കഹാനജൈനശാസ്ത്രമാലാ] ഷഡ്ദ്രവ്യ–പംചാസ്തികായവര്ണന
ോര്ംവ്യകര്മോദയാപാദിതേഷ്ടാനിഷ്ടവിഷയാണാം ഭോക്തൃത്വാത്തഥാവിധം ഫലം ഭുഞ്ജന്തേ ഇതി. ഏതേന ജീവസ്യ ഭോക്തൃത്വഗുണോപി വ്യാഖ്യാതഃ.. ൬൭..
ഭേത്താ ഹു ഹവദി ജീവോ ചേദഗഭാവേണ കമ്മഫലം.. ൬൮..
ഭേക്താ തു ഭവതി ജീവശ്ചേതകഭാവേന കര്മഫലമ്.. ൬൮..
കര്തൃത്വഭോക്തൃത്വവ്യാഖ്യോപസംഹാരോയമ്.
ത്ത ഏതത് സ്ഥിത്ത നിശ്ചയേനാത്മനഃ കര്മ കര്തൃ, വ്യവഹാരേണ ജീവഭാവസ്യ; ജീവോപി നിശ്ചയേനാത്മഭാവസ്യ കര്താ, വ്യവഹാരണേ കര്മണ ഇതി. യഥാത്രോഭയനയാഭ്യാം കര്മ കര്തൃ, തഥൈകേനാപി നയേന ന -----------------------------------------------------------------------------
ഇസസേ [ഇസ കഥനസേ] ജീവകേ ഭോക്തൃത്വഗുണകാ ഭീ വ്യാഖ്യാന ഹുആ.. ൬൭..
അന്വയാര്ഥഃ– [തസ്മാത്] ഇസലിയേ [അഥ ജീവസ്യ ഭാവേന ഹി സംയുക്തമ്] ജീവകേ ഭാവസേ സംയുക്ത ഐസാ [കര്മ] കര്മ [ദ്രവ്യകര്മ] [കര്തൃ] കര്താ ഹൈ. [–നിശ്ചയസേ അപനാ കര്താ ഔര വ്യവഹാരസേ ജീവഭാവകാ കര്താ; പരന്തു വഹ ഭോക്താ നഹീം ഹൈ]. [ഭോക്താ തു] ഭോക്താ തോ [ജീവഃ ഭവതി] [മാത്ര] ജീവ ഹൈ [ചേതകഭാവേന] ചേതകഭാവകേ കാരണ [കര്മഫലമ്] കര്മഫലകാ.
ടീകാഃ– യഹ, കര്തൃത്വ ഔര്ര ഭോക്തൃത്വകീ വ്യാഖ്യാകാ ഉപസംഹാര ഹൈ.
ഇസലിയേ [പൂര്വോക്ത കഥനസേ] ഐസാ നിശ്ചിത ഹുആ കി–കര്മ നിശ്ചയസേ അപനാ കര്താ ഹൈ, വ്യവഹാരസേ ജീവഭാവകാ കര്താ ഹൈ; ജീവ ഭീ നിശ്ചയസേ അപനേ ഭാവകാ കര്താ ഹൈ, വ്യവഹാരസേ കര്മകാ കര്താ ഹൈ.
ജിസ പ്രകാര യഹ നയോംസേ കര്മ കര്താ ഹൈ, ഉസീ പ്രകാര ഏക ഭീ നയസേ വഹ ഭോക്താ നഹീം ഹൈ. കിസലിയേ? ക്യോംകി ഉസേേ ചൈതന്യപൂര്വക അനുഭൂതികാ സദ്ഭാവ നഹീം ഹൈ. ഇസലിയേ ചേതനാപനേ കേ കാരണ
-------------------------------------------------------------------------- ജോ അനുഭൂതി ചൈതന്യപൂര്വക ഹോ ഉസീകോ യഹാ ഭോക്തൃത്വ കഹാ ഹൈ, ഉസകേ അതിരിക്ത അന്യ അനുഭൂതികോ നഹീം.
തേഥീ കരമ, ജീവഭാവസേ സംയുക്ത കര്താ ജാണവും;
ഭോക്താപണും തോ ജീവനേ ചേതകപണേ തത്ഫല തണും ൬൮.