ്ഞാന, [൭] കുശ്രുതജ്ഞാന ഔര [൮] വിഭംഗജ്ഞാന–ഇസ പ്രകാര [ജ്ഞാനോപയോഗകേ ഭേദോംകേ] നാമകാ കഥന ഹൈ.
[അബ ഉനകേ സ്വരൂപകാ കഥന കിയാ ജാതാ ഹൈഃ–] ആത്മാ വാസ്തവമേം അനന്ത, സര്വ ആത്മപ്രദേശോംമേം വ്യാപക, വിശുദ്ധ ജ്ഞാനസാമാന്യസ്വരൂപ ഹൈ. വഹ [ആത്മാ] വാസ്തവമേം അനാദി ജ്ഞാനാവരണകര്മസേ ആച്ഛാദിത പ്രദേശവാലാ വര്തതാ ഹുആ, [൧] ഉസ പ്രകാരകേ [അര്ഥാത് മതിജ്ഞാനകേ] ആവരണകേ ക്ഷയോപശമസേ ഔര ഇന്ദ്രിയ–മനകേ അവലമ്ബനസേ മൂര്ത–അമൂര്ത ദ്രവ്യകാ ൧വികലരൂപസേ ൨വിശേഷതഃ അവബോധന കരതാ ഹൈ വഹ ആഭിനിബോധികജ്ഞാന ഹൈ, [൨] ഉസ പ്രകാരകേ [അര്ഥാത് ശ്രുതജ്ഞാനകേ] ആവരണകേ ക്ഷയോപശമസേ ഔര മനകേ അവലമ്ബനസേ മൂര്ത–അമൂര്ത ദ്രവ്യകാ വികലരൂപസേ വിശേഷതഃ അവബോധന കരതാ ഹൈ വഹ ശ്രുതജ്ഞാന ഹൈ, [൩] ഉസ പ്രകാരകേ ആവരണകേ ക്ഷയോപശമസേ ഹീ മൂര്ത ദ്രവ്യകാ വികലരൂപസേ വിശേഷതഃ അവബോധന കരതാ ഹൈ വഹ അവധിജ്ഞാന ഹൈ, [൪] ഉസ പ്രകാരകേ ആവരണകേ ക്ഷയോപശമസേ ഹീ പരമനോഗത [–ദൂസരോംകേ മനകേ സാഥ സമ്ബന്ധവാലേ] മൂര്ത ദ്രവ്യകാ വികലരൂപസേ വിശേഷതഃ അവബോധന കരതാ ഹൈ വഹ മനഃപര്യയജ്ഞാന ഹൈ, [൫] സമസ്ത ആവരണകേ അത്യന്ത ക്ഷയസേ, കേവല ഹീ [–ആത്മാ അകേലാ ഹീ], മൂര്ത–അമൂര്ത ദ്രവ്യകാ സകലരൂപസേ -------------------------------------------------------------------------- ൧. വികലരൂപസേ = അപൂര്ണരൂപസേ; അംശതഃ. ൨. വിശേഷതഃ അവബോധന കരനാ = ജാനനാ. [വിശേഷ അവബോധ അര്ഥാത് വിശേഷ പ്രതിഭാസ സോ ജ്ഞാന ഹൈ.]